Dünyanın dört bir yanındaki havayolları, yoğun yaz tatili sezonu başlarken, yaygın bir küresel bilgisayar kesintisinin uçakların kalkışını engellemesi ve havaalanlarında kaos yaratmasının ardından benzeri görülmemiş ölçekte bir kesinti yaşadı. Uçak ve yer kontrol personeli arasındaki iletişimi engelleyen bir bilişim sistemi arızası nedeniyle dünya çapında binden fazla uçuş iptal edildi. Havacılık veri sağlayıcısı Cirium'a göre bu aksaklık yolcuları özellikle hareketli bir günde vurdu. Örneğin İngiltere, Ekim 2019'dan bu yana en yüksek sayıda günlük kalkışa hazırlanıyordu.
ABD Federal Havacılık İdaresi danışma sayfasına göre United Airlines, Delta Air Lines, American Airlines ve Spirit Airlines iletişim sorunları nedeniyle uçuşlarını geçici olarak durdurdu. Avrupa'da, Lufthansa'dan Air France-KLM'ye kadar çeşitli kuruluşlar, sorunun dünyayı sarması nedeniyle operasyonların aksadığını söyledi. Havacılık sektöründe kesintiler meydana gelebilse de küresel ölçekte bir kesinti nadir görülen bir olay. Geçen yıl Ağustos ayında Birleşik Krallık hava sahasında son on yılın en kötü hava trafiği aksaklığı yaşanmış ve seyahat sezonunun en yoğun günlerinden birinde yüzlerce gecikme ve iptal yaşanmıştı. Geçen yılın başında ABD'de yaşanan bir sistem kesintisi, ABD'li yetkililerin ülke çapında uçakları geçici olarak yere indirmesine yol açtı.
Normale dönmesi birkaç gün sürebilir
Bu tür kesintilerden sonra sistemler genellikle normale dönse de, uçaklar ve mürettebat yerinde olmayacağı ve ağ operasyon merkezleri çevrimdışı olacağı için normal hizmetin yeniden başlaması birkaç gün sürebilir. Amsterdam'da KLM, kesinti uçuşları idare etmeyi imkansız hale getirdiği için çoğu operasyonu askıya almak zorunda kaldığını söyledi. Hintli düşük maliyetli havayolları SpiceJet ve IndiGo rezervasyon, check-in ve biniş kartlarına erişim gibi online hizmetleri etkileyen teknik sorunlar yaşadıklarını duyurdu. Havayolları, manuel check-in için havalimanlarında uzun kuyruklar oluşabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Delhi Uluslararası Havalimanı bazı hizmetlerin etkilendiğini bildirirken, yolcular sosyal medyada check-in ve bagaj kontuarlarındaki uzun beklemelerden ve uçuş bilgilerinin yer aldığı panoların kapalı olmasından şikayetçi oldu. Uçuş takip sitesi FlightRadar24, Avrupa'da en kötü etkilenen havalimanlarının Berlin, Venedik ve Amsterdam olduğunu gösterdi. Norwegian Air Shuttle, Berlin'e giden bir uçağını Oslo'ya geri yönlendirmek zorunda kaldığını ve Almanya'nın başkentindeki havaalanının takip sitesinde neredeyse hiç uçuş hareketi göstermediğini söyledi. Gatwick, IT sistemleriyle ilgili bazı sorunlar yaşadığını söyledi.
Bazı havayolları sistemlerinin hızla geri döndüğü gördü. IAG Group SA'nın Iberia havayolu şirketi, kesintiler nedeniyle check-in işlemlerini manuel olarak tamamladıktan sonra sistemlerinin normale döndüğünü söyledi. İspanyol havayolu, sistemlerin sabah 9:30'dan itibaren yeniden çalışmaya başladığını aktardı. Aeroports de Paris, bir hafta sonra Olimpiyat Oyunlarına hazırlanan Paris'te, Paris-Charles de Gaulle ve Paris-Orly'deki IT sistemlerinin doğrudan etkilenmediğini, ancak küresel yavaşlamanın check-in işlemlerine zarar verdiğini, gecikmeler yaşandığını ve havalimanlarında faaliyet gösteren bazı havayolu şirketlerinin belirli uçuş programlarını geçici olarak askıya aldığını söyledi.
Avrupa'nın en işlek havalimanı olan Heathrow, gecikmeler yaşansa da uçuşların operasyonel olduğunu belirtti. Londra merkezli havalimanı, “Yolculuklar üzerindeki herhangi bir etkiyi en aza indirmek için acil durum planları uyguluyoruz” dedi.
Büyük kesintinin ABD'li havayolu şirketleri Delta Airlines, United Airlines ve American Airlines'ın seferlerine etkisi, uçuş takip sitesi Flightradar24'a böyle yansıdı.
12-hour timelapse of American Airlines, Delta, and United plane traffic after what was likely the biggest IT outage in history forced a nationwide ground stop of the three airlines. pic.twitter.com/wwcQeiEtVe
— Colin McCarthy (@US_Stormwatch) July 19, 2024
