Lale Aytaman: 100’üncü yılda en azından 30-40 ilde kadın vali olmalıydı

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kadın valisi olarak 1991’de Muğla’ya vali atanan Lale Aytaman’ı çok daha sonraki yıllarda milletvekili olduğu dönemde tanımıştım. Uzun bir aradan sonra Cumhuriyet’in 100’üncü yılı için buluştuk.

Lale Aytaman sesini yükselttiği pek duyulmayan, zarif, çalışkan, disiplinli, kadın hakları savunucusu bir kadın. 1944 İstanbul doğumlu. Babası Dr. Abdullah Köseoğlu 70’li yıllarda Kocaeli senatörlüğü yaptı. Eski başbakanlardan Nihat Erim de Aytaman’ın dayısı.

Lale Aytaman İstanbul’da Avusturya Kız Lisesi’nde okudu, başarılı bir öğrenciydi. 1962’de ABD’de öğrenci değişimi programına katıldı. İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Hamburg’da doktora yaptı. Ankara ve Boğaziçi üniversitelerinde akademisyen olarak görev aldı. Reha Aytaman ile evlendi, diplomat olan eşiyle birlikte dünyanın farklı coğrafyalarında bulundu. Hatta Turgut Özal ve eşi ile de bir Uzak Doğu resmi ziyareti sırasında tanıştı. Lale Aytaman’ın Osman Aytaman adında bir oğlu da var.
6 Temmuz 1991’de Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından Muğla Valiliği görevine getirilen, 1994-1995 yıllarında Muğla Valisi olarak görev yapan Lale Aytaman’la evinde buluştuk.

Lale Hanım öncelikle sizi biraz geçmişe götürmek istiyorum. İlk vali olduğunuz günlerdeki heyecanınızı, duygularınızı bizle paylaşır mısınız?

Vali olduğum günden bugüne 32 yıl geçti. Cumhuriyet’in kuruluşundan 68 yıl sonra ancak bir kadın vali atanmıştı. 1991 yılının temmuzunda hiç beklemediğim bir görev için arandım. Şaşkınlık, onur, gurur, mutluluk gibi farklı duygular yaşadım.