Araştırmalar daha fazla sebze yemenin sadece fiziksel sağlık için değil, aynı zamanda zihinsel sağlık için de iyileştirici olabileceğini ortaya çıkarıyor. Fazla bir şey gerekmiyor. Her gün sadece bir porsiyon daha fazla meyve veya sebze yemek bile ruh halini iyileştirebilir.
Araştırmalardan çıkan bulgulardan bazıları
- 2023 yılında İngiltere'de yapılan bir araştırmada daha fazla meyve tüketimi rahatlama, güven ve enerji duygularıyla ilişkilendirildi.
- 2022 yılında Avustralya'da 4 binden fazla kadın üzerinde meyve ve sebze tüketimi üzerine yapılan bir çalışma, günde en az beş porsiyon sebze tüketenlerin, en fazla bir porsiyon yiyenlere kıyasla 15 yıllık bir süre içinde depresyona yakalanma riskinin yüzde 19 daha düşük olduğunu gösterdi.
- Yapılan 18 çalışmanın meta-analizi, tüketilen her 100 gram sebze için depresyon riskinin yüzde 3 oranında azaldığını ortaya koydu.
- Yapılan bir çalışmada daha fazla sebze yemenin ruh sağlığına faydasının, işsiz kaldıktan sonra işe girmekle eşdeğer olduğu bulundu.
- Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırmada, günlük meyve ve sebze tüketiminin sadece bir porsiyon artırılmasının, ruh sağlığında sekiz gün boyunca 10 dakikalık yürüyüşlerle aynı tahmini artışı sağladığı bulundu.
Massachusetts General Hospital'da beslenme ve yaşam tarzı psikiyatrisi direktörü ve doktor olan Uma Naidoo, "Yüksek sebze ve meyve tüketiminin ruh sağlığına, özellikle de anksiyeteye yardımcı olduğuna dair kesinlikle artan kanıtlar var" dedi.
Meyve ve sebze tüketimi ile ruh sağlığı arasındaki bağlantılar Gana, Hindistan, Rusya ve Çin gibi çeşitli ülkelerde bulundu. Dahası, vejetaryen ve veganların omnivorlara kıyasla daha az depresyona girmelerinin nedeni tüm ekstra bitkisel gıdalar olabilir. Washington Post’un haberine göre birkaç çalışma vejetaryen ve veganlarda ruh sağlığının daha kötü olduğunu gösterse de, bunların bazılarının et endüstrisi tarafından finanse edildiği görülüyor.
2022 yılında, Indiana Üniversitesi Bloomington'da beslenme biyoloğu olan Angela De Leon ve meslektaşları, 75 kişiyi iki gruba ayırdıkları bir çalışmanın sonuçlarını yayınladılar. İlk grup normal diyetlerine devam etti. İkinci gruba ise haftalık olarak havuç, kabak, dolmalık biber ve lahana gibi kendi seçtikleri sebzeler gönderildi. De Leon, "Sebze tüketiminin önündeki maliyet, kolaylık ve bulunabilirlik gibi bazı engelleri ortadan kaldırdık" dedi.
Deneyden çıkan sonuçlar, sadece sekiz hafta sonra, sebze dağıtımı yapılan gruptaki kişilerin kendilerini eskisinden çok daha mutlu hissettiklerini ve kontrol grubu üyelerinden daha mutlu olduklarını gösterdi. Diğer çalışmalar, meyve ve sebze yemenin zihinsel refahı neredeyse anında iyileştirebileceğini gösteriyor. Psychology & Health'te yayınlanan 2021 tarihli bir çalışmada, insanlar belirli bir günde meyve ve sebzelere ne kadar düşkünse, ertesi gün deneyimlerinden o kadar keyif aldıklarını söylüyor.
Sebzeler neden ruh halinizi iyileştirir?
Uzmanlar, yeşillik yemenin zihinsel refahı artırmasının bir nedeninin de ikame etkisi olduğunu söylüyor. Akıl sağlığına faydaları, daha sağlıklı bir mikrobiyoma yol açabilecek daha fazla lif almaktan da kaynaklanıyor olduğu araştırmacılar tarafından söyleniyor. Kansas Üniversitesi'nde depresyon üzerindeki yaşam tarzı etkilerini araştıran psikolog Stephen Ilardi, "Diyetimizde ne kadar çok çözünür lif varsa, faydalı bağırsak mikropları o kadar çok gelişecektir" diyor.
Araştırmalar bağırsak mikroplarının depresyon ve anksiyetede kilit rol oynadığını gösteriyor, çünkü mikrobiyomunuzun sağlığı serotonin üretimini etkiliyor ve her ikisi de ruh sağlığında rol oynayan iltihaplanmayı düzenliyor. Ilardi, "Bağırsak mikroplarının beyin fonksiyonlarını ve zihinsel işlevleri etkilemede çok iyi olduğuna dair elimizde yığınla kanıt var" dedi.
Elbette sorun, kendinizi kötü hissettiğinizde dondurmaya ya da şekerli yiyeceklere uzanmak yerine bitki yüklü bir diyete bağlı kalmaya ikna etmekten geçiyor. Sağlıksız alışkanlıklardan kurtulmak için Naidoo, açlık, tokluk hislerine ve yemek yeme isteğinizin nedenlerine dikkat etmek anlamına gelen bilinçli yemeyi öneriyor. Ayrıca mutfağınızı sağlıklı yiyeceklerle doldurmanızı ve sizin için iyi olmayan yiyeceklerden kurtulmanızı öneriyor.
