Birçok şehir, çok az turist yerine çok fazla turist konusunda endişelenmeye başladı. CNBC'nin haberine göre turizm yoğunluğu birçok turistik kentin ve bölgenin ortak derdi haline geldi. EHL Hospitality Business School'da araştırma görevlisi Lionel Saul, uygun fiyatlı havayollarının, kısa süreli ev kiralamanın ve yolcu gemilerinin artışının sorunun bir parçası olduğunu söyledi.
Fenomenler insanları yönlendiriyor
Ancak İsviçre'nin Lozan kentindeki aynı okulda araştırma görevlisi olan Tatyana Tsukanova, sosyal medya fenomenleri, filmler ve televizyon şovlarının da birçok insanı aynı yerlere yönlendirdiğini söyledi. Tsukanova, sosyal medyada görünür birçok insan için, "Buraya geliyorlar, güzel bir selfie çekip sosyal medyada yayınlıyorlar, sonrasında buranın popülaritesini arttırıp gidiyorlar" dedi.
Böylece gezginlerin sayısı gittikçe artıyor. Birleşmiş Milletler, dünya nüfusunun 2030'da 8,5 milyara ulaşacağını tahmin ediyor. Dünya nüfusunda öngörülen bu artış şüphesiz turist sayısının yükselmesini de doğrudan etkiliyor. Ayrıca BM Dünya Turizm Örgütü'ne göre, bugünden 2030’a dek, çoğunluğu Asya'dan olmak üzere yılda ekstra 50 milyon uluslararası turist bekleniyor.
“800 sakini olan kasabaya yılda 1 milyon turist”
Tsukanova, Disney'in gişe rekorları kıran Frozen serisine ilham kaynağı olduğu söylenen küçük Avusturya köyü Hallstatt'ın bir Güney Kore televizyon dizisinde yer almasıyla birlikte turizm patlaması yaşanmasının ardından, yetkililerin Halstatt’daki popüler bir manzara noktasına duvar inşa ettiğini söyledi. İsviçre’de araştırma görevlisi olan Tsukanova, "800 sakin, yılda belki 1 milyon civarında turistle karşılaştı" dedi. Ancak duvar uzun süre kalmadı. Tsukanova, internetteki tepkilerden sonra köy yetkililerinin bunu kaldırdığını ifade etti.
Sınırlı sayıda turist, daha fazla kısıtlama
Diğer şehirler ise bu aşırılığı önlemek için günlük ziyaretçilere bir sınır koydu. Misal, Peru'daki Machu Picchu, Atina'daki Akropolis, Endonezya'daki Borobudur, Sardunya'daki plajlar gibi turistik alanlarda bu uygulanıyor. Dahası, bazı dar alanlı yerleşim bölgelerinde büyük yolcu gemileri (Venedik, Bora Bora) kısıtlanıyor.
Amsterdam turizmle mücadelede örnek
Saul, “Ancak bir şehir bundan daha da ileri gidiyor, bu da Amsterdam” dedi. The Guardian'a göre Saul'un "aşırı turizmle mücadelede öncü şehir" olarak adlandırdığı şehir, otobüslere, turistik mağazalara, yeni otel açılışlarına ve Airbnb tarzı ev kiralama uygulamalarına karşı sıkı önlemler aldı. Ayrıca, Amsterdam’da yolcu gemilerinin yasaklanması ve şehrin meşhur Red Light bölgesinin şehir merkezinin dışına taşınması da düşünülüyor. Hollanda'nın başkenti, Nisan ayında bazı ziyaretçilere (özellikle genç erkek İngiliz turistlere) uyuşturucu veya parti için şehre seyahat ediyorlarsa uzak durmalarını söyleyen benzersiz bir seyahat kampanyası başlattı.
Günübirlik gelene ücret
Bazı şehirler gezginlerin cüzdanlarını hedef alıyor ve kötü davranışlara ceza veriyor. Venedik, yerde içecek veya yiyecek tüketme, kanallarda yüzme ve mayoyla dolaşmak gibi durumlarda gezginler ceza kesiyor. Bununla beraber, gelecek yıldan itibaren şehir yeni bir taktiği deneyecek: Günübirlik gelen ziyaretçilere 5 dolar ücret.
ABD merkezli seyahat teknolojisi şirketi Voyagu'nun kurucusu Ivan Saprov, “İspanya'da Valencia; İngiltere’de Manchester kentleri yanı sıra Tayland ve İzlanda’da dahil olmak üzere yeni turizm vergileri başlayacak” diye konuştu. Yerel raporlara göre Bali de Şubat 2024'ten itibaren seyahat edenlere 10 dolar vergi isteyecek.
Ancak CNBC'ye konuşan Saprov, sürdürülebilirlikle bağlantılı ücretlerin, kamuya açıklandığı sürece gezginler için yutulması zor bir hap olmadığını söyledi. Kendisi, "Müşterilerimizle konuştuktan sonra olumlu geri bildirimler bizi çok şaşırttı. Bunların neredeyse yüzde 40'ı olumlu çünkü elde edilen gelir hem turistler hem de yerel halk için keyifli tesisler ve hizmetler yaratmak için kullanılabilir" diye ekledi.
Elitist bir uygulama mı?
Bazı gezginler, bir Güney Asya devleti olan Butan'ın 2022'de açıklanan günlük 200 dolarlık “sürdürülebilir kalkınma ücretini” destekledi. Ancak bazıları bunu elitist olarak nitelendirdi. O tarihten bu yana ülke, ziyaretçi çekmek için ücreti iki kez düşürdü. Buna ilişkin Saul, "Dengeyi bulmak çok karmaşık" dedi.
Ekonomik kısıtlamaların tedbirlerin sadece bir kısmı olduğunu söyleyen Tsukanova, araştırmalara göre para cezaları ve ücretlerin tek başına aşırı turizmi engellemediğini de sözlerine ekledi. Bunun için, şehirler, siteler, yerel işletmeler ve bölge sakinleri arasında da iş birliğine ihtiyaç olduğunu söyledi.
Önemli olan turist akışını yönetmek
Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü genel sekreteri Zurab Pololikashvili, CNBC Travel'a aşırı turizmin üstesinden gelmenin anahtarının turist akışında yattığını vurguladı. Pololikashvili, yeni teknolojilerin bunu çözmede yardımcı olabileceğini ekleyerek, “Sorun insan akışının yönetilmesidir" dedi. Saul, EHL Insights'ta yayınlanan bir makalede, otonom araçlardaki bir donanım olan Lidar sensörlerinin kuzey Almanya'daki kasabalardaki turist akışını yönettiğini yazdı.
Turizm gelirlerinden vazgeçmeden kalabalığın üstesinden gelmek için bazı ülkeler, gezginleri ülkelerinde daha az seyahat edilen bölgeleri ziyaret etmeye teşvik ediyor. Örneğin Endonezya, gezginleri ülkenin diğer güzel yerleriyle buluşturmak için 2016 yılında "10 Yeni Bali"yi tanıttı, daha sonra bunu "5 Yeni Bali"ye düşürdü. The Japan Times'a göre Japon turizm yetkilileri, gezginleri, nüfus azalması nedeniyle 2040 yılına kadar belediyelerin yarısının yok olma riskiyle karşı karşıya olduğu ülkenin kırsal bölgelerini ziyaret etmeye zorluyor.
Turizm modeli yenilenmeli
Intrepid Travel'ın kurucu ortağı Darrell Wade, turizmin gelişmesi ve yenilenmesi gerektiğini ve bu şekilde uzun vadede turizmin sürdürülemeyeceğini söyledi. Saul, ekibinin, turistlerin ziyaret ettikleri topluluklara yardım ettiği yeni bir konaklama iş modeli üzerinde çalıştığını belirtti. Saul, "Sadece gelip, ziyaret edip sonra ayrılamazsınız" dedi.
Seyahat tercihlerinde değişiklikler
Gezginlerin daha küçük oteller ve aile işletmeli restoranları tercih ederek mercan resiflerini ve bitki örtüsünü yenileyebileceklerini veya paralarının yerel düzeyde kalmasını sağlayabileceklerini söyledi. Tsukanova, bunun için gezginlerin de zihniyetlerini değiştirmeleri gerektiğini belirterek, "Kaç ülkeyi ziyaret ettiğimizi, yeryüzünün yüzde kaçını kat ettiğimizi sayabileceğimiz bir uygulamamız var. En büyük sorunumuz insanları farklı bir şekilde seyahat etmeleri konusunda eğitmek" diye ekledi.
