Katie Rogers / New York Times
'En yüksek, en sert cam tavana' doğru zorlu tırmanışta, kadın başkan adayları ısrar etti ve direndi. Satın alınmadıklarına ve patronları olmadığına söz verdiler. Hepsinden önemlisi, ulusun onlar için hazır olduğuna inandılar. Ve teker teker yanıldıkları kanıtlandı. Amerika Birleşik Devletleri 248 yıl boyunca erkekler tarafından yönetildi ve bu durum en az dört yıl daha devam edecek. Başkan Yardımcısı Kamala Harris, başkanlığa giden yolda cinsiyet engelini aşamayan son kadın ve Donald Trump tarafından yenilgiye uğratılan ikinci kadın oldu.
Ülkenin dört bir yanında kadınlar bir başka kaybın acısını yaşıyordu. Anneler kızlarını teselli ediyordu. Diğerleri ise Harris'in, kadınların haklarını ellerinden almakla ve cinsel istismardan sorumlu tutulan Trump gibi bir adam tarafından yenilgiye uğratılmasının ne anlama geldiğini sevdiklerine ve kendilerine nasıl açıklayacaklarını bulmaya çalıştılar. Hendersonville/Kuzey Carolina'da yaşayan ve son birkaç seçimde Demokratlara oy vermiş olan bağımsız seçmen Nicole Saylor, “Dürüst olmak gerekirse ondan korkuyorum. Halkın %51'inin bağnaz ve kadın düşmanı birine oy verdiği bir ülkede yaşadığım için dehşete düşüyorum. Ülkenin yarısının bunun normal olduğunu düşünmesi beni dehşete düşürüyor" dedi.
Harris'in kaybı pek çok kadında üzüntü ve acı dalgası yarattı kuşkusuz. Ancak bu kez işin içinde başka bir duygu daha vardı. Hillary Clinton 2016'da Trump'a karşı kaybettiğinde, öfke ve şok o kadar hissedilir olmuştu ki pembe şapkalı bir protesto hareketine yol açmıştı. Şimdi ise Trump'ın öncekinden daha geniş bir seçim yetkisiyle yeniden göreve geldiği gerçeğiyle yüzleşen ülkenin dört bir yanındaki kadınlar, ülkelerinin bir kadın lider fikrinden ziyade ikinci bir Trump dönemine daha sıcak bakmasından duydukları üzüntüyü dile getirdiler. Detroit'te çevre savunuculuğu yapan 42 yaşındaki Abby Clark "Kafamda sadece bir hiçlik var. Önüme bakamıyorum. Nasıl plan yapacağımı bilmiyorum. İçinde olacağımız dünyayı ve bunun gerçekten nasıl bir şey olacağını hayal edemiyorum. Sadece zor ve sıkıntılı olacağını biliyorum" dedi.
'Gücünüz var'
Howard Üniversitesi'nde imtiyaz konuşmasını yapan Harris, kaybından cinsiyet ya da ırk açısından bahsetmedi. Cam tavandan da söz etmedi. Harris bunun yerine doğrudan kendisini görmek için toplanan genç seçmenlere seslendi. Harris, "Dünyayı daha iyi bir yer haline getirmeye çalışmaktan asla vazgeçmeyin, gücünüz var. Gücünüz var. Ve kimse size bir şeyin imkansız olduğunu çünkü daha önce hiç yapılmadığını söylediğinde asla dinlemeyin" dedi. Siyah ve Güney Asyalı bir kadın olan Harris, 15 haftalık kampanyası boyunca adaylığının tarihsel önemine ilişkin sorulardan uzaklaşarak “tüm Amerikalılar” için bir başkan olarak hizmet etme arzusuna odaklanmaya çalıştı. Bu strateji, Trump'a politika ve karakter konularında meydan okumasını sağladı. Seçim günü geldiğinde, cinsiyetini ve rakibinin adını kapanış konuşmasından tamamen çıkarmış ve mücadelesini daha birleşik bir geleceği kucaklamak üzerine kurmuştu.
2020'de başkan adayı olmak isteyen senatör Elizabeth Warren, mağlubiyeti acı veren ama yine de Beyaz Saray'da bir kadına doğru yavaş yürüyüşte ilerlemeyi temsil eden bir mağlubiyet olarak çerçeveledi. Minnesota Senatörü Amy Klobuchar ve Harris'in de dahil olduğu bir alanda Demokrat adaylık için yarışan Warren, "2024'te bitiş çizgisini geçememek son derece hayal kırıklığı yarattı. Ama sadece on yılda çok yol kat ettik ve pes etmiyoruz" dedi. Trump ise erkek seçmenler için agresif bir oyun oynadı ve zaman zaman Harris'i tanımlamak için kadın düşmanı bir dil kullandı, zekasını aşağıladı ve ülkeyi yönetecek dayanıklılıktan yoksun olduğunu iddia etti. Kampanyanın son günlerinde Kuzey Carolina'da düzenlenen bir mitingde, mitinge katılanlardan birinin Harris'in hayat kadını olduğunu ima eden sözlerine gülerek karşılık vererek "Burası inanılmaz bir yer" dedi. Harris bunların hiçbirine yanıt vermedi.
'Kamala doğru kişi değildi'
Trump'ı destekleyen bazı kadınlar Harris'in kaybının cinsiyetle pek ilgisi olmadığını savundu. Lincoln/Nebraska'da bir tırnak salonu sahibi olan Trump destekçisi ve Cumhuriyetçi komite üyesi Fanchon Blythe, "Bence Amerika doğru kadın başkan için hazır. Kamala doğru kişi değildi" dedi. Cumhuriyetçi olan ve Trump'ı destekleyen eski Demokrat Temsilci Tulsi Gabbard'ın iyi bir başkan olacağını söyledi.
Phoenix'te yaşayan ve Arizona Eyalet Üniversitesi'nde yönetici asistanı olan 34 yaşındaki Christian Ramirez, 2020 seçimlerine kadar ömür boyu Demokrat olduğunu, bu seçimlerde “gemiyi terk ettiğini” ve Trump'a oy verdiğini söyledi. Demokratların bir dizi konuda kendisini kaybettiğini söyleyerek 2024'te tekrar Trump'a oy verdi. Ramirez "Trump'ı kadın karşıtı, Kamala'yı ise kadın yanlısı olarak göstermeye çalıştılar. Ama bence mesele bu değil. Mesele kürtajdan çok daha fazla politikaya dayanıyor" dedi.
Cinsiyet önemli miydi?
Sonunda, eyaletlerin kadınların oy kullanma hakkını engellemesini yasaklayan 19. Değişikliğin kabul edilmesinden 105 yıl sonra ve tüm siyah kadınların ve diğerlerinin bu hakkı kullanabilmesini sağlamak için Oy Hakkı Yasası'nın kabul edilmesinden 59 yıl sonra, Amerikalılar Beyaz Saray'a bir kadın göndermemeye karar verdi. Neredeyse her demografik gruptan seçmenin Trump'a yöneldiği seçimin sonuçlarını değerlendiren Demokratlar, Harris'in cinsiyetinin kaybetmesinde ne kadar etkili olduğunu sorgulayarak vicdan muhasebesi yaptılar. Nebraska Demokrat Parti Başkanı Jane Kleeb, “Bence hepsi önemliydi. Irk, cinsiyet, şehir, kırsal vs. Biz 20 yıldır bir salıncak stratejisi yürütüyoruz. İşe yaramıyor" dedi. Sekiz yıl önce eski bir first lady, senatör ve dışişleri bakanı olan Clinton, halk oylamasını kazanmış ancak Seçiciler Kurulu'nu Trump'a kaptırmıştı. Clinton seçim konuşmasında bir kadının gelip cam tavanı “şu anda düşündüğümüzden daha yakın bir zamanda” kıracağını umduğunu söylemişti. Bu bekleyiş devam ediyor. Ve bu kez önündeki yol daha belirsiz görünüyor.
© 2024 The New York Times Company
