Bilim dergisi Nature Communications'da salı günü yayınlanan memelilerdeki sosyal davranışlara ilişkin geniş bir araştırma, gruplar halinde yaşayan türlerin yalnız yaşayanlara göre daha uzun ömürlü olduğunu gösterdi. Bilim insanları 974 farklı türü karşılaştırdı ve vücut kütlesi gibi yaşam süresine katkıda bulunan diğer faktörleri de hesaba kattı; birçok farklı türdeki ortak eğilimi keşfetti. Wall Street Journal'ın haberine göre sosyallik birçok türde ömrü uzatıyor.
Birlikten kuvvet doğar, uzun yaşar, ölür
Araştırmanın yazarlarından ve Pekin'deki Çin Bilimler Akademisi Zooloji Enstitüsü'nde evrimsel biyolog olan Xuming Zhou verileri "Grup halinde yaşayan türler, yalnız yaşayan türlerden daha uzun yaşıyor" şeklinde özetledi.
Birkaç akraba tür üzerinde yapılan daha küçük çalışmalar, sosyal yaşamın yaşam süresi açısından büyük getirileri olduğunu göstermişti. Bu tür sosyal bağlantılar, memeli türleri arasında olağanüstü derecede sürücül olan insanlar için hayati önem taşımakta. Birçok çalışma, yalnız yaşayan insanların erken ölme ve bunama riskinin daha yüksek olduğunu ve yalnızlığın daha yüksek depresyon ve anksiyete oranlarıyla bağlantılı olduğunu göstermiştir. Yeni çalışma, bu örüntünün büyük ve küçük birçok memeli türü için de geçerli olduğunu gösteriyor.
Yeni çalışmada yer alan türler arasında, genellikle yalnız yaşayan güney savana gerbili esaret altında yaklaşık beş yıl yaşıyor. 12'lik gruplar halinde tüneyebilen büyük kısa burunlu meyve yarasasının maksimum ömrü ise iki kat daha uzun, yaklaşık 10 yıl.
Çalışmada ayrıca 94 türün beyninde aktif olan genler incelenerek sosyal davranış ve uzun yaşamın genetik etkenleri araştırıldı. Bilim insanları, sosyal yaşam ve daha uzun bir ömürle ilişkilendirdikleri 31 gen buldu. Genlerden bazıları sosyal davranışı etkileyen hormonların düzenlenmesinde rol oynarken, diğerleri bağışıklığı değiştirdi. Araştırmacılar, bir grup içinde yaşamanın, bireylerin birbirlerinden hastalık kapma olasılığını artırdığını ve bunun da daha güçlü bağışıklık sistemlerine yol açabileceğini öne sürdü.
Babunlar da insan gibi arkadaş arıyor
Leipzig'deki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nde evrimsel antropolog olan Jenny Tung, bulguların yüz milyonlarca yıllık memeli evrimi boyunca aynı genlerin biraz daha uzun yaşam süreleri ve sosyal yaşamla ilişkili olduğunu gösterdiğini söyledi. İnsanlar gibi diğer primatların da benzer bir arkadaşlığa ihtiyacı olduğu ortaya çıktı. Kenya'daki sarı babunları gözlemleyen bir çalışma, gruptaki diğer yetişkinlerle güçlü bağları olan dişi babunların, daha az arkadaş canlısı bireylerden daha uzun yaşadığını ortaya koydu.
'Sosyal bağlar uzun yaşamın reçetesi'
Zhou, filler, yarasalar, kunduzlar gibi bazı uzun ömürlü türlerin gruplar halinde yaşayan sosyal hayvanlar olma eğiliminde olmalarına da şaşırdığını söyledi. Dr. Zhou'nun çalışmalarından bazıları altta yatan ortak biyolojiye işaret etti: Kunduzlar ve çıplak köstebek sıçanları, her iki memelide de daha uzun yaşam sürelerine katkıda bulunan moleküler mekanizmaları paylaşıyor. Batı Avustralya Üniversitesi'nde biyolojik antropolog olan ve yeni çalışmanın yazarlarından Cyril Grueter, "Güçlü, kalıcı sosyal bağlar uzun bir yaşamın reçetesidir" dedi.
