Lawrence Ulrich / The New York Times
ABD'de elektrikli araç almak isteyenler fiyat avantajına sahip ve bu araçlara verilen 7 bin 500 dolarlık federal vergi kredisine güveniyor. Ancak seçilmiş Başkan Donald Trump göreve geldikten sonra bu krediler ortadan kalkabilir ve bu da otomobil ve kamyon satışlarında ani bir düşüşe yol açabilir.
Berkeley'deki California Üniversitesi'nden Joseph Shapiro ve Duke Üniversitesi'nden Felix Tintelnot adlı iki ekonomi profesörünün geçen hafta yayınladıkları tahminlere göre, tüketicilerin vergi muafiyetini kaybetmesi halinde elektrikli otomobil satışları %27 düşebilir. Elektrikli modellerin kayıtları bu yıl 1,2 milyona ulaşma yolunda ilerliyor ve tahminler, kredi olmadan yılda yaklaşık 317 bin daha az kayıt yapılacağı yönünde.
Bu tür teşvikleri kaldıran diğer ülkelerde de benzer düşüşler görüldü: Almanya'da hükümetin geçtiğimiz Aralık ayında 4 bin 900 dolar değerindeki teşviki aniden iptal etmesinin ardından elektrikli araç satışları yılın ilk 10 ayında %27 düştü.
Consumer Reports'un kıdemli politika analisti Chris Harto, “Bir aracı 7 bin 500 dolar daha pahalı hale getirip daha fazlasını kolayca satamazsınız. İnsanlar ancak bu kadar ödemeye razı olurlar” şeklinde konuştu.
Yeni elektrikli araçlar ve plug-in hibritler için 7 bin 500 dolara ve kullanılmış modeller için 4 bin dolara kadar çıkabilen vergi kredileri, ABD Başkanı Joe Biden'ın Enflasyon Azaltma Yasası'nın temel taşlarından biri olma özelliğine sahip. Hazine Bakanlığı'na göre, Ocak ayından bu yana uygun araçları satın alan ya da kiralayan tüketiciler, 300 bin araç için 2 milyar dolarlık krediyle evlerine döndüler.
Yeni otomobil fiyatları 2024'te sabit kaldı ancak Mart 2020'de Covid-19 salgınının başlamasından bu yana yaklaşık %30 arttı. Ve elektrikli araçlar ile içten yanmalı modeller arasındaki uçurum kalmaya devam ediyor.
Kelley Blue Book'a göre, tüketiciler Ekim ayında bir elektrikli otomobil için ortalama 56 bin 900 dolar ödedi, bu da ortalama benzinli otomobil veya hibritten 9 bin dolar daha fazla, ancak vergi kredisi genellikle bu farkı önemli ölçüde azalttı.
Trump elektrikli araçta vergi indirimini bitiriyor, Elon Musk rakiplerini yıkmak için fırsat görüyor
Trump, seçim kampanyası sırasında Biden'ın iklim ve elektrikli otomobiller konusundaki politikalarına düzenli olarak eleştirdi ve geçiş ekibi, kredileri yürürlükten kaldırmak ya da sınırlandırmak için atabileceği adımları araştırıyor.
Sınır gelebilir
Bu düzenlemenin tamamen yürürlükten kaldırılması için Kongre'nin harekete geçmesi gerekecek. Ancak Trump, Hazine'yi vergi kurallarını, kaç aracın krediye hak kazanacağını sınırlayacak şekilde değiştirmeye de yönlendirebilir.
Bu çabalar, Trump ile oldukça yakın çalışan ve ABD'de satılan elektrikli araçların yaklaşık yarısını üreten Tesla'nın CEO'su Elon Musk'ın desteğine sahip. Musk, elektrikli araçlar için tüm sübvansiyonların kaldırılması çağrısında bulundu. Ayrıca vergi indiriminin kaldırılmasının Tesla'ya diğer otomobil üreticilerine kıyasla daha az zarar vereceğini söyledi.
Musk'a rağmen Tesla da olumsuz etkilenecek
Ancak Musk'ın bu sözlerine karşın Tesla bile bu avantajın kaldırılmasıyla bir darbe alacak, çünkü şirketin en çok satan iki otomobili 7 bin 500 dolarlık krediye uygun. Krediyi kaybetmek, diğer üreticilerin elektrikli otomobilleriyle rekabet edecek çok az yeni modeli olduğu için bu yıl zayıf seyreden şirketin satışlarını daha da düşürebilir.
Eyaletlerde teşvikler sürebilir
Bazı eyalet hükümetleri de teşvikler sunuyor ve federal politika değişirse Demokrat valiler daha fazla destek sunmaya çalışabilir. Kaliforniya Valisi Gavin Newsom Pazartesi günü yaptığı açıklamada, federal kredilerin yürürlükten kaldırılması halinde geçen yıl sona eren elektrikli araç indirim programını geri getirmeyi teklif edeceğini söyledi.
Harto'ya göre fiyat artışları bütçesine uygun araç arayan müşterilerin kararlarından vazgeçmesine yol açabilir. Pek çok Amerikalının istediği türden birkaç uygun fiyatlı elektrikli model yakın zamanda showroomlara geldi ve ilk satışlar umut verici oldu. Bunlar arasında, her ikisi de Meksika'daki bir GM fabrikasında üretilen Chevrolet Blazer ve Honda Prologue yer alıyor. Her iki model de tam 7 bin 500 dolar kredi almaya hak kazanırken, Blazer 38 bin 500 dolar ve Prologue yaklaşık 41 bin dolar gibi fiyatlara sahip.
Elektrikli bir Chevrolet Equinox'un kredi sonrası fiyatı 27 bin 500 dolar olurken benzer benzinli araçlarla aynı seviyede.
Yine de bazı analistler, birçok elektrikli otomobilin vergi kredisi için zaten uygun olmadığını belirtiyor.
Yeni fırsatlar doğabilir
Yeni bir araba satın almaya hazır olmayan kişiler için, daha önce kiralanmış birçok araba önümüzdeki yıllarda ikinci el piyasasına girecek. Tesla'nın geçen yıl fiyatları düşürmeye başlamasından bu yana bataryayla çalışan modeller keskin bir değer kaybına uğradığı için cazip fırsatlar yaratabilirler.
Elektrikli otomobil satışları 2024 yılında yavaşladı, ancak bu otomobiller hiç bu kadar popüler olmamıştı: Kelley Blue Book'a göre Amerikalılar üçüncü çeyrekte bu şekilde 346 bin araç satın alarak rekor kırdı. Satışlar yılın ilk dokuz ayında %9 arttı.
Destekçiler, kredilerin kaldırılmasının bu ivmeyi körelteceği, çevre, istihdam ve küresel rekabet gücü açısından zararlı etkileri olacağı konusunda uyarıyor. Çevre Savunma Fonu, Enflasyon Azaltma Yasası'nın 2022'de kabul edilmesinden bu yana şirketlerin 126 milyar dolarlık elektrikli otomobil ve batarya üretim yatırımı yaptığını ve 108 bin istihdam yarattığını açıkladı.
2027 yılına kadar, otomobil üreticileri yıllık 5,8 milyon elektrikli otomobil için kapasite artışı yapmış olacaklar ki bu da mevcut satış seviyelerinde her üç yeni araçtan birinden fazlasını tedarik etmeye yetecek.
© 2024 The New York Times Company
