Türkiye'deki siyasi muhalefet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın iktidar partisine, geçen hafta meydana gelen depremlerin ardından bu yıl bir genel seçimin ertelenmesi çağrıları üzerine tepki gösterdi. Artan ölü sayısı ve hükümetin tepkisine yönelik eleştiriler lider üzerinde baskı oluşturuyor.
6 Şubat depremleri Türkiye ve Suriye'de 35 binden fazla insanın ölümüne neden oldu ve binlerce binayı yıktı. Milyonlarca Türk vatandaşının evlerini kaybedip ülkenin dört bir yanına dağılmasıyla büyük bir toplumsal karışıklığa neden oldu.
Erdoğan'ın Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) üst düzey üyelerinden Bülent Arınç, Pazartesi gecesi bir tweet atarak seçimin ertelenmesi çağrısında bulundu ve seçimin felaketten hemen sonra organize edilmesinin imkansız olduğunu söyledi. Seçimlerin 14 Mayıs'ta olması bekleniyordu ancak resmi bir tarih belirlenmedi. Zaman zaman Erdoğan'ı eleştiren AKP'nin kurucu üyesi Arınç, “Enkaz altında hala cesetler var. Seçmenler yokken seçimden nasıl bahsedebiliriz?” ifadelerini kullandı. Arınç, bu yılki cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin, Türkiye'de yerel seçimlerin yapılacağı 2024 yılında yapılmasını önerdi. Arınç'ın önerilerinin AKP tarafından desteklenip desteklenmediği veya halkın tepkisini ölçmeye yönelik bir girişim olup olmadığı bilinmiyor. AKP yetkilileri yorum taleplerine yanıt vermedi.
Türk muhalefet liderleri, seçimlerin zamanında yapılması çağrısında bulunarak, iktidar partisini oylamadan kaçınmaya çalışmakla eleştirdiler. Erdoğan, Türkiye'nin sorunlu ekonomisi ve depremlerden sonraki ilk saatlerde ve günlerde hükümetin tepkisine yönelik eleştiriler nedeniyle yaygın bir hoşnutsuzlukla karşı karşıya.
Seçimin riskleri yüksek
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, “Erdoğan bu seçimleri kaybedeceğini görüyor ve seçimleri yaptırmamak için bahaneler arıyor” dedi. Seçimin riskleri yüksek. 2003'te ilk kez başbakan olarak iktidara gelen ve 2014'te Cumhurbaşkanı olan Erdoğan, kendi gücünü genişleterek Türk devletini yeniden şekillendirdi. Onun iktidarı sırasında Türk yetkililer muhalif siyasetçileri, gazetecileri ve sivil toplum liderlerini hapse attı. Seçim, Türkiye'nin demokrasisini sağlamlaştırma becerisi açısından çok önemli olabilir.
Muhtemel Cumhurbaşkanı adayı ve ülkenin en büyük muhalefet partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) lideri Kemal Kılıçdaroğlu da seçimlerin zamanında yapılması çağrısında bulundu. Kılıçdaroğlu, “Anayasa çok açık. Seçimler ancak savaş zamanlarında ertelenebilir. Savaşta olmadığımız için seçimler ertelenemez. Hükümet seçimlerden kaçınmaya çalışıyor. İster 14 Mayıs, ister 18 Haziran olsun, bir an önce seçim tarihi belirlenmeli” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, depremlerden önce de iktidarda kalmasına yönelik en ciddi meydan okumayla zaten karşı karşıyaydı. Rekor düzeyde yüksek enflasyon ve kurdaki çöküş, son yıllarda Erdoğan'ın muhafazakar siyasi tabanının üyelerinin ona karşı dönmesine neden oldu, ancak Erdoğan, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali etrafında uluslararası diplomaside üst düzey bir rol oynayarak bir miktar desteği geri aldı.
"İlk defa deprem olmuyor"
Türkiye Cumhurbaşkanı şimdi depremlerin ardından halkın ve muhalefet liderlerinin eleştirileriyle karşı karşıya. Erdoğan, depremlere tepkinin arzu edilenden daha yavaş olduğunu söyledi. Bir diğer ana muhalefet partisi olan İyi Parti de seçimlerin zamanında yapılması çağrısında bulundu. Erdoğan geçen hafta Türkiye'nin depremden etkilenen bölgelerinde hükümetin seçimlere kadar kararnamelerle yönetmesine izin veren üç aylık olağanüstü hal ilan etti. Adana'nın CHP'li Belediye Başkanı Zeydan Karalar, “İlk defa deprem olmuyor. Yüce Türk devletimiz depremden 4 ay sonra seçim zeminini hazırlayabilmeli” dedi.
