Uzun zamandır insan kurban edilen bir yer olarak bilinen antik Maya kenti Chichén Itzá, dünyanın dört bir yanından gelen milyonlarca ziyaretçiyi büyülüyor. Ancak yeni araştırmalar, Meksika'nın güneydoğusundaki alana gömülen bazı genç kurbanların kimlikleri ve bugün hala hayatta olan akrabaları hakkında daha fazla ipucu ortaya koyuyor.
Araştırmacılar, daha önce başka insan kurbanlarının da keşfedildiği Chichén Itzá tören merkezindeki devasa düden Kutsal Cenote yakınlarındaki toplu gömü alanında bulunan düzinelerce çocuğun kalıntılarından elde edilen genomları analiz ettiler ve bireylerin hepsinin erkek olduğunu ve önemli bir kısmının (bilim insanlarının eski Maya mitolojisinde ikizlerin önemiyle bağlantılı olduğuna inandıkları bir uygulama olan) iki tek yumurta ikizi de dahil olmak üzere yakın akraba olduğunu buldular. Bulgular, alanda kurban edilenlerin çoğunluğunu genç kadın ve kızların oluşturduğu yönündeki yaygın inanışla çelişiyor.
Bebek gömü alanı
Araştırmanın başyazarı Rodrigo Barquera bulguların "çığır açıcı" olduğunu söyledi. Almanya'nın Leipzig kentindeki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nde doktora sonrası araştırmacı olan Barquera, bunun tamamı erkeklerden oluşan bir bebek gömü alanının ilk örneği olduğunu söyledi.
Yeraltı dünyasına giriş
Bu hafta Nature dergisinde yayınlanan araştırma, nisan ve haziran 1967 tarihleri arasında yeni bir havaalanı pistinin inşası sırasında cenote yakınlarındaki bir sarnıçtan çıkarılan 100'den fazla çocuk kalıntısının bir kısmının analizine odaklandı. Araştırmacılara göre sarnıçlar veya chultún, uzun zamandır su, yağmur ve çocuk kurban etme ile ilişkilendiriliyor ve yeraltı yapılarının yeraltı dünyasına giriş olduğuna inanılıyordu.
Birbirleriyle akrabalıkları vardı
64 kalıntıyı analiz eden araştırmacılar daha sonra radyokarbon tarihleme yöntemini kullanarak, yarısı 3 ila 6 yaşlarında olan çocukların 12. yüzyılın ortalarına kadar 500 yıllık bir süre içinde öldüğünü tespit etti. Ekip, iki çift tek yumurta ikizine ek olarak, test edilen kalıntıların dörtte birinin sarnıçta yakın bir akrabası olduğunu tespit etti; bu da kurban edilen çocukların yakın biyolojik akrabalıkları nedeniyle özellikle seçilmiş olabileceğini düşündürüyor. Tüm kalıntıların test edilememesi nedeniyle araştırmacılar, alanda bulunan ve akraba olan çocukların sayısının daha da yüksek olabileceğini söylüyor. Ayrıca yakın akraba olan çocukların benzer beslenme şekilleri olduğunu keşfettiler. Bulgulara göre, bu durum ve çocukların öldüklerinde benzer yaşta olmaları, aynı ritüelde kurban edilmek üzere seçildiklerini gösteriyor.
Antik metinle ilişkilendirildi
Araştırmacılar, yakın çocuk akrabaların kurban edilmesi uygulamasını, bir çift ikizin bir top oyununda tanrılara yenilmelerinin ardından kurban edilmesini detaylandıran kutsal bir Maya metni olan Popol Vuh ile ilişkilendirdi. Metne göre, Kahraman İkizler olarak bilinen kardeşlerin kendi ikiz oğullarından biri, öldürülen akrabalarının intikamını almaya devam etti.
Raporun yazarlarından ve Harvard Üniversitesi'nde antropoloji profesörü olan Christina Warinner yaptığı açıklamada, "20. yüzyılın başlarındaki anlatılar, genç kadın ve kızların kurban edildiğine dair korkunç hikayeleri yanlış bir şekilde popülerleştirdi. Uluslararası işbirliği ile yürütülen bu çalışma, bu hikayeyi tersine çeviriyor ve ritüel kurban ile kutsal Maya metinlerinde anlatılan insan ölümü ve yeniden doğuş döngüleri arasındaki derin bağlantıları ortaya koyuyor" dedi.
UNESCO Dünya Mirası listesinde
Maya döneminden kalma en büyük piramitlerden birine ev sahipliği yapan Chichén Itzá antik kenti ilk olarak M.S. 600 yılında öne çıktı. UNESCO'ya göre, alan 15. yüzyılda çürümeye başladı. Ancak araştırmacılar, Maya için sömürge dönemi ve sonrasında da popüler bir yer olmaya devam ettiğini söylüyor. Burası 1988 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine alındı.
