Meyve ve sebzeleri temizlemek için bulaşık makinesine atma yöntemi sosyal medyada viral haline geldi. TikTok kullanıcıları özellikle büyük miktarda ürün yıkarken bu yöntemin kendilerine zaman ve enerji tasarrufu sağladığını öne sürüyor. Gıda güvenliği uzmanları, meyve ve sebzelerin yıkanmasının kir ve kalıntıların giderilmesine ve potansiyel patojenlerin azaltılmasına yardımcı olduğunu söylüyor. Ancak bulaşık makinesi bu iş için en iyi yöntem değil. Tipik olarak bir sağlık riski oluşturmasa da, tam tersi bir sonuç doğurabilir. ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), ürünleri yıkamak için bulaşık makinesi gibi mutfak aletlerinin kullanılmasını önermiyor.
Uzmanlar, bulaşık makinelerinin bulaşıkları temizlemek için deterjan ve diğer kimyasal maddelerin yanı sıra 65 derecenin üzerine çıkabilen sıcak su kullandığını belirtiyor. Sosyal medya kullanıcıları, deterjan kullanmadan sadece soğuk suyla durulama döngüsünü kullandıklarını belirtiyor. Bulaşık makinesi modelleri farklılık gösterse de en azından bazılarında durulama döngüsü seçeneğinde soğuk su kullanılıyor ve bu da temiz suyu bulaşık makinesinin her yerinde dolaştırıyor. Ancak uzmanlar, bulaşık makinesine deterjan eklenmediğinde bile, cihazın artık deterjan ve parlatıcı içerebileceğini söylüyor.
Bozulmalara neden olabilir
Ayrıca bazı uzmanlar, bulaşık makinelerinin meyve ve sebzelere bulaşabilecek bakteri, küf ve mayaları barındırabileceğini belirtiyor. Ya da bazı meyve ve sebzelerin üzerinde küf gibi mikroorganizmalar üreyebilir ve bulaşık makineleri suyu devridaim ettirdiği için bu sporlar ürünlerin geri kalanına bulaşabilir. Uzmanlar, çoğu mikroorganizmanın zararlı olma olasılığı düşük olsa da, bozulmaya yol açabileceklerini söyledi.
Bilmeniz gereken başka neler var?
North Carolina State Üniversitesi'nden Benjamin Chapman, meyve ve sebzelerin tarladan sofraya gelene kadar listeria, E. coli, salmonella ve ayrıca hepatit A ve norovirüs gibi virüslerle kontamine olabileceğini söyledi. Gıda güvenliği uzmanları, bu ve diğer patojenlerin yanı sıra kir ve kalıntıların da temizlenmesine yardımcı olmak için, ürünlerin mutfak musluğundan akan soğuk, temiz suyla iyice durulanmasını öneriyor. Ancak Chapman, bunun ötesinde, bulaşık makinesinin musluk suyundan daha fazla patojeni temizlemeyeceğini ve akan musluk suyunun daha etkili olduğunu, çünkü bakteri ve virüsleri devridaim ettirmek yerine taşıdığını söyledi.
İşte uzmanların önerisi:
- Ellerinizi ve ardından ürünlerinizi temiz ve dezenfekte edilmiş bir mutfak lavabosunda yıkayın, meyve ve sebzelerinizi akan soğuk suyla temizleyin. Su, erken bozulmaya yol açabilecek mikrobiyal büyümeyi teşvik edebileceğinden tüketmeyi planladığınız andan hemen önce yıkayın.
- Kir ve kalıntıları temizlemek için havuç gibi kalın kabuklu ürünlerde bir sebze fırçası kullanın.
- Meyveler gibi küçük veya kırılgan ürünleri bir süzgece koyun ve suyun altında yıkayın.
- Oyuk ve çatlakları olan ürünleri durulamadan önce birkaç dakika temiz, soğuk suda bekletin. (Suyu emme eğiliminde olduklarından meyveleri suya batırmayın.) 2006 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar elma, brokoli, marul ve domateslere listeria aşılamış ve elma, marul ve domatesleri durulamadan önce suda bekletmenin ürünlerdeki bakteri sayısını önemli ölçüde azalttığını, ancak ön yıkamanmın brokoli için o kadar etkili olmadığını buldular. Ayrıca marulun limon veya sirke solüsyonlarında bekletilmesinin, sade suda bekletilmesinden önemli ölçüde farklı olmadığını buldular.
- Ürünleri yıkadıktan sonra kurutup öyle saklayın. Sebze süzgeci fazla suyu almak için etkili bir araç olabilir. Ancak kırılgan ürünleri kurutmak için kağıt havluların üzerine koymanız yeterli.
Ürünleri bulaşık makinesinde yıkamak genellikle sağlık riski oluşturmaz, ancak musluktan akan soğuk su kullanmak kadar etkili değildir.