Burak Kuru
Ukrayna halkının geleceğe dair umut ışığı olarak gördüğü Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması, hükümet tarafından anlaşmaya kısa bir süre kala rafa kaldırılınca ülke büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. 21 Kasım 2013’teki bu karar sonrası “Ukrayna Avrupa’nın parçasıdır” sloganıyla özdeşleşen Euromaidan (Yevromaydan) adlı protestolar başladı. Polisin ve özel ve acımasız güvenlik birimi Berkut’un devreye girip meydanda şiddete başvurmasıyla, bu kez protesto ülke geneline yayıldı.
Tüm dünya saygı duydu
Protestolar dünya gündeminde de kendine yer buldu ancak dışarıdan bakılınca tüm detaylar görünmemişti elbette. Netflix’te yayınlanan, Ukraynalı yönetmen Evgeny Afineevsky’nin Winter on Fire: Ukraine’s Fight For Freedom belgeseli, eylemcilerin arasında yer alan kamerasıyla, yaşananları tüm netliğiyle gösteriyor.
Bazı örnekler verelim: Berkut şiddetinin ardından insanların ‘Milyonların Yürüyüşü’ adı altında neden sokağa döküldüğünü Kiev-Haliç Başpiskoposu Sviatosal Shechuk şöyle anlatıyor: “Herkes şunu biliyordu: Bugün öğrenciler dövülüyorsa, yarın herkes dövülebilirdi.” Protestoların 11’inci gününde, yürüyüşün arasına karıştırılan maskeli provokatörlerin polis müdahalesine zemin oluşturmak için ortalığı nasıl kızıştırmaya çabaladıklarını da Afineevsky’nin kamerasından takip ediyoruz.
Günden güne şiddeti artan müdahaleye Berkut’ların yanında, halka karşı savaşması için tutulan “Tituşki” adlı suçlular ekleniyor. Ölümler de artıyor. 93’üncü günün sonunda, 22 Şubat 2014’te Viktor Yanukoviç başkent Kiev’i terk ediyor ve protestolar bitiyor.
Ukrayna halkının Rusya işgali sırasında gösterdiği direnç tüm dünyada saygı kazandı. Aslında bu halk, 2014’te yine Putin’in arka planda olduğu, devlet şiddetine karşı nasıl direndiğini tüm dünyaya göstermişti. 2014’teki durumu protestoların ön saflardaki 15 yaşındaki gençten dinleyelim: “Ceset taşıdım. Kan gölüne bastım. Beni hiçbir şey şaşırtamaz artık.”
Bunları da izleyebilirsiniz
Rusya’nın işgalinin hatırlattığı başka yapımlar da var. Norveç’in yeraltı zenginliklerine yönelik saldırıyı konu alan Jo Nesbo kitabından uyarlanan Occupied Netflix’te yayınlanıyor. Norveç’e ait petrol kuyuları, AB destekli Rusya tarafından ele geçiriliyor ve ülke işgal ediliyor. 24 bölümlük diziyi Netflix’te izleyebilirsiniz ancak yalnızca İngilizce altyazılı olarak.
Ünlü yönetmen Oliver Stone’un 2016 tarihli belgeseli Ukraine on Fire’ı da YouTube’da bulabilirsiniz. Stone, Rus yanlısı bilinen bu işinde Kırım işgalini haklı göstermekle eleştirilmişti.
