En iyi üniversitelerden 50'den fazla kadrolu gazetecilik profesörü, New York Times'ı 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırılarında cinsel taciz ve tecavüzler olduğunu aktaran önemli bir araştırmasıyla ilgili soruları ele almaya çağıran bir mektup imzaladı. Mektup, dış eleştirmenler ve bazı Times çalışanları tarafından haberin kaynaklarının güvenilirliği ve editoryal süreç hakkında aylardır dile getirilen eleştiri ve endişelerin ardından geldi.
Times sözcüsü: Araştırma gözden geçirildi
New York Üniversitesi, Pennsylvania Üniversitesi, Emory ve Texas Üniversitesi gibi üniversitelerden profesörlerin imzasını taşıyan mektupta Times'tan bir grup gazetecilik uzmanını görevlendirerek bu haberle ilgili raporlama, düzenleme ve yayınlama süreçlerini kapsamlı ve tam bağımsız bir incelemeye tabi tutması ve bulguları içeren bir rapor yayınlaması istendi. Washington Post'un haberine göre mektup dün sabah Times'ın yayıncısı A.G. Sulzberger, genel yayın yönetmeni Joe Kahn ve uluslararası editör Philip Pan'a gönderildi. Times'ın bir sözcüsü yaptığı açıklamada, gazetenin çalışmayı gözden geçirdiğini ve editöryel standartlarına uygun olduğu konusunda tatmin olduklarını söyledi.
Washington Post tarafından ele geçirilen mektupta, gerçek zamanlı olarak mükemmel doğrulukta tarih taslakları yazmanın imkansız olduğu kabul edilmekle birlikte, haber kuruluşlarının kendi çalışmalarını sorgulamaya istekli olmaları gerektiği vurgulanıyor. Times ve diğer pek çok yayın kuruluşunun hikayeleri profesörlerin önerdiği şekilde yeniden değerlendirdiği belirtiliyor. Örneğin Times 2004 yılında Irak'ın işgali öncesinde yaptığı haberleri gözden geçirdi. Editörler daha sonra okuyucularına gönderdikleri bir notta, güvenilirlikleri kamuoyunda giderek daha fazla tartışılan Iraklı kaynakların ifadelerine dayanan sorunlu haberler tespit ettiklerini kabul etmişlerdi.
Bazı ifadeler tutarsız
Mektubu imzalayanlar arasında Urbana-Champaign'deki Illinois Üniversitesi'nden Robert McChesney, Pennsylvania Üniversitesi'nden Victor Pickard, Arizona Üniversitesi'nden Maggy Zanger ve Güney Kaliforniya Üniversitesi'nden Diane Winston yer alıyor. Times'ın Aralık ayında ‘Screams Without Words’: Sexual Violence on Oct. 7 (Sessiz Çığlıklar: 7 Ekim'deki cinsel şiddet) başlıklı araştırmasını yayınlamasından kısa bir süre sonra sorular ortaya çıkmaya başladı. Saldırıda öldürülen ve hikayesi Times haberinin ana odağı haline gelen bir kadının yakınları, kadının tecavüze uğradığı yönündeki haberlere şüpheyle yaklaşırken, diğer eleştirmenler de haberde atıfta bulunulan bir görgü tanığı tarafından sunulan çeşitli ifadelerdeki tutarsızlıklara dikkat çekti.
The Intercept, Times'ın amiral gemisi podcast'i The Daily'nin bu sorular nedeniyle raporla ilgili planlanan bir bölümü rafa kaldırdığını yazdı. Bunun üzerine Times, haber merkezindeki bilgileri kimin sızdırdığını tespit etmek üzere yoğun bir iç soruşturma başlattı, gazetenin sendikası da bu kampanyayı hedefli bir cadı avı olarak nitelendirdi. Times ise sendikanın iddiasını kesin bir dille reddetti. The Intercept'in haberine göre Times, hikayeyi haberleştirmek için İsrail'de nispeten deneyimsiz iki serbest çalışan gazeteci olan Anat Schwartz ve Adam Sella'ya güvenirken, Times muhabiri Jeffrey Gettleman da haberi toparlamaktan getirmekten sorumluydu.
Kanıt var mı yok mu?
Profesörlerin mektuplarında bu tür habercilik düzenlemelerine ilişkin endişeler dile getirilirken, Pulitzer ödüllü muhabir Rick Bragg'in 2003 yılında daha az deneyimli birine sırtını dayadığının ortaya çıkmasının ardından Times'tan istifa ettiğine dikkat çekildi. Mektupta ayrıca Gettleman'ın haberin yayınlanmasının ardından verdiği bir röportajda, haberdeki bazı ayrıntıları tanımlamak için kanıt kelimesini kullanmak istemediğini çünkü bunun bir iddiayı kanıtlamaya ya da mahkemede bir davayı ispatlamaya çalıştığınızı düşündürdüğünü söylediği yorumlarına da atıfta bulunuluyor.
Tekzip yayınlamadı
Mektupta Gettleman'ın bu söylemlerine dair, "Kanıt kelimesini kullanan haberin kendisiyle tam bir tezat oluşturuyor" denildi. Mart ayında Times, yeni video kanıtlarının ilk soruşturmasındaki bazı ayrıntıları geçersiz kıldığını açıkladı. Ancak gazete, profesörlerin "alışılmadık bir karar" olarak nitelendirdiği habere ilişkin bir düzeltme ya da tekzip yayınlamadı.
Richmond Üniversitesi'nde profesör olan Shahan Mufti, verdiği bir mülakatta bu olağandışı durumun gazetecilik eğitimcilerini harekete geçirmesi gerektiğini söyledi. Mufti, "Gazetecilik eğitiminde bizler genellikle meslekteki insanlara işlerini nasıl yapacaklarını söyleme durumunda değiliz. Ancak bu ciddi bir değerlendirme gerektirdi ve bunun gerekli olduğu sonucuna vardık" diye konuştu.
"Yayınlanma zamanı önemli"
Güney Kaliforniya Üniversitesi profesörlerinden Sandy Tolan, ABD'de kamuoyu İsrail'in Gazze'deki sivil bölgeleri bombalamasının yarattığı yıkımı daha eleştirel bir şekilde anlamaya doğru kayarken haberin zamanlamasının da önemli olduğunu söyledi. Tolan, "Gazze'de ölü sayısı artarken ve eleştiriler İsrail'e daha fazla odaklanmaya başlamışken, New York Times henüz zamanı için erken gibi görünen bu haberi yayınladı. Zamanlamanın potansiyel zararlarının ve sonuçlarının bilincinde olarak, olması gerektiği kadar iyi haberleştirilmemiş gibi göründüğü göz önüne alındığında, harici bir incelemenin uygun olması için daha fazla neden var" ifadelerini kullandı.
Mektupta, bağımsız bir incelemenin Times'ın yanlış bir şey yapmadığını ortaya çıkarabileceği ya da haber merkezinin işleyişinde hatalar bulabileceği belirtiliyor. Mektup, her iki durumda da, derhal bir inceleme yapılmasının, yapılacak tek sorumlu ve güvenilir şey olduğu sonucuna varıyor.
