Arkeolojik bulgular ve eski DNA analizleri, evcil kedilerin tarihine dair bilinen geleneksel hikayeyi adeta sarstı. Daha önce insanların ve kedilerin yaklaşık 9.500 yıl önce Doğu Akdeniz ülkelerinde bir arada yaşadığı düşünülüyordu ancak yeni genetik çalışmalar, modern evcil kedilerin çok daha yakın bir geçmişe ve farklı bir coğrafyaya dayandığını gösteriyor.
Evcil kediler nereden geldi?
İngiltere’nin Oxford Üniversitesi’nden Arkeoloji profesörü Greger Larson ve ekibi, Avrupa’daki eski ve modern kedi genomlarını analiz ederek Felis catus türünün kökeninin Levant değil, Kuzey Afrika olduğunu ortaya koydu.
Modern evcil kedilerin ataları, Afrika yaban kedisi (Felis lybica lybica) ile yakından ilişkiliydi. Araştırmaya göre, bu kediler Roma İmparatorluğu’nun yükselişi sırasında Avrupa’ya yayıldı ve yaklaşık 2.000 yıl önce günümüz gen havuzunu oluşturdular.
Kediler Çin'e ticaret sayesinde ulaştı
DNA analizleri, evcil kedilerin MS 730 civarında Çin’e ulaştığını ve muhtemelen İpek Yolu ticaret kervanlarıyla taşındığını gösteriyor. Daha önce Çin’de insanlar ile yaşayan kediler, modern evcil kedi soyuyla ilişkili olmayan bir tür olan leopar kedisi (Prionailurus bengalensis) idi. Bu tür, yaklaşık 3.500 yıl boyunca insan yerleşimlerinde bulunmasına rağmen tam olarak evcilleşmedi.
Leopar kedileri ve insanlarla ortak yaşam
Leopar kedileri, insanların etrafında fareleri avlayarak beslenme ve koruma ilişkisi içinde yaşadı. Ancak, tavuklara saldırma eğilimleri nedeniyle tamamen evcilleştirilemediler. Han Hanedanlığı sonrası tarım uygulamalarındaki değişiklikler ve daha sıkışık yaşam alanları, insan-leopar kedisi ilişkisini sonlandırdı. Bu kediler doğal yaşam alanlarına çekildi ve bugün hala Çin ormanlarında gizli bir şekilde yaşıyorlar.
Evcil kedilerin evrimi
CNN International'ın haberine göre, evcil kedilerin kökeni Kuzey Afrika’ya dayanırken, eski Mısır’da kediler aile üyeleri gibi tasvir edildi. Duvar resimleri kedileri tasmalı, kulak küpeli ve yemek yiyen figürler olarak gösteriyor. Bu durum, Mısır’ın kedilerin evcilleşmesinde bir “tamamlama okulu” rolü oynamış olabileceğini düşündürüyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
