Formula 1’e yatırım yapanların sayısı hızla artıyor. Griddeki 10 takımın ortalama değeri artık 3,6 milyar dolar. Bu rakam, birçok NFL ve NBA takımından daha yüksek.
Geçen hafta Mercedes takım patronu Toto Wolff’un, milyarder George Kurtz’e azınlık hissesi satmak için görüştüğü haberi, spordaki finansal büyümeyi yeniden gündeme getirdi. Yaklaşık 6 milyar dolarlık değerleme, Mercedes’i dünyanın en değerli spor ekipleri arasına sokuyor. F1’in en değerli takımı ise 6,5 milyar dolar ile Ferrari.
Değerler kısa sürede uçtu
Forbes'ta yer alan habere göre, bugün tüm F1 takımları en az 1,5 milyar dolar değerinde. İki yıl önce sadece dört takım bu seviyedeydi. Ortalama değer, 2023’ten bu yana neredeyse iki katına çıktı.
Bu artışın en önemli nedeni, 2021’de gelen harcama tavanı. Yaklaşık 170 milyon dolarlık bütçe sınırı, takımların aşırı harcamasını engelledi ve kârlılığı artırdı. 2024’te altı takım kâr etti.
McLaren 2018’deki büyük zararından sonra 2024’te 61 milyon dolar kâr açıkladı. Mercedes ise 202 milyon dolar kârla dünyanın en kârlı spor takımlarından biri oldu.
Yatırımcıların ilgisi patladı
Takımların kârlı hâle gelmesi, yatırımcıları spora çekiyor. Red Bull’un ikinci takımı Racing Bulls için 2,3 milyar dolarlık teklif yapıldı ancak reddedildi. McLaren Racing’in değeri geçen yıl 4,5 milyar dolar olarak belirlendi. Aston Martin’in azınlık hisseleri, 2,3 ile 3,2 milyar dolar arasında değişen değerlerle el değiştirdi. Bugün F1 takımları, yıllık gelirlerinin ortalama 8 katı üzerinden değer görüyor. Bu oran 2019’da sadece 2,3’tü.
Soru işaretleri
Her şey büyüme yönünde olsa da dikkat çeken noktalar da bulunuyor. İlk olarak F1 takımları, serinin yayın haklarını kontrol etmiyor. Yayın hakları Liberty Media’da bulunuyor. Sezonda sadece 24 yarış var. Diğer büyük spor liglerine göre daha az etkinlik, daha az bilet ve daha az yayın geliri anlamına geliyor. Son olarak F1, ABD’de hâlâ tam anlamıyla popüler değil. Bu yıl yarışları ortalama 1,4 milyon Amerikalı izledi. Bu sayı Nascar’ın yarısı.
Yeni takım ve yeni umutlar
Cadillac’ın F1’e girmek için 1 milyar dolardan fazla harcamaya hazır olması, serinin değerinin kolay kolay düşmeyeceğini gösteriyor. Netflix dizisi Drive to Survive ve Brad Pitt’in 2025’te çıkacak F1 filmi de ilgiyi artırıyor.
Bir F1 yöneticisi durumu şöyle özetliyor:
“Eskiden takımlar her yıl para kaybederdi. Bugün en büyük F1 takımları, NFL ekipleri kadar sağlam ve kârlı birer varlık hâline geldi.”
F1’in takım sayısının sınırlı olması ve yatırımcı ilgisinin sürmesi nedeniyle, değer artışının devam etmesi bekleniyor.
F1 takımlarının değeri
1. 6,5 milyar dolar – Ferrari
Gelir: 670 milyon dolar | Operasyon Kârı: 80 milyon dolar | Takım Patronu: Frédéric Vasseur
Bu sezon, Formula 1’in en başarılı pilotlarından biri 7 kez dünya şampiyonu olan Lewis Hamilton, 1950’den bu yana 16 markalar şampiyonluğu bulunan efsanevi Ferrari’ye katıldı. Ancak Ferrari 2008’den beri zirvede değil ve Hamilton’ın kırmızıyla ilk sezonu da hayal kırıklıklarıyla geçti. Hamilton, Sky Sports’a yaptığı açıklamada “Bu harika takım için sürme hayali ile elde ettiğimiz sonuçların yarattığı kabus arasında gidip gelmek zorlayıcı” dedi. Hamilton şu anda pilotlar sıralamasında altıncı.
Taraftar ilgisi ise hâlâ çok yüksek. Sponsorluk analiz şirketi Blinkfire’a göre Ferrari’nin sosyal medya etkileşimi diğer tüm F1 takımlarından %31 daha fazla. Takımın sponsorlarına sağladığı medya değeri ise rakiplerinin %44 üzerinde.
2. 6 milyar dolar – Mercedes
Gelir: 799 milyon dolar | Operasyon Kârı: 202 milyon dolar | Takım Patronu: Toto Wolff
Mercedes, Lewis Hamilton sonrası döneme genç İtalyan yetenek Kimi Antonelli’yi George Russell ile eşleştirerek başladı. Russell pilotlar sıralamasında dördüncü, Antonelli ise yedinci sırada ve doğrudan Hamilton’ın arkasında. Her iki pilot da yeni sözleşmeyle gelecek sezon da takımda olacak.
2024 yılında takımlar sıralamasında ikinci olan Mercedes, sponsor ilgisi konusunda sıkıntı yaşamıyor. Ocak ayında Adidas, yıllık yaklaşık 30 milyon dolar değerinde olduğu bildirilen çok yıllı bir anlaşmayla takımın giyim sponsoru oldu.
3. 4,4 milyar dolar – McLaren
Gelir: 614 milyon dolar | Operasyon Kârı: 61 milyon dolar | Takım Patronu: Andrea Stella
Beş yıl önce McLaren iflasın eşiğindeydi. Yaklaşık 185 milyon dolar kredi almış ve ardından azınlık hissesi satmıştı. Bugün ise takım, üst üste iki yıl markalar şampiyonu olarak yeniden zirvede. Lando Norris sezonun son bölümüne girilirken pilotlar şampiyonluğu için favoriler arasında.
McLaren Racing CEO’su Zak Brown’ın ticari hamleleri de takımı güçlendirdi; geçen sezon toplam 50 milyon dolar gelir elde eden Brown, F1 operasyonunun gelirini %26 artırarak 614 milyon dolara çıkardı. 2026’da yeni bir sıçrama daha planlanıyor: Mastercard’ın yıllık 100 milyon dolar değerindeki isim sponsorluğu anlaşması “McLaren’in bugüne kadarki en büyük ortaklığı” olarak tanımlanıyor.
4. 4,35 milyar dolar – Red Bull Racing
Gelir: 618 milyon dolar | Operasyon Kârı: 26 milyon dolar | Takım Patronu: Laurent Mekies
2022 ve 2023’ün şampiyonu Red Bull için bu sezon daha zorlu geçti. 2006’dan beri takımda olan baş tasarımcı Adrian Newey’in Aston Martin’e gitmesi, Liam Lawson’ın iki yarış sonrası Racing Bulls’a düşürülmesi ve 2005’ten bu yana takım patronu olan Christian Horner’ın Temmuz ayında görevden alınması büyük sarsıntılar yarattı. Horner’ın tazminatının 105 milyon dolar olduğu bildirildi.
Yine de takım üst üste dört kez dünya şampiyonu olan Max Verstappen’i elinde tutuyor. Eylül ayında Carlyle ile yapılan yeni anlaşmayla şirketin logosu araca, pilot tulumlarına, pit duvarına ve garaja yerleştirilecek.
5. 3,2 milyar dolar – Aston Martin
Gelir: 353 milyon dolar | Operasyon Kârı: -18 milyon dolar | Takım Patronu: Andy Cowell
Aston Martin bu sezon takımlar sıralamasında yedinci olsa da gelecek için önemli adımlar atıyor. Adrian Newey artık takımın teknik operasyonlarını yöneten ortak konumunda. Takımın en büyük destekçilerinden Lawrence Stroll ise hem Aston Martin markasında hem F1 takımında önemli yatırımlar yapmayı sürdürüyor.
Takımın iş ortaklıklarındaki hızlı büyüme dikkat çekiyor. Bu yıl cilt bakım markası Elemis’le yapılan anlaşma, spora daha fazla kadın izleyici çekme stratejisinin parçası olarak yeni bir sponsorluk kategorisi yarattı.
6. 2,5 milyar dolar – Williams
Gelir: 245 milyon dolar | Operasyon Kârı: -36 milyon dolar | Takım Patronu: James Vowles
James Vowles, 2023’te takımın başına geçtiğinde Williams’ın tesislerinin “20 yıl geride” olduğunu söyledi. 2020’de takımı satın alan ABD merkezli Dorilton, yeniden yapılanma için ciddi yatırım yapıyor. Vowles’ın küçük takımların sermaye harcamasını artırmasına imkân tanıyan lobi çalışmaları da sonuç verdi.
Takım, yeni marka kimliğiyle Atlassian Williams F1 Team adını aldı ve 1977’de kullanılan “Forward W” logosunun modern bir versiyonunu benimsedi.
7. 2,45 milyar dolar – Alpine
Gelir: 300 milyon dolar | Operasyon Kârı: -13 milyon dolar | Takım Patronu: Flavio Briatore
Alpine bu sezon pistte kötü bir performans sergiliyor ve takımlar sıralamasında son sırada. Yine de yıldız pilot Pierre Gasly, 2028’e kadar geçerli yeni sözleşmeyle takıma bağlılığını gösterdi. Renault Grubu’na ait takım, ticari büyüme için ABD pazarına yoğunlaşıyor.
Alpine, yakın zamanda değer testine dönüşebilir: 2023’te takıma 900 milyon dolar değerleme üzerinden yatırım yapan Otro Capital’in çıkış aradığı konuşuluyor.
8. 2,4 milyar dolar – Sauber
Gelir: 240 milyon dolar | Operasyon Kârı: -25 milyon dolar | Takım Patronu: Jonathan Wheatley
Bu sezon Stake F1 Team Kick Sauber adıyla yarışan (2018–2023 arasında Alfa Romeo) takım, 2026’da Audi’ye dönüşecek. Audi son üç yılda yaptığı satın alımlarla takımın çoğunluk hissesini aldı ve 16 yıldır Ferrari motoru kullanan ekibe kendi güç ünitesini üretmeye hazırlanıyor. Yeni marka kimliğiyle birlikte Revolut isim sponsorluğa katılacak; ayrıca Adidas’la da yeni bir giyim anlaşması imzalandı.
9. 2,3 milyar dolar – Racing Bulls
Gelir: 318 milyon dolar | Operasyon Kârı: 5 milyon dolar | Takım Patronu: Alan Permane
Red Bull’un ikinci takımı, 2024’te “Visa Cash App RB” gibi çok tartışılan bir isimle yarıştıktan sonra artık “Racing Bulls” olarak anılıyor. 2026’da hem Racing Bulls hem de Red Bull Racing, Honda motorlarını bırakıp Ford ortaklığında geliştirilen güç ünitelerine geçecek.
Her iki takım da gelecek sezon araç tasarımlarını Ocak ayında Detroit’te düzenlenecek lansmanda tanıtacak; bu da Ford iş birliğine ek bir vurgu niteliğinde.
10. 1,5 milyar dolar – Haas
Gelir: 150 milyon dolar | Operasyon Kârı: 9 milyon dolar | Takım Patronu: Ayao Komatsu
F1’in en küçük takımı olan Haas, zaman zaman satılacağı yönünde spekülasyonlara konu oluyor. Ancak 2016’dan beri takımda çalışan ve 2024’te takım patronluğuna yükselen Ayao Komatsu, tamamının yanlış anlaşılma olduğunu söylüyor. Komatsu’nun aktardığına göre takım sahibi Gene Haas, son 18 ayda birçok satın alma teklifini reddetti:
“F1 bu haldeyken gelmedi, Covid döneminde bile bizi bırakmadı. Şimdi keyfini çıkarıyor.”
Takım için bu sezonun en parlak noktalarından biri, çaylak pilot Oliver Bearman’ın Meksika Grand Prix’sinde dördüncü olmasıydı. Bearman ayrıca Brezilya’da altıncılıkla puan serisini dörde çıkararak Haas için bir ilke imza attı.
Kaynak: Gazete Oksijen
