Disney ve OpenAI, Disney’e ait karakterlerin ve diğer fikri mülkiyetlerin kullanımını kapsayan büyük bir lisans anlaşması imzaladı. Bu gelişme, fikri mülkiyetini tarihsel olarak sıkı şekilde koruyan Disney için önemli bir yön değişikliğine işaret ediyor.
Anlaşma kapsamında Disney, OpenAI’ye 1 milyar dolar yatırım yapacak ve şirket çalışanları için ChatGPT Enterprise satın alacak. Kullanıcılar ise artık OpenAI’nin kısa video üretim uygulaması Sora’da Disney karakterleri oluşturabilecek ve ChatGPT üzerinden Disney içeriklerinin görsellerini üretebilecek.
Business Insider'ın haberine göre bu hamle yalnızca sınırsız yaratıcılık ihtimallerini ortaya çıkarmakla kalmıyor; aynı zamanda Disney’in yapay zeka çağında benimsediği yeni stratejiyi ve eğlence endüstrisinin geleceğinde AI’ın oynayacağı rolü de gözler önüne seriyor.
Aşağıda medya, teknoloji ve iş dünyasından uzmanların anlaşmayla ilgili değerlendirmeleri yer alıyor.
“Bu hamle teknoloji değil, gelir matematiği”
Sosyal medya video analiz şirketi Delmondo’nun (Conviva tarafından 2018’de satın alındı) kurucusu olan Nick Cicero’ya göre Disney’in adımı, yapay zekadan çok gelir modeline dayanıyor.
Cicero, X’te yaptığı paylaşımda Disney’in iki “varoluşsal” sorunu çözmeyi hedeflediğini söyledi:
- İçerik üreticilerinin izinsiz Disney içerikleri kullanması,
- Çocukların YouTube izlemeyi Disney+’a tercih etmesi.
'Sora, Disney’e içerik üreticilerinin yaptığı videoları ilk kez ölçeklenebilir bir biçimde kendi premium ekosistemine dahil etme fırsatı veriyor-marka güvenli, takip edilebilir, yasal ve CTV gelirlerine hazır'
“AI ve medya lisanslaması için bir dönüm noktası”
ChatGPT gibi sohbet botları veriye dayanıyor ve AI şirketlerinin veri iştahı sınırsız.
Birçok medya kuruluşu, içeriklerinin izinsiz kullanıldığı iddiasıyla OpenAI, Anthropic ve Perplexity gibi şirketlere dava açtı. Bazıları ise lisans anlaşmalarına yöneldi.
Medya danışmanı Peter Csathy, Disney-OpenAI anlaşmasını “tarihi bir an” olarak nitelendirdi ve şöyle dedi:
'Bu, hakkıyla yapılmış bir üretken yapay zeka kullanım örneği. Tamamen lisanslı karakterler üzerinden gerçekleşiyor; telif haklarına saygı var, yaratıcılarla savaşmak yerine işbirliği var. Hak sahiplerine yeni gelir akışları yaratıyor. Ve hayranları için büyük bir memnuniyet sağlıyor'
'Yenemiyorsan katıl'
IAB Başkan Yardımcısı ve eski HBO Yükselen Teknolojiler Direktörü Caroline Giegerich’e göre bu anlaşma, Disney’in internetle savaşıp kazanamayacağını kabul ettiğini gösteriyor.
“HBO’da çalışırken hukuktan gelen dur durak bilmeyen ihtarnamelerin sayısına şaşırırdım,” dedi ve ekledi:
'İnternetin tamamına karşı mücadele etmek zaten imkansızdı. AI ile de aynı durum geçerli'
Giegerich ayrıca anlaşmanın büyük bir pazarlama fırsatı sunduğunu da belirtti:
“Hayranların ürettiği videolardan bazıları Disney+’ta yayınlanacak. Bu, Disney’in bunu yalnızca bir teknoloji anlaşması değil, aynı zamanda bir içerik ve pazarlama fırsatı olarak gördüğünü gösteriyor.”
'Disney kaçınılmazı kontrol ediyor'
Amazon’un medya ve eğlence iş geliştirme yöneticisi James Miller’a göre Disney’in stratejisinin bir nedeni daha olabilir: kaçınılmazı yönetmek.
2024’te ilk Mickey Mouse versiyonunun telif süresinin dolmasıyla karakter kamu malı haline geldi. Winnie the Pooh, Pamuk Prenses ve diğer bazı Disney karakterleri de aynı dönemde kamuya açıldı.
Miller şöyle diyor:
“Disney bu hamleyle üç şey yapıyor:
- AI trendinden telif davalarıyla savaşmak yerine para kazanıyor.
- AI videolarında karakterlerinin kalitesini standartlaştırarak düşük kaliteli, izinsiz versiyonları bastırıyor.
- Haklarını tamamen kaybetmeden önce hayranların karakterleri nasıl kullanmak istediğine dair veri topluyor.”
“Disney bu anlaşmada kardan çok fedakarlık yapmış gibi duruyor”
IBM’in Tüketici Merkezi Başkanı Karl Haller, anlaşmayı şaşkınlıkla karşıladığını söyledi:
'Disney, OpenAI’ye lisans veriyor ama karşılığında lisans ücreti almak yerine 1 milyar dolar yatırım yapıyor ve ileride daha fazla hisse alma hakkı elde ediyor' sözlerini kullanan Haller değerlendirmesini şöyle devam ettirdi:
“Bazı Sora videolarının Disney+’ta yayınlanması da şaşırtıcı. Disney bunun karşılığında ne alıyor?”
Kaynak: Gazete Oksijen
