Andrew E. Kramer / New York Times
Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy, bu hafta gazetecilere verdiği demeçte savaşı kaybetmediğini ve Rusya ile müzakere etmeye hazır olduğunu söyleyerek savaştaki beklentileri ve müttefiklerinin desteği hakkındaki şüplere açıklık getirdi. Ancak Zelenskiy yalnızca kendi şartlarına göre müzakere etmeye hazır olduğunu söyledi. Ukrayna ordusu yaz boyunca karşı saldırıda çok geride kaldı. Buna rağmen Zelenskiy, hava savunmasını güçlendirdiğini ve Karadeniz’de başarılar elde ettiğini, Rusya’nın ağır saldırılarına rağmen çok az kayıp verdiklerini vurguladı.
Ukrayna'nın umut ışığı
Ukrayna’nın Avrupa Birliği üyeliğine kabulü için müzakerelerin başlantılması hakkında düzenlenen basın toplantısında Zelenskiy “Rusya herhangi bir sonuç elde edemedi” dedi. AB üyeliği, Ukrayna için aylarca süren diplomatik ve askeri aksiliklerin ardından umut ışığı oldu.
Şubat 2022'deki Rus işgalinin ilk günlerinde Ukrayna, dikkate değer bir destek kazandı. Ancak savaşın ikinci yılında Ukrayna müttefikleriyle ilişkilerde ve iç politikada bir belirsizlik durumunda kaldı. Rusya mücadelede ABD ve Avrupa Birliği'nin Ukrayna’ya verdiği askeri ve mali yardım sözlerinde gecikme oldu. Avrupa Birliği Ukrayna’ya mali yardım mali yardım sağlarken ABD, silah ve mühimmat sağlanmasına öncülük etti.
Art arda reddedildi
Ancak Kongre'deki Cumhuriyetçiler, Başkan Joe Biden'ın İsrail ve Tayvan'a yardımın yanı sıra Ukrayna'ya 64 milyar dolar daha destek talebini, göç ve sınır güvenliği politikalarında revizyon yapılmadan onaylamayacaklarını söyleyerek geri çevirdi. Avrupa Birliği'nin Ukrayna'ya yönelik 54 milyar dolarlık mali yardım paketine ilişkin kararı ise Macaristan'ın olumsuz oy kullanması nedeniyle ocak ayına ertelendi.
Zelenskiy hem Avrupa’nın hem ABD’nin beklentiyi karşılaması gerektiğini söyleyerek “Müttefiklerimizin ihanetine uğramayacağımızı düşünüyorum. ABD'nin bizi hayal kırıklığına uğratmayacağından eminim” dedi. Hafta başında Biden yönetimi, fonlar tükenmeden önce Kongre’nin izin vermiş olduğu harcamalar kapsamında ek bir askeri yardım paketi açıklayacağını söyledi.
Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby "Bu iş bittiğinde, elimizde artık ikmal yetkisi kalmayacak” dedi. Ancak yine de Pentagon'un denetlediği ayrı bir programdan bir miktar askeri yardım Ukrayna’ya gidebilir.
Seferberlik ilanı masada
Zelenskiy, 22 ay boyunca sürekli cephede olan askerlerin biaz uzaklaşmasına izin vermek için Ukrayna'ya gelecek yıl 450.000 ila 500.000 asker göndermesini önerdiğini ve ordunun henüz seferberlik kesin rakamlar içeren kesin bir plan sunmadığını söyledi. Zelenskiy, yapılacak seferberlik çağrısının hassas olacağını ifade etti.
Zelenskiy basınn toplantısı sırasında muhalefet partileriyle neden bir ulusal birlik hükümeti kurmadığını soran muhabire sert tepki gösterdi. Zelenskiy her iki tarafın da bir barışı müzakere etmeye istekli olduğu konusunda ısrar etti. Rusya şu anda kısmen kontrol ettiği 4 Ukrayna şehrinin ve 2014'te ilhak ettiği Kırım’ın Rus egemenliğinde olduğunun tanınmasını istiyor.
Ukrayna’nın 10 maddelik barış formülü
Ukrayna kendi 10 maddelik barış formülü için uluslararası destek topluyor. Zelenskiy bu şartlar üzerinde müzakere etmeye hazır olduğunu söyledi. Zelenskiy şu anda görüşmelerde olan ülkeler tarafından onaylanması durumunda Rusya'ya iletileceğini açıkladı. Rusya’nın şu anda müzakereye istekli görünmediğini söyleyen Zelenskiy “Rusya'nın ne söylemlerinde ne de eylemlerinde herhangi bir talep görmüyoruz. Sadece bizi öldürmeye yönelik küstah bir istek görüyoruz” dedi.
Zelenskiy’nin potansiyel rakibi
Ukrayna aynı zamanda Zelenskiy ve üst düzey askeri komutan General Valery Zaluzhny arasındaki gerginlikleri konuşuyor. Bu durum Ukrayna'nın siyasi ve askeri liderliği arasında bir kopukluk endişesi yaratıyor. General, herhangi bir siyasi hırsı olduğunu reddetmesine rağmen Zelenskiy’nin potansiyel rakibi olarak görülüyor. The Economist'in geçtiğimiz ay Zaluzhny'nin yeni silahlar olmadan cephede çatışmaların çıkmaza gireceğini söylediği bir röportaj yayınladı. Röportajın ardından Zelenskiy, savaşın çıkmaza girdiği yönündeki iddialara karşı çıktı. O zamandan beri ikili kamuoyunda birlikte görülmedi.
Ukrayna denizde barşarı elde etti
Kara savaşı durmuş olasa da denizdeki mücadelerle Ukrayna’ya başarı getidi. Deniz dronları ve İngiltere ile Fransa’dan sağlanan seyir füzeleriyle Ukrayna filosu düzinelerce Rus gemisine hasar verip batmalarını sağladı. Rusya’nın Karadeniz Filosunu, Kırım'daki ana limanı olan Sevastopol limanından kısmen taşınmaya zorladı. Patriot hava savunma füzelerini ateşleyen Ukrayna, Rusya'nın cephaneliğindeki en gelişmiş yeni silahlardan bazılarını vurdu.
Zelenskiy, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savaşta birlik olacağını söyleyerek “Savaşın başından beri birlik bizim korunmamıza yardımcı oldu” dedi ve hayatın bazı sıradanlıkların sürdürülmesi gerektiğini söyledi.
© 2023 The New York Times Company
