Marc Santora / The New York Times
Rusya'nın Kiev ve Odesa gibi kilit hedeflere ilerlemesi duraksadı. Ancak Rus kuvvetleri son günlerde, Ukrayna ordusu ve altyapısına karşı yıkıcı etkileri olan uzun menzilli füzeler kullanıyor. Savaş uzayıp giderken, bu saldırılar Ukrayna hükümetini hızlıca düşürmek yerine çatışmayı uzun ve yıpratıcı bir hale büründürüyor.
Komuta merkezlerine ciddi zarar verildi
Yine de bu uzun menzilli füzeler, Rusya'nın son derece üstün silahlarının ona nasıl belirgin bir avantaj sağladığını hatırlatıyor. Savaşın ilk haftasında Rus saldırılarının kaç hedefe isabet ettiği belli değil ancak Varşova merkezli bir araştırma enstitüsü olan Polityka Insight’ın analisti Piotr Lukasiewicz, Ukrayna'nın komuta ve kontrol merkezlerine ciddi zararlar verildiğini söyledi.
Ukraynalılar radar sistemlerini kaybediyor
Lukasiewicz, Rusların başlangıçta önemli bir karargahı ve iletişim merkezini isabetli vuruşlarla devre dışı bıraktığını vurguladı. Rusların lojistik ve ikmal sorunlarıyla boğuşması gibi, Ukraynalılar da Rusların yok ettiği veya devre dışı bıraktığı sabit sistemleri değiştirmek için mücadele halinde. Lukasiewicz, "Ukraynalılar yavaş yavaş radarlarını veya uyarı sistemlerini kaybediyor" dedi.
Ruslar ayrıca, silahlarının isabetli bir şekilde hedef alabileceğini de gösterdi. Cuma günü Mıkolayiv'de 200 denizcinin barındığı ve düzinelerce kişinin öldüğü bir kışlaya yapılan saldırı, savaşın en kanlı olayları arasındaydı. Ayrıca belediye başkanı Oleksandr Senkevich'e göre bu saldırı hava alarmı çalmadan, çok az uyarı ile gerçekleşti.
Arşivleri gözden geçirmeleri yeterli
Saldırı, Ukrayna'nın taktikleri ve neden bu kadar çok askeri ön saflarda, tek bir yerde topladıklarıyla ilgili soruları gündeme getirdi .Lukasiewicz, Ukrayna'nın tıpkı Polonya gibi, birliklerinin ve komuta kontrollerinin birçoğunun Sovyetler Birliği'nin bir parçası olduğu zamanlarda konuşlandığı yerlerde bulunduğunu söyledi. Bu, Ruslara bir avantaj daha sağlıyor. Analist, Rusların "Kışlaların, karargahların ve askeri birliklerin tam yerlerini elde etmeleri için sadece arşivleri gözden geçirmeleri gerekiyor” diyor.
Batıya doğru genişleme açık bir strateji
Lukasiewicz, Rusya’nın batıya doğru genişleme hedefinin oldukça açık bir strateji olduğunu söyledi: Bir yandan önünüzdeki birliklerle savaşırken bir yandan da ikmal hatlarını ve iletişim sistemlerini kesmeye çalışmak. Son günlerde, Karadeniz'den ateşlenen Rus füzeleri, Polonya sınırından sadece 19 kilometre uzaktaki eğitim üssünü ve Lviv Havalimanı yakınında, MiG savaş uçaklarını onarmak için kullanılan kritik bir yeri vurdu. Her iki durumda da, Ruslar tek bir füzeden ziyade yayılım ateşi açtılar. Ukraynalılar bir düzineden fazla füzeyi vurduklarını iddia etti ancak bazı Rus saldırıları hedeflerine ulaştı. Aynısı, batı ve orta Ukrayna'nın diğer bölgelerindeki havaalanlarına yapılan son füze saldırıları için de geçerli.
Aynı zamanda Rusya cumartesi günü, batı Ukrayna köyünde füze ve havacılık mühimmatı deposunu vurmak için hipersonik bir füze kullandığını iddia etti. Bu iddia onaylanırsa, süper yüksek hızlarda uçan ve Amerikan füze savunma sistemlerini kolayca ekarte edebilen silahın, savaş alanındaki ilk kullanımı olacak. Ukraynalılar, füzenin türünün henüz belirlenmediğini ve Rus savunma bakanlığı tarafından yayınlanan saldırı videosunun hipersonik bir füze olup olmadığını açıkça belirtmediğini savundu. Yine cumartesi günü İçişleri Bakanı danışmanı Anton Gerashchenko, Rusya'nın Kiev'de ilk kez paraşütle inen bombalar kullandığını iddia etti. Bu bombalar, lazer hedefli uzun menzilli füzelerin aksine, maksimum hasar verecek şekilde tasarlanıyor.
ABD Ordusu'nun Avrupa'daki eski komutanı Benjamin Hodges, Rusya'nın son saldırılarının sivilleri nasıl hedef aldığını kanıtladığını belirtti. Bir e-posta mesajında, "Bu saldırılar, varsaydığımız gibi yüksek isabet olanaklarına sahip olduklarını doğruluyor. Bu aynı zamanda, şehirlere ayrım gözetmeksizin saldırmalarının hassas isabetli mühimmat eksikliğinden kaynaklanmadığını da gösteriyor” diye konuştu.
Füzeleri daha sık kullanacaklar
Pentagon'a göre, Rusya üç haftadan biraz fazla bir süre içinde Ukrayna hedeflerine binden fazla füze ve roket fırlattı. İngiliz yetkililere göre, saldırıların büyük çoğunluğu sivilleri hedef alan güdümsüz bombalar oldu. Pentagon sözcüsü John Kirby, Rus kara kuvvetlerinin ilerlemelerinin şiddetli Ukrayna direnişi tarafından engellendiğini fark ettiğini; dolayısıyla uzun menzilli seyir ve diğer füzeleri daha sık kullanacakları konusunda uyarıda bulundu. Polonya sınırına yakın Lviv'in kuzeyindeki eğitim üssü vurulduktan sonra, Rusya'nın "mesaj göndermekten" fazlasını yaptığını söyledi. Kirby, "Buradaki hedeflerinden bazılarını açıkça genişletiyorlar" dedi.
Ruslar kesinlikle üstün durumda
Uzmanlar, Rusya'nın Ukrayna gökleri üzerinde tam kontrol sağlayamaması karşısında şaşkına dönmüş olsa da, Ruslar kesinlikle üstün durumda. Askeri analistlere göre Rusya’nın karadan havaya füzeleri Ukrayna'nın herhangi bir yerine ulaşabilir. Rusya'nın günde yaklaşık 200 sorti uçtuğu tahmin edilirken, Ukrayna 5 ila 10 uçuş yapıyor. Ukrayna'nın askeri altyapısının savunmasızlığı, Başkan Vladimir Zelenskiy'nin haftalardır NATO'dan uçuşa yasak bölge ile gökyüzünü kapatmasını istemesinin ana sebebi.
Bu, ittifakın atmayacağı bir adım. Zelenskiy yakın zamanda böyle bir hamlenin olası olmadığını kabul etti ancak Rus hava bombardımanının etkisini köreltmek için hava savunma sistemleri çağrılarını da artırdı. Slovakya Savunma Bakanı Jaroslav Nad gazetecilere verdiği demeçte, Slovakya'nın seyir füzelerini vurabilen S-300 hava savunma sistemlerini ve MiG-29'larını, yedeklerini zamanında almaları halinde Ukrayna'ya "hemen" sağlamayı kabul ettiğini belirtti. Nad bu demeci, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile ortaklaşa gerçekleştirdiği basın toplantısında verdi. Austin ise, açıklanacak bir anlaşma olmadığını ancak bu konuşmaların Ukrayna'nın kendisini savunmasına yardımcı olmak için yapılan acil çalışmaların bir göstergesi olduğunu vurguladı.
Mobil savunma sistemlerini vurma şansı yok
Rusya'nın savaşta yoğun füze kullanması, Ukraynalıların bir yandan da işine geliyor. Tarafsız bir araştırma grubu olan Atlantic Council'deki askeri üyeler paneline göre, yüzlerce kilometre öteden ateşlenen bu füzelerin mobil savunma sistemlerini vurma şansı yok. Panel, "Rusya'nın mobil ikmali engelleme konusunda neredeyse hiçbir olanağı yok" diyor. Ayrıca, Rusya'nın tek bir hedefe yönelik yaylım ateşini ne kadar sürdürebileceği de belirsiz. Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü'nde deniz gücü ve füze savunması için araştırma görevlisi olan Dr. Sidharth Kaushal, Rusya'nın seyir füzesi arzının sınırlı olabileceğini söyledi. Yakın zamanda yazdığı bir rapor, 2018'de yaklaşık 120 adet üretildiğini öne sürüyor. Kaushal yaptığı bir açıklamada, "Seyir füzesi cephaneliğinin büyük ama sınırsız olmadığı kanısındayım. Neyi vurduklarına dikkat etmeleri gerekecek" diye konuştu.
©️ 2022 The New York Times Company
