Sağlık Bakanlığı sigara bırakma polikliniklerinde, 2010'dan bu yana yaklaşık 3,3 milyon muayene gerçekleştirildi. 31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü kapsamında Bakanlıktan edinilen bilgilere göre, tütün ürünü bağımlılığından kurtulmak isteyen kişilere, ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı ve tüm sağlık kuruluşlarında yaygınlaştırılan sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla kesintisiz destek veriliyor.
ALO 171 hattı, hizmete açıldığı 2010'dan bugüne kadar yaklaşık 31 milyon çağrıyı karşıladı. 7 gün 24 saat hizmet veren danışma hattını arayan kişiler, hem motive edici görüşmelerle sigara bırakma girişimlerinde teşvik ediliyor hem de nikotin bağımlılık testine alınıyor. Testle saptanan bağımlılık düzeylerine göre, kişiye özel sigara bırakma planı yapılıyor, nikotin yoksunluğuyla baş etmeye yönelik danışmanlık veriliyor.
Yüzde 40'ı Danışma Hattı desteğiyle sigarayı bıraktı
Sigara bırakma planı yapılan kişiler, onay vermeleri durumunda, bir yıl boyunca düzenli görüşmelerle takip ediliyor. Bu görüşmelerde kişilere, nikotin yoksunluk belirtileri veya fizyolojik zorluklarla baş etme konusunda destek sağlanıyor.
Danışma hattı aracılığıyla bir yıl boyunca takibi yapılan kişilerin yaklaşık yüzde 40'ının bu destek sayesinde sigarayı bıraktığı ve bu oranın dünya ortalamasının üzerinde olduğu belirlendi.
Sigara bırakma ilacından 1 milyondan fazla kişi yararlandı
Testte nikotin bağımlılık düzeyi yüksek çıkan kişiler ise sigara bırakma polikliniklerine yönlendiriliyor. Bu durumdaki vatandaşların randevusu da danışma hattı tarafından alınıyor. Türkiye genelinde sayıları 577'ye ulaşan sigara bırakma poliklinikleri, 2010'dan bugüne kadar yaklaşık 3,3 milyon muayene gerçekleştirdi.
Hekimlerin muayene ve değerlendirmesi sonucunda, 1 milyon 283 bin 914 kişi, Bakanlık tarafından ücretsiz sağlanan, sigara bırakma tedavisinde bilimsel etkinliği kanıtlanmış ilaç ile nikotin bandı, sakızı gibi nikotin replasman tedavisi preparatlarından faydalandı.
Yılda 65 bin çocuk pasif içicilik nedeniyle yaşamını kaybediyor
Dünyada 1,3 milyar tütün ürünü kullanıcısının yüzde 80'inden fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. Her yıl tütün ürünü kullanımına bağlı nedenlerle dünya genelinde 8 milyondan fazla kişi yaşamını kaybederken, bu kişilerin 1,3 milyonunu tütün ürünü kullanmadığı halde tütün dumanına maruz kalanlar oluşturuyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, çocuk nüfusunun neredeyse yarısını oluşturan 700 milyon çocuk tütün dumanına maruz kalıyor. Her yıl 65 bin çocuk, pasif etkilenimin yol açtığı solunum yolu enfeksiyonları sebebiyle 5 yaşından önce hayatını kaybediyor.
Ekonomik kayıp yılda 1,4 trilyon dolar
Sigara, puro, piponun yanı sıra elektronik sigara, nargile ve dumansız tütün ürünleri de insan sağlığı açısından ciddi riskler içeriyor. Bu ürünler, tıpkı sigara gibi kanser başta olmak üzere, pek çok önlenebilecek kronik hastalığa, sağlığın bozulmasına ve yaşam kalitesinin kaybına sebep oluyor.
Tütün ürünleri ciddi sağlık sorunlarının yanı sıra hem bireylerin hem de ülkelerin ekonomisine zarar veriyor. DSÖ verilerine göre, tütün ürünü kullanımına bağlı toplam ekonomik kaybın yılda 1,4 trilyon dolar olduğu tahmin ediliyor.
Sigara üretimi için yılda 600 milyon ağaç kesiliyor
Tütün ürünleri aynı zamanda çevresel kirliliğe ve tahribata da yol açıyor. Dünya çapında en yaygın atılan atıkları, sahillerde ve su kenarlarında en sık toplanan çöpleri sigara izmaritleri oluşturuyor. Sigara üretimi için yılda 600 milyon ağaç kesilirken, 84 megaton karbondioksit eş değerinde sera gazı salınımına sebep olunuyor.
Söndürülmemiş sigara izmaritleri de orman yangınları ve buna bağlı can kayıplarının en önemli sebepleri arasında yer alıyor. Ayrıca çoğunluğu plastik milyonlarca ton tütün ambalaj atığı, çevreye ve ekosisteme zarar veriyor.
30'lu yaşlarda sigarayı bırakanların yaşam süresi 10 yıl artıyor
Tütün ürünü kullanımının bırakılması her yaş grubunda hem kişilere hem de sigara dumanına maruz kalan yakınlarına büyük fayda sağlıyor. Tütün ürünleri nedeniyle oluşan sağlık riskleri bırakıldığı andan itibaren geriliyor, vücutta olumlu bir değişim başlıyor.
DSÖ'ye göre, 30'lu yaşlarda sigarayı bırakanların yaşam süresi, sigara içmeye devam edenlere göre yaklaşık 10 yıl artıyor. Kalp krizi geçirdikten sonra sigarayı bırakan kişilerin, yeni bir kalp krizi geçirme riskleri yüzde 50 azalıyor.
İlk 12 hafta içinde nefes darlığı azalıyor
Kişilerde ilk sigara bırakma gününden itibaren akciğerlerde, kalpte değişim başlıyor, yüksek kalp atış hızı, kan basıncı, karbon monoksit seviyesi normale dönüyor, zamanla bağışıklık sistemi güçleniyor. İlk 2-12 hafta içerisinde akciğer kapasitesi artıyor, nefes darlığı azalıyor.
Tütün ürünü kullanan kişilerin büyük bölümü bu bağımlılıktan kurtulmak istese de ancak yüzde 30'u bunu başarılı bir şekilde yapabiliyor. Tütün bağımlılığından kurtulabilen kişilerin büyük bölümünün çeşitli denemelerin ardından bu başarıya ulaştıkları biliniyor.
Kaynak: AA
