AB Komisyonu'nun, Çin'in elektrikli otomobil üretimine sağladığı devlet sübvansiyonlarına ilişkin başlattığı soruşturma kapsamında alacağı tedbirleri ve ithal edilen ürünlere uygulanacak geçici ek gümrük vergisi kararını çarşamba günü resmen duyurması planlanıyor.
Son yıllarda Avrupa ülkelerinde satılan elektrikli otomobillerde Çinli üreticilerin payı hızla yükseliyor. Çin'de üretilen düşük fiyatlı ve sübvanse edilmiş elektrikli otomobillerin satışları diğer rakiplerini hızla geride bırakıyor. Çinli markaların AB'de satılan elektrikli araçlardaki payı 2019'da yüzde 1'in altındayken, son dönemde yüzde 8'e ulaştı. Bu oranın, önlem alınmaması halinde hızla yükselmeye devam edeceği belirtiliyor.
Çin'in benzer segmentlerdeki elektrikli otomobil fiyatları Avrupa'da üretilen modellerin yüzde 20 altında seyrediyor. Çin'de, BYD, SAIC, Geely gibi markalar ile Tesla ve farklı Avrupa şirketlerinin üretimleri yapılıyor.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, geçen yıl eylül ayında yaptığı "Birliğin Durumu" konuşmasında, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin soruşturulacağını açıklamıştı. Von der Leyen, elektrikli araçların Avrupa için büyük potansiyele sahip bir sektör olduğuna işaret ederek, "Küresel pazarlar artık daha ucuz Çin elektrikli otomobilleriyle dolup taşıyor. Çin elektrikli otomobillerinin fiyatları devasa devlet sübvansiyonlarıyla yapay olarak düşük tutuluyor. Bu durum pazarımızın işleyişini bozuyor" değerlendirmesinde bulunmuştu.
AB Komisyonu, Çin'den Birlik üyesi ülkelere ithal edilen elektrikli otomobiller konusunda soruşturma başlatıldığına ilişkin resmi bildirimi ise bu açıklamanın ardından ekim ayında yayımlamıştı.
Destek ve sübvansiyonlar inceleniyor
Soruşturmada AB, hangi ülkenin markası olduğuna bakmaksızın Çin'de üretilen ve AB'ye gönderilen elektrikli otomobillere sağlanan destek ve sübvansiyonları inceliyor.
Çin menşeli elektrikli otomobillerin sübvanse edildiği ve bu durumun AB sanayisine zarar verdiğinin tespit edilmesi beklenen soruşturma sonucunda, Çin'den sübvansiyon alan ve AB ülkelerine gönderilen elektrikli otomobillere ek gümrük tarifeleri uygulanması söz konusu olacak. AB Komisyonunun bu hafta elektrikli araç ithalatına geçici gümrük vergisi uygulayacağını Çin'e bildirmesi, böylece Pekin ile AB arasında bir ticari sürtüşmenin başlaması beklentisi de bulunuyor.
Çin'in bu duruma misilleme olarak bazı Avrupa ürünlerine yönelik benzer vergiler uygulaması bekleniyor. Geçici tarifeleri kalıcı hale getirmeye yönelik karar alınması için ise üye ülkelerin onayı gerekiyor.
Yüzde 25 ilave vergi bekleniyor
AB, halihazırda Çin'in elektrikli otomobillerine yüzde 10 oranında gümrük vergisi uyguluyor. Tedbir çerçevesinde yüzde 10 ila 25 arasında ilave verginin konulması öngörülüyor. Çin uzun süredir otomotiv sektörünü sübvanse etmediğini, çok verimli üretim gerçekleştirdiğini, ihracatının, batı ülkelerinin yeşil hedeflerine ulaşmasına yardımcı olduğunu savunuyor.
ABD yüzde 100 vergi koydu
Bu alanda ABD de ek vergi kararı almıştı. ABD yönetimi, geçen ay Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerdeki tarife oranını 4 kat artırarak yüzde 100'e yükseltmişti. ile yurt içine yatırımların özendirilmesi amacıyla Çin menşeli benzinli ve hibrit binek otomobillere ithalat değerinin yüzde 40'ı seviyesinde ilave gümrük vergisi uygulanmasına karar vermişti.
Türkiye, daha önce, AB ve ABD'nin son dönemde uyguladığı elektrikli otomobillere ek vergi uygulamasına gitmiş ve Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere yüzde 40 ek vergi başlatmıştı.
