Çin'de dünyanın her yerinden daha fazla obez insan yaşıyor ve bu sorunu çözmek için giderek daha fazla kilo verdirici ilaçlara yöneliyorlar. Bu durum, Çin'in Ozempic kullanımına ilişkin kurallarını aşmakta zorlanmayan ilaç satıcılarından oluşan gri piyasayı besliyor. Ozempic ülkede kilo kaybı için kullanılamıyor, bunun yerine Tip 2 diyabet tedavisi için ayrılmış durumda. Ancak e-ticaret platformlarındaki kullanıcılar, halk arasında mucize ilaç olarak bilinen iğneleri, kanıt sunmadan sadece diyabet teşhisi konulduğunu beyan ederek satın alabiliyor.
200 milyonu obez
Çin'de JD.com'da Ozempic'in aylık dozu yaklaşık 139 dolara satılıyor. Bu, ülkenin ulusal sigorta planındaki maliyetinden daha yüksek ancak bazı kullanıcıların ABD'de her ay ödediği 970 dolardan çok daha ucuz. Jefferies'in resmi verilere dayanarak yaptığı tahminlere göre Çin'de yaklaşık 200 milyon obez yetişkin ve 400 milyon da fazla kilolu insan bulunuyor. Yatırım bankacılığı firması, ülkenin azalan nüfusuna rağmen Çin'de on yıldan biraz daha uzun bir süre içinde 100 milyon obezite hastası daha olacağını öngörüyor.
Jefferies'in Asya sağlık araştırmaları başkanı Christopher Lui, Ozempic'e olan talebin sağlık sigortası planları yerine kendi ceplerinden ödeme yapmak isteyen insanlar tarafından yönlendirildiğini söyledi. "İlaçlar kilo kaybı için onay aldığında, talepte bir artış olacağını düşünüyorum" dedi. 2017 yılında Çin'in sağlık komisyonu "üç azaltma ve üç sağlıklı koşul" adını verdiği bir kampanya başlatarak Çin vatandaşlarını tuz, yağ ve şeker alımını azaltmaya ve sağlıklı ağız hijyeni, vücut ağırlığı ve kemikler için çaba göstermeye çağırdı. Komisyon, diğer hükümet birimleriyle birlikte çocuklar ve ergenler arasında obeziteyle mücadele için de bir plan kabul etti. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre Çin'de obezite sorunu yaşayan çocukların oranı dünya ortalamasının üzerinde.
Çinli şirketler 10'dan fazla ilaç deniyor
Obezite ülke için yeni bir sorun değil. Georgia Üniversitesi'nde sağlık politikası ve yönetimi profesörü olan Zhuo Chen, Çin'in 2001 yılında Dünya Ticaret Örgütü'ne girmesinin ardından yaşam standardının yükseldiğini ve bunun da nüfusun yüksek enerjili gıda alımının artmasına katkıda bulunduğunu söyledi. 2014 yılında generaller Çinli askerlerin tanklara rahatça sığamayacak kadar irileştiğinden şikayet ediyordu. Ancak zayıflama ilaçlarındaki yenilikler, olası çözümleri kişisel disiplinden kurumsal stratejiye doğru kaydırdı. Farmasötik veri sağlayıcısı PharmCube'e göre Çinli şirketler, obezitede kullanılmak üzere GLP-1 olarak bilinen bir ilacın 10'dan fazla çeşidi için geç aşama denemeleri yürütüyor. İlaç, kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olan ve iştahı bastıran bir bağırsak hormonunu taklit ediyor.
10 yıl içinde beş kat büyüyecek
Pazar araştırma firması Clarivate'e göre Çin'deki GLP-1 ilaçları pazarı 2023 yılında yaklaşık 1,7 milyar dolar değerindeydi ancak bunun yüzde 80'inden fazlası diyabet reçetelerinden geliyordu. Clarivate'de sağlık hizmetleri araştırma ve veri analisti olan ve Çin pazarını inceleyen Karan Verma, ilaçların kilo vermek için kullanımındaki artışla birlikte bu pazarın önümüzdeki 10 yıl içinde beş kat büyüyebileceğini söyledi.
Hong Kong'da işlem gören Suzhou merkezli ilaç üreticisi Innovent Biologics Ocak ayında, şirketin Eli Lilly ile lisans anlaşması bulunan bir GLP-1 ilacı olan mazdutide'in ilk Faz 3 klinik çalışmasının son noktalara ulaştığını açıkladı. Şirket, Çin Ulusal Tıbbi Ürünler İdaresi'nin Innovent'in ilacın kronik kilo yönetiminde kullanılması için yaptığı başvuruyu kabul ettiğini söyledi. Analistler ilacın 2025 yılı başlarında Çin'de piyasaya çıkabileceğini tahmin ediyor. Bazı şirketler de obezite ilacı geliştirme çalışmalarına fon sağlamak için sermaye piyasalarından faydalanıyor. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişiler, Ocak ayında Hong Kong'da halka arz için başvuran ilaç üreticisi Hangzhou Jiuyuan Gene Engineering'in halka arzda yaklaşık 100 milyon dolar toplamayı hedeflediğini söyledi.
Analistler ve yatırımcılar, özellikle Novo Nordisk'in Ozempic ve Wegovy markaları altında satılan semaglutide ilacının patentinin Çin'de 2026 yılında sona erecek olması ve jenerik ilaç üretiminin önünü açması nedeniyle rekabetin şiddetli olacağını söylüyor. Deutsche Bank'ta Asya sağlık hizmetleri hisse senedi araştırma müdürü olan Cyrus Ng, "Çin pazarında önemli bir rekabet bekliyorum. Piyasadaki çok sayıda ürün fiyat savaşına yol açabilir" dedi. Ne Wegovy-Ozempic'in özellikle kilo yönetimi için üretilen kardeş ilacı ne de başlangıçta Tip 2 diyabet tedavisi için geliştirilen bir başka ilaç olan Mounjaro, Çin'de kilo kaybı için onaylanmadı. Ancak aynı ilaç kategorisinde yerel olarak üretilen iki GLP-1 enjeksiyonu obezite tedavisi için onaylandı.
Analistlere göre Çin'deki mevcut ilaçların geliştirilmesi için daha çok yol var. Kilo kaybı için GLP-1 ilaçları satmak üzere Çin'den ilk onayı alan iki şirketten biri olan Huadong Medicine tarafından satılan bir ilaç, günlük enjeksiyon gerektiriyor. Ozempic ise genellikle haftada bir kez alınıyor. Çin'de zayıflama ilaçları geliştirme konusundaki rekabet ve gri piyasada zayıflama ilaçlarına olan talep, Pekin'in önümüzdeki yıllarda piyasayı nasıl düzenleyeceğinin açık bir soru olduğu anlamına geliyor.
Daiwa Capital Markets Çin sağlık analisti Wilfred Yuen, "Kozmetik kullanımlar üzerinde daha fazla düzenleme veya kısıtlama olabilir" dedi. Ancak, "Yüksek talep karşısında ilaç arzının sınırlı kaldığı göz önüne alındığında, gri pazara yönelik düzenleyici eylem hala uzak görünüyor" diye ekledi. Ozempic'i geliştiren Novo Nordisk, ilacın sadece reçete ile kullanılması gerektiğini söyledi. Şirket açıklamasında, "Hastaları, ilacın etkinliğini ve güvenliğini sağlamak için doktor reçetesine ve ilaç kullanım kılavuzuna uymaya ve ilacı düzenlenmiş, onaylanmış kanallardan almaya şiddetle teşvik ediyoruz" denildi.