Liz Alderman / The New York Times
Avrupa İstatistik Kurumu'nun Salı günü açıkladığı verilere göre, Euro Bölgesi'nde büyüme bu yaz beklenmedik bir şekilde daralırken, yükselen faiz oranları bölgenin en büyük iki ekonomisi olan Almanya ve Fransa'da ivmeyi düşürdü.
Yaşanan gerileme, bölge ekonomisinin zayıfladığına dair işaretler nedeniyle geçen hafta enflasyonla mücadele için faiz artırım serisine ara veren Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) politika yapıcılarının karşı karşıya olduğu zorlukları yansıttı. Euro Bölgesi'nin Ekim ayı enflasyon oranının yüzde 2.9'a gerilediğini gösteren veriler, merkez bankasının yüksek faiz oranlarının etkisinin bir başka işareti oldu.
Avrupa ekonomisinde duraklama dönemi
Euro para birimini kullanan 20 ülkenin ekonomik üretimi Temmuz ve Eylül ayları arasında yüzde 0.1 gerileyerek ikinci çeyrekteki ılımlı büyüme artışını tersine çevirdi ve neredeyse bir yıldır süren durgun ekonomik faaliyeti uzattı. Bir yıl öncesine kıyasla ekonomik büyüme sadece yüzde 0,1 artış gösterdi.
Avrupa ve ABD arasındaki tezatlık
Avrupa'nın cansız büyüme hızı, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) enflasyonu dizginlemek için faiz oranlarını sert bir şekilde artırmasına rağmen ekonominin yükseldiği ABD ile keskin bir tezat oluşturuyor. Gayri safi yurtiçi hasıla ikinci ve üçüncü çeyrekler arasında yüzde 1,2 oranında büyürken, bu artışta satın alma gücünü artıran yüksek tüketici harcamaları ve yavaşlayan enflasyon etkili oldu.
Sert bir resesyon yok
ING Bank analistleri müşterilerine gönderdikleri bir notta, Avrupa ekonomisinin zayıflamakla birlikte keskin bir resesyonun görünmediğini belirtti. Banka, "Yine de, devam eden ekonomik ve jeopolitik belirsizliğin yanı sıra yüksek faizlerin ekonomi üzerindeki etkisi önümüzdeki çeyreklerde ekonomik faaliyet üzerinde baskı yaratacaktır" dedi.
Faiz artırımlarına ara
ECB, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı nedeniyle hızla yükselen enflasyonla mücadele etmek için Fed ile neredeyse aynı adımda faiz oranlarını yükseltti. ECB bu ayın başlarında, savaşın sonuç vermeye başladığına dair işaretler üzerine faiz artırımına ara verdi.
Gıda ve enerji enflasyonu hala yüksek
Avrupa İstatistik Kurumu yaptığı ayrı bir açıklamada, Euro bölgesinde tüketici fiyatlarının Ekim ayına kadar olan yıl kapsamında yüzde 2,9 arttığını, bir önceki ay yüzde 4,3 olan oranın düştüğünü ve Temmuz 2021'den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini söyledi. Bir yıl önceki çift haneli artışların oldukça altında olmasına rağmen, Avrupa'daki enflasyon, özellikle gıda ve enerji için genel olarak yüksek kalmaya devam ediyor ve tüketicileri harcama konusunda temkinli hale getiriyor.
Bu yüksek faiz oranları, borç verme oranlarını yükselterek hane halkı ve şirketler arasındaki faaliyeti de sınırladı. Bazı durumlarda, mevcut sorunların üzerine yenileri eklendi.
Almanya ekonomisinde Rusya etkisi
Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya üçüncü çeyrekte yüzde 0,1 küçüldü. Ülkenin enerji yoğun sanayi sektörü, Rusya'dan Almanya'ya doğal gaz akışının kesilmesinin ardından enflasyonu artıran ve tüketici harcamalarını sınırlayan fiyat şokunun etkisiyle sarsılmaya devam ediyor.
Fransız ekonomisi de ikinci çeyrekteki büyüme artışının ardından yüzde 0,1 büyüyerek ivme kaybetti. Tüketiciler harcamalarını artırdı, ancak küresel ekonomideki yavaşlama, ihracatlarına olan talebin düştüğünü gören Fransız imalatçıları olumsuz etkiledi. İtalya'da da büyüme durgunlaştı.
İrlanda da Avrupa'yı aşağı çekti
Euro Bölgesi'nin genel performansı, önemli bir ilaç ihracatçısı olan İrlanda'nın büyüme rakamlarındaki dramatik düşüş nedeniyle bir ölçüde ters etki yaptı; İrlanda'nın farmasötik ürün ihracatı pandemi karantinalarının sona ermesinden bu yana düşüyor. İrlanda'da büyüme yaz aylarında bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.8 daraldı.
Buna rağmen Avrupa'da büyüme ılımlı seyretmeye devam ediyor ve yılın durgun başlangıcından bu yana toparlanmakta zorlanıyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) bu ay yayınladığı bir raporda Avrupa'nın "bir dönüm noktasında" olduğunu söyledi. Bölge, pandemi ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle tetiklenen enerji krizi de dahil olmak üzere bir dizi şoku atlattı.
Büyüme önündeki iki büyük risk
Daha fazla insan iş sahibi oldu ve ücretler enflasyona ayak uyduracak şekilde arttı. Ancak IMF, gıda ve enerji fiyatlarının nispeten yüksek kalmaya devam ettiğini ve bunun da büyüme üzerinde baskı yaratmaya devam edecek bir risk olduğunu söyledi.
© 2023 The New York Times Company
