Sevgili kitap terapisti, ülkemizin ve dünyanın bu kadar büyük bir hızla değişiyor olması (iklim, kültür, yaşantılar, dil) beni çok korkutuyor. Bir öneriniz var mı? Bilge. Sevgili Bilge, dünyanın değişiminin başımızı döndürdüğü doğru, fakat sanıyorum bu hep böyleydi. Yani dünya, üzerinde var olan insanlar için daima hızlı değişmiş, hatta evrimleşmiştir. Son haftalarda yaşadıklarımız, özellikle de afetler bize bunları daha da çok düşündürüyor, haklısınız. Üstelik Covid-19 hâlâ hayatımızı etkilerken... Kaygılanmamak elde değil. Bildiğimiz dünya elimizden kayıp gidiyor gibi hissediyoruz, en kötüsü de çaresizlik duygusu, hiçbir şey yapamıyorum hissi. Ben bunun için aslında hepimizin mümkün mertebe bir uzmanla görüşmemiz ve şu kaygılı hallerimizi dindirmeye çalışmamız gerektiğini düşünüyorum.
Gelecek hayali
Bununla birlikte uzun zamandır Şinto felsefesi üzerinde de çalıştığım için kendimi hayatın zaten bir zaman kapsülü olduğu düşüncesiyle rahatlatmayı seçiyorum. Şinto’da zaman bir bütün olarak algılanıyor. Neredeyse bugün yaşamakta olan bir insanın aynı zamanda hem geçmişte hem de gelecekte yaşıyor olması gibi bir şey. Bilim kurgu filmlerindeki paralel hayatlardan çok farkı yok. Benden önce var olana da saygı duyuyorum, benden sonra olacak olana da çünkü hepsi benim. Belki de kendinizi gerçekçi bir gelecekte hayal etmeye çalışmanız size yardımcı olur.Dünya böyledir
Kaygılarınızın çok benzerlerini Necib Mahfuz’un Zamanın Hükmü adlı eserinde de bulacağınızı düşünüyorum. Bir aile romanın merkezine yerleşirken; hayatın, ülkelerinin, kültürlerinin nasıl hızla, hatta hiç beklemedikleri bir hızla değiştiğinin hikâyesi… Öyle ki bu aile 1932 yılında bir fotoğraf çektirirken kendilerinin de etraflarındaki her şeyin de o fotoğraftaki gibi kalacağına inanıyorlar. Hepimiz buna inanmıyor muyuz? Oysa bize böyle bir söz verilmedi. Dünyaya geldiğimizde bu dünya böyledir ve hiç değişmeyecek denmedi. Bizler safça öyle zannettik ve gün geçtikçe şaşırıyor, üzülüyoruz. Belki de çocuklarımıza bunu anlatmalıyız. Değişime hazır olmalarını. Nobel ödüllü Mahfuz değişimi kitaplarında en iyi anlatan yazarlardan biri. “Kahire Üçlemesi”ni de okumanızı öneririm.
Bu konuda bana en büyük hayat dersini veren kitaplardan biri de Refik Halid Karay’ın Üç Nesil Üç Hayat’ı olmuştur. Kitap çeşitli başlıklarda bölümlere ayrılır ve yazar her birinin üç nesilde nasıl yaşandığını anlatır. Nedir bu üç nesil? Abdülaziz, II. Abdülhamit ve Cumhuriyet dönemleri. Kanımca, bu ülkede yaşayan herkesin okuması gereken, zamanın ve zamanla birlikte her şeyin nasıl değiştiğini gösteren harikulade bir kitap. Bu değişimler Karay’ın başını döndürmüş mü? Metindeki mesafeli duruşu bunu ele vermiyor ama ben her zaman şaşırdığını hayal etmek istiyorum. Dünya değişirken yapabileceğimiz tek şey sanırım, kendi iç dünyamızı sağlam tutmak. Bana okumak yardım ediyor. Umarım size de eder. Sevgiler. 