Çağatay Bayraktar
[email protected] Marmara Denizi’ni kısa süre önce esir alan müsilaj, deniz ekolojisi için de balıkçılar için de zorlayıcı bir süreç oldu. Uzmanlar balıkların üreyemediğini, denizin 1 Eylül’de başlayacak av sezonuna hazır olmadığını söylüyor. İşin tesellisi, yapılan incelemelerde ağır metale rastlanmaması. Yani balıkların yenmesinde sorun yok. Tabi yenecek balık bulunabilirse...Sezon zayıf geçecek
Av sezonunun ertelenmesi gerektiğini söyleyen İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknoloji ve Yönetimi bölümünden Prof. Dr. Firdevs Saadet Karakulak, müsilaj etkisiyle balıkların yumurta bırakamadığını ve bu yüzden sezonun ertelenmesi gerektiğini vurguladı. Müsilajın varlığının yüzeyde görülmese bile 10 metreden 40 metreye kadar devam ettiğini söyleyen Karakulak özellikle palamut, lüfer, kefal gibi kış balıklarının yumurta bırakamamasından dolayı Marmara’da balıkçılığın zayıf geçeceğini ifade ediyor:Kıtlık kapıda
“Derinlerde bulunan müsilaj, oksijen seviyesinde düşüşe sebep oluyor, güneş ışınlarının denize girmesini engelliyor ve balıkların yumurta bırakmasını engelliyor. Özellikle kış aylarında Marmara ile özdeşleşen palamut, lüfer, kefal gibi balıkların yumurtlama dönemi. Fakat bu balıklar, üreme alanlarında müsilajla karşılaştıkları için yeterince yumurta bırakamadı. Bu durum 1 Eylül’de av yasakları bitince karşımıza balık kıtlığı olarak çıkacak. Palamut, lüfer, hamsi ve sardalya sayısında ciddi oranda düşüş olabilir. Yasak kalksa bile Marmara Denizi’ndeki balıkçılar Kuzey Ege ve Karadeniz’e yönelecek. Bu da Ege ve Karadeniz üzerinde ciddi bir baskı oluşturarak balık popülasyonunu olumsuz etkileyecek. Zaten müsilajdan dolayı balıklar strese girmiş ve göçler geç görülüyor, yumurta bıraksalar da sayıları düşük. Bundan dolayı balıkçılık faaliyetleri tamamen durdurulmasa bile 1 Eylül ile 15 Nisan arası kısıtlanmalı.”
İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Fiziksel Oşinografi ve Deniz Biyolojisi öğretim üyesi Doç Dr. Ahsen Yüksek de sezonun bereketli geçmeyeceğini belirtiyor: “Müsilajdan dolayı dipte yaşayan ve üreyen barbun, mezgit, kırlangıç, tavuk balığı, tekir gibi balıklar kendilerine yaşama ve çoğalma alanı bulamıyor. Bazı alanlarda balık miktarında artış gözlense de Marmara Denizi’nde özellikle derin su canlılarının yaşam alanı oldukça daraldı. Balıkçılar bilinçsizlik veya ekonomik kaygılardan dolayı 40 bin tona yakın üreme boyuna gelmemiş hamsiyi avlıyor. Büyümesine izin verilse kilosu en az 5 liraya satılacak balık, ya telef ediliyor ya da balık unu fabrikalarına kilosu 1 liraya satılıyor. Yoğun bir şekilde plankton üzerinden beslenen bu canlı grubu sistemden aniden çekilince yerini jelimsi canlılar alıyor. Marmara Denizi’nde müsilajı tetikleyen etkenlerden biri de bu oldu.” Marmara Denizi’nde balıkçılığın bir veya iki sezon durdurulmasının şart olduğunu söyleyen Yüksek, denizin kendini iyileştirme süreci içinde olduğunu belirterek “Avcılığın körfez içlerinde, İstanbul ve Çanakkale boğazlarında yasaklanması gerekir. Popülasyonun gelişmesi için bu noktalarda avcılık yasaklanmalı” diyor. 
