Türkiye'de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişi oldu. Erkek nüfus 42 milyon 734 bin 71 kişi olurken, kadın nüfus 42 milyon 638 bin 306 kişi oldu. Diğer bir ifadeyle toplam nüfusun yüzde 50,1'ini erkekler, yüzde 49,9'unu ise kadınlar oluşturdu.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus(1) bir önceki yıla göre 253 bin 293 kişi azalarak 1 milyon 570 bin 543 kişi oldu. Bu nüfusun yüzde 48,6'sını erkekler, yüzde 51,4'ünü kadınlar oluşturdu.
Nüfus artış hızı binde 1,1 oldu
Yıllık nüfus artış hızı 2022 yılında binde 7,1 iken, 2023 yılında binde 1,1 oldu. Türkiye'de 2022 yılında yüzde 93,4 olan il ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2023 yılında %93 oldu.
Diğer yandan belde ve köylerde yaşayanların oranı yüzde 6,6'dan yüzde 7'ye yükseldi.
İstanbul'un nüfusu 15 milyon 655 bin 924 kişi
İstanbul'un nüfusu, bir önceki yıla göre 252 bin 27 kişi azalarak 15 milyon 655 bin 924 kişi oldu. Türkiye nüfusunun yüzde 18,34'ünün ikamet ettiği İstanbul'u, 5 milyon 803 bin 482 kişi ile Ankara, 4 milyon 479 bin 525 kişi ile İzmir, 3 milyon 214 bin 571 kişi ile Bursa ve 2 milyon 696 bin 249 kişi ile Antalya izledi.
Nüfusu en az olan il Bayburt
Bayburt, 86 bin 47 kişi ile en az nüfusa sahip olan il oldu. Bayburt'u, 89 bin 317 kişi ile Tunceli, 92 bin 819 kişi ile Ardahan, 148 bin 539 kişi ile Gümüşhane ve 155 bin 179 kişi ile Kilis takip etti.
Nüfus piramidindeki yapısal değişim devam etti
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye'nin 2007 ve 2023 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmaya bağlı olarak, yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği görülmektedir.
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 34'e yükseldi
Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe doğru sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Ortanca yaş aynı zamanda nüfusun yaş yapısının yorumlanmasında kullanılan önemli göstergelerden biridir.
Türkiye'de 2022 yılında 33,5 olan ortanca yaş, 2023 yılında 34'e yükseldi. Cinsiyete göre incelendiğinde, ortanca yaşın erkeklerde 32,8'den 33,2'ye, kadınlarda ise 34,2'den 34,7'ye yükseldiği görüldü.
Ortanca yaşı en yüksek olan il Sinop, en düşük olan il Şanlıurfa
Ortanca yaşın illere göre dağılımına bakıldığında, Sinop'un 42,8 ile en yüksek ortanca yaş değerine sahip olduğu görüldü. Sinop'u, 42,4 ile Giresun ve Kastamonu izledi. Diğer yandan 21,2 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip il oldu. Şanlıurfa'yı, 22,7 ile Şırnak ve 24 ile Ağrı takip etti.
Hiç evlenmeyenlerin oranı erkeklerde daha yüksek
Ülkemizde 2009 ve 2023 yılı cinsiyete göre medeni durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu, kadınlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü. Diğer yandan büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının 2009 ve 2023 yılında her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu görüldü.
Çalışma çağındaki nüfusun oranı yüzde 68,3 oldu
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfusun oranı, 2007 yılında yüzde 66,5 iken 2023 yılında yüzde 68,3 oldu. Diğer yandan çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı yüzde 26,4'ten yüzde 21,4'e gerilerken, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise yüzde 7,1'den yüzde 10,2'ye yükseldi.
Toplam yaş bağımlılık oranı azaldı
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk ve yaşlı birey sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı, 2022 yılında yüzde 46,8 iken 2023 yılında yüzde 46,3'e düştü.
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı, yüzde 32,3'ten, yüzde 31,4'e gerilerken, çalışma çağındaki birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı ise yüzde 14,5'ten yüzde 15'e yükseldi. Diğer bir ifadeyle, Türkiye'de 2023 yılında, çalışma çağındaki her 100 kişi, 31,4 çocuğa ve 15 yaşlıya bakmaktadır.
İstanbul'da kilometrekareye 3 bin 13 kişi düştü
Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan "bir kilometrekareye düşen kişi sayısı", Türkiye genelinde 111 kişi oldu. İstanbul, kilometrekareye düşen 3 bin 13 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek olan ilimiz oldu. İstanbul'dan sonra 582 kişi ile Kocaeli ve 373 kişi ile İzmir nüfus yoğunluğu en yüksek olan iller oldu.
Diğer yandan nüfus yoğunluğu en az olan il ise bir önceki yılda olduğu gibi, kilometrekareye düşen 12 kişi ile Tunceli oldu. Tunceli'yi, 19 kişi ile Ardahan ve 21 kişi ile Erzincan izledi. Yüz ölçümü büyüklüğünde ilk sırada yer alan Konya'nın nüfus yoğunluğu 60, en küçük yüz ölçümüne sahip Yalova'nın nüfus yoğunluğu ise 360 olarak gerçekleşti.
2022-2023 yılları itibarıyla illerin nüfusları şöyle:
Toplam | 85 279 553 | 85 372 377 |
İstanbul | 15 907 951 | 15 655 924 |
Ankara | 5 782 285 | 5 803 482 |
İzmir | 4 462 056 | 4 479 525 |
Bursa | 3 194 720 | 3 214 571 |
Antalya | 2 688 004 | 2 696 249 |
Konya | 2 296 347 | 2 320 241 |
Adana | 2 274 106 | 2 270 298 |
Şanlıurfa | 2 170 110 | 2 213 964 |
Gaziantep | 2 154 051 | 2 164 134 |
Kocaeli | 2 079 072 | 2 102 907 |
Mersin | 1 916 432 | 1 938 389 |
Diyarbakır | 1 804 880 | 1 818 133 |
Hatay | 1 686 043 | 1 544 640 |
Manisa | 1 468 279 | 1 475 716 |
Kayseri | 1 441 523 | 1 445 683 |
Samsun | 1 368 488 | 1 377 546 |
Balıkesir | 1 257 590 | 1 273 519 |
Tekirdağ | 1 142 451 | 1 167 059 |
Aydın | 1 148 241 | 1 161 702 |
Van | 1 128 749 | 1 127 612 |
Kahramanmaraş | 1 177 436 | 1 116 618 |
Sakarya | 1 080 080 | 1 098 115 |
Muğla | 1 048 185 | 1 066 736 |
Denizli | 1 056 332 | 1 059 082 |
Eskişehir | 906 617 | 915 418 |
Mardin | 870 374 | 888 874 |
Trabzon | 818 023 | 824 352 |
Ordu | 763 190 | 775 800 |
Afyonkarahisar | 747 555 | 751 344 |
Erzurum | 749 754 | 749 993 |
Malatya | 812 580 | 742 725 |
Sivas | 634 924 | 650 401 |
Batman | 634 491 | 647 205 |
Tokat | 596 454 | 606 934 |
Adıyaman | 635 169 | 604 978 |
Elazığ | 591 497 | 604 411 |
Zonguldak | 588 510 | 591 492 |
Kütahya | 580 701 | 575 674 |
Şırnak | 557 605 | 570 745 |
Çanakkale | 559 383 | 570 499 |
Osmaniye | 559 405 | 557 666 |
Çorum | 524 130 | 528 351 |
Ağrı | 510 626 | 511 238 |
Giresun | 450 862 | 461 712 |
Isparta | 445 325 | 449 777 |
Aksaray | 433 055 | 438 504 |
Yozgat | 418 442 | 420 699 |
Edirne | 414 714 | 419 913 |
Düzce | 405 131 | 409 865 |
Muş | 399 202 | 399 879 |
Kastamonu | 378 115 | 388 990 |
Kırklareli | 369 347 | 377 156 |
Niğde | 365 419 | 377 080 |
Uşak | 375 454 | 377 001 |
Bitlis | 353 988 | 359 747 |
Rize | 344 016 | 350 506 |
Siirt | 331 311 | 347 412 |
Amasya | 338 267 | 339 529 |
Bolu | 320 824 | 324 789 |
Nevşehir | 310 011 | 315 994 |
Yalova | 296 333 | 304 780 |
Hakkari | 275 333 | 287 625 |
Kırıkkale | 277 046 | 285 744 |
Bingöl | 282 556 | 285 655 |
Kars | 274 829 | 278 335 |
Burdur | 273 799 | 277 452 |
Karaman | 260 838 | 263 960 |
Karabük | 252 058 | 255 242 |
Kırşehir | 244 519 | 247 179 |
Erzincan | 239 223 | 243 399 |
Sinop | 220 799 | 229 716 |
Bilecik | 228 673 | 228 058 |
Iğdır | 203 594 | 209 738 |
Bartın | 203 351 | 207 238 |
Çankırı | 195 766 | 205 501 |
Artvin | 169 403 | 172 356 |
Kilis | 147 919 | 155 179 |
Gümüşhane | 144 544 | 148 539 |
Ardahan | 92 481 | 92 819 |
Tunceli | 84 366 | 89 317 |
Bayburt | 84 241 | 86 047 |