Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt, 2022 için belirsizliklerin olduğunu, tedarik sorununun süreceğini belirtiyor. Bozkurt, “Çip, ham madde, üretim duruşları ve lojistik sıkıntı. Maliyetler artıyor, kur bir tarafa araçlar pahalanacak” diyor
Kur korumalı TL mevduat sistemi ile döviz kurunda yaşanan sert düşüş sonrası her alanda ürün fiyatlarının gerileyip gerilemeyeceği merak konusu. Hiç kuşkusuz son 1 ayda yüzde 100’e varan oranda zamlanan otomobil de bunların başında geliyor. Peki şirketler zamları geri alacak mı, fiyatlar güncellenecek mi? Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt ile yaşanan son gelişmeleri, sektörü bekleyen zorlukları ve 2022 yılı beklentilerini konuştuk… Ali Haydar BozkurtKurdaki son gelişmelerden sonra araç fiyatları ucuzlar mı? Her markanın stok pozisyonuna göre bir duruşu olacaktır. Mesela biz satışlarımızın yüzde 93’ünü oluşturan yerli modellerimize en son8 Aralık’ta zam yapmışız. Zammı ayarladığımız zaman euro 15.5 TL idi. Hatta bu hafta kur 20’lere gelince mecburen bir fiyat ayarlaması çalışıyorduk, kur geri gelince onu iptal ettik. İthallerde de fiyat ayarlamasını 17 Aralık’ta yapmışız. Orada tamamını yansıtmadık ama yüksek bir maliyetten girdi. Kur 1 haftada yüzde 30 fark etti ama küçük küçük zam yapabiliyorsunuz. Birden yüzde 30 zam yapma şansınız yok. Onlara da zam yapacakken, durdurduk. En azından yüzde 10-15 ara zam yapacaktık. Ama bazı markalar araç giriş tarihlerine göre farklı pozisyonlar alabilirler. Finalde markaların fiyatlarını kıyasladıklarında müşteriler ne yapmış, ne etmiş görebiliyor zaten. Biz aylardır rakiplerimize göre avantajlı durumumuzu koruyan bir marka olduk.Yeni yılda hangi riskler öne çıkıyor? Kur hangi seviyede gidecek bu çok önemli. Ama 2022’nin ayrı bir derdi var. Olay kurun nereye gideceğinin dışına çıkıyor. 2022’de araç bulunurluğu sıkıntısı devam edecek. Dilimize doladığımız bir çip krizi var. Şu anda araç bulunurluğu sorununun temelinde çip krizi yüzde 5’ini teşkil ediyor. Fotoğraf çok farklı bir yere gitti. İşin dört bacağı var. Çipin dışında materyal bulunamaması sıkıntısı var. Magnezyum yoksa çelik üretemiyorsunuz. Komponentleri üreten tedarikçilerde özellikle Uzak Doğu’da Covid-19 kaynaklı üretim duruşları yaşanıyor. Dördüncü sorunu sona sakladım o assolist. Bütün sorunun yüzde 45’i oradan geliyor. Lojistik sıkıntısı büyüyor, konteyner bulunamıyor, fiyatlar ciddi yüksek. Parasını ödemeye hazırım deseniz bile konteyner yok. Zaten bundan kaynaklı sadece otomotivde değil birçok ürün bulunamıyor. Şu an yurt dışıyla yaptığımız görüşmelerde ‘Önümüzdeki yılla ilgili maliyetleriniz döviz bazında artacak hazır olun’ diyorlar. Biz kur ne olacak diye düşünüyoruz, bir de maliyetler nedeniyle döviz bazında ürünün fiyatı değişecek. Kur artmasa da otomobil fiyatları pahalanacak. Böyle bir 2022 bizi bekliyor. Temel sorun da fiyattan bağımsız ne kadar araç alabileceksiniz.Toyota, Türkiye’de büyüyen B-SUV segmentinde yer alan Yaris Cross’u seneye satışa sunacak.İstediğiniz kadar araç alabilecek misiniz? Tüm markalar tedarik sorunu yaşıyor. Önümüzdeki yıl kaç araç alacağınız konusu müthiş muamma. Örneğin bize istediğimiz aracın yarısını verebilecekler. Bu yıl Avrupa’da toplam satışların 16.5-16.8 milyon civarında gerçekleşmesi bekleniyor. Gelecek yıl beklentisi 19.5 milyon. Bu şu demek Covid-19 ve belli sebeplerden çıkmış olan Avrupa artık daha fazla araç isteyecek. Avrupa’da böyle bir talep varken, bizim de araç bulma şansımız daha az olacak. Sizin ülke olarak sübvanse edilen durumunuz var, daha ucuza alıyoruz. Bu tüm markalar için geçerli. Hal böyle iken ne kadar alabileceğiz, karşımıza nasıl bir fotoğraf çıkacak? Belirsiz bir 2022’ye giriyoruz. Tabii bir de içteki dinamikler var. Türkiye ekonomisi, pazar ve talep nasıl olacak? Son 2 yılda sizi en çok zorlayan faktörler? Bizi en çok kur yoruyor. 2022 için üretim siparişi veriyoruz, koca bir yıl. Bir şey tahmin edip veriyorsunuz; pazar şu kadar olur, kur bu kadar olur, ben de bu pazardan şu kadar araç satarım diye. Bir hesap yapıyorsunuz ama kur bir değiştiği zaman bütün o iskambil kağıtlarının en altındaki çıkmış gibi oluyor. Covid-19’u yönetmek o kadar zor değil artık, tedariki olan araçla yönetiyorsunuz ama sipariş vermek, fiyat yapmak. Biz uzun zamandır her ay fiyat artışlarına bakardık, değişim olacaksa yapardık, bazı aylar pas geçerdik. 2-3 aydır her hafta fiyat çalışması yapıyoruz.
Çip krizi olmasa 75 bin satardık
Çip probleminin Toyota’ya faturası ne oldu?Elektrikli bZ4x’in 2023’te gelmesi hedefleniyor.
Elektriklilerin Türkiye’de yaygınlaşması 15 yılı bulur
