Yeniden başkanlık için yarışan ABD eski başkanı Donald Trump Pensilvanya mitingi sırasında suikast girişimine uğradı. Ulusal güvenlik açısından büyük sonuçlar doğuran ve her iki taraftaki siyasetçileri sarsan olayın ardından Trump Cumhuriyetçi kongreye katılıyor.
Kolluk kuvvetleri ve Trump kampanyası saldırının neden olduğunu bulmaya çalışken sosyal medyada pek çok yanlış bilgi dolaşıyor. Güvenlik görevlileri Cumhuriyetçi Ulusal Kongre öncesinde Milwaukee'nin güvenliğini sağlamaya çalışırken olay hızlı cevaplar almak önem taşıyor. Yaklaşık 2,400 delege Trump'ın aday adayı olarak kimi seçtiğini görmek ve eski başkanı resmen aday göstermek için şehre geliyor. Seçim programı her ne kadar devcam etsede pek çok soru hâlâ yanıtlanmadı.
1- Saldırgan neden Trump'ı hedef aldı?
20 yaşındaki saldırgan Thomas Matthew Crooks'u ateş ettikten kısa bir süre sonra öldürdü. Crooks, Trump mitinginin düzenlendiği yerden arabayla yaklaşık bir saat uzaklıktaki Bethel Park'ta yaşıyordu. Bethel Park Nitelikli Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi'nde beslenme asistanı olarak çalışıyordu ve sabıka kaydı yoktu. FBI halen Crooks'un profilini ve onu saldırıyı gerçekleştirmeye neyin motive ettiğini araştırıyor. Bunun için arkadaşları ve ailesiyle görüşecek, internet geçmişine ve geride bıraktığı yazılara bakacaklar.
Bir emniyet yetkilisi, Crooks'un Discord'daki paylaşımlarına baktıklarını söyledi. Crooks Cumhuriyetçi olarak kayıtlıydı. Ancak bir keresinde Demokratlara yakın bir seçmen organizasyonu olan Progressive Turnout Project'e 15 dolar bağışta bulunmuştu. Başkan Joe Biden, Amerikalıları saldırının nedenleri hakkında spekülasyon yapmamaya çağırarak "Bırakın FBI işini yapsın" dedi ve aynı zamanda "bağımsız bir inceleme" çağrısında bulundu.
2- Trump Gizli Servis koruması altındayken bu saldırı nasıl oldu?
Trump eski bir başkan olduğu için Gizli Servis tarafından 24 saat korunuyor. Mitinglerine genellikle on binlerce kişi katılsa da, her bir kişi yoğun güvenlik taramasından geçiriliyor ve içeri girmek için çantalarını açmaları ve metal dedektörlerinden geçmeleri gerekiyor. Silahlı saldırgan Trump'a yaklaşık 150 metre ötedeki bir çatıdan ateş etti. Gizli Servis'in o bölgeyi neden güvenlik altına almadığı ve görevlilerin müdahale etmesinin neden bu kadar uzun sürdüğü belirsiz. Bir mermi Trump'ın kulağını sıyırdı ki bu mermi başına isabet ettiği zaman ölümcül olabilirdi.
Olayın ardından Trump yere kapandı ve korumaları onu çembere aldı. Ayağa kalktığında ise yumruğunu havaya kaldırarak destekçilerini savaşmaya çağırdı. Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Temsilci Mike Turner CNN'de yaptığı açıklamada, komitenin henüz bilgilendirilmediğini ancak ihlalin protokol sorunları mı yoksa yetersiz finansman nedeniyle mi gerçekleştiğini bilmek istediğini söyledi.
3- Saldırgan başka ne planladı?
Memurlar Crooks'un cesedinin yanında kesin nişancı tüfeği buldular ancak silahı nasıl edindiğine dair henüz bir açıklama yapmadılar. Associated Press, adı açıklanmayan iki kaynağa dayanarak silahın babasına ait olduğunu belirtti. Yetkililer, Trump mitingi yakınlarında bulunan Crooks'un kullandığı bir arabada el yapımı patlayıcı cihaz da dahil olmak üzere patlayıcılar bulduklarını bildirdiler. Associated Press'in haberine göre ayrıca Crooks'un evinde de bomba yapımında kullanılan malzemeler bulundu.
4- Cumhuriyetçiler soruşturmayı yürütmesi için FBI'a güvenecek mi?
Cumhuriyetçiler ve muhafazakâr medya mensupları, suikast girişimini araştırması için FBI'a güvenip güvenmeyecekleri konusunda şimdiden soru işaretleri yaratmaya başladılar. FBI ajanlarının Trump'ın Florida'daki özel Mar-a-Lago kulübünde gizli belgeleri vermeyi reddettiği iddiası üzerine arama yaptığına dikkat çekiyorlar. Cumhuriyetçilerin eski önseçim rakibi Ron DeSantis, FBI'ın 2017'de yaşanan silahlı saldırıyla ilgili soruşturmasını Washington'daki bürokrasinin bu işi yapamayabileceğinin bir işareti olarak gösterdi. Büro, diğer kurumlar bunun şiddet içeren bir siyasi aşırılık eylemi olduğunu tespit etse de, bu olayda silahlı saldırganın polis tarafından öldürülmek için toplu katliam yaptığı sonucuna vardı. Üst düzey bir yetkili, 2021 yılında Temsilciler Meclisi'ndeki bir oturumda, silahlı saldırının bugün "iç terörizm" olarak nitelendirileceğini itiraf etti.
5- Suikast girişimi Cumhuriyetçi Ulusal Kongre'yi nasıl etkileyecek?
Yetkililer son bir buçuk yıldır kapsamlı bir planlama yaptıkları için Cumhuriyetçi Ulusal Kongre'nin güvenliğinde herhangi bir operasyonel değişiklik yapmadıklarını söyledi. FBI'dan Sorumlu Özel Ajan Michael Hensle, Kongre'yi ziyaret eden herhangi birine karşı "bilinen açık bir tehdit" olmadığını söyledi. Wisconsin Valisi Tony Evers, silahların Kongre çevresinde yasaklanmasını talep etti. Trump'ın adaylığı perşembe günü resmen kabul edilecek.
6- Silahlı saldırı seçim öncesi kampanya çalışmalarını nasıl değiştirecek?
Biden'ın kampanyası silahlı saldırıdan kısa bir süre sonra dijital kampanya reklamlarını yayından kaldırdı ve Başkan'ın kampanya ve resmi seyahat planlarını durdurdu. Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Trump'ın ana üssü yakınlarındaki kürtaj haklarını tartışmak üzere Florida'nın West Palm Beach kentinde düzenleyeceği kampanya etkinliğini erteledi. Etkinlik, cumartesi günkü Trump mitinginin başlamasından sadece saatler önce duyurulmuştu. Ayrıca Biden, LBJ Başkanlık Kütüphanesi'ne yapacağı ziyaret sırasında Sivil Haklar Yasası'nın 60. Yıldönümünü anmak üzere Teksas'a yapacağı geziyi de yeniden planladı. Bunun yerine Beyaz Saray'dan Kongre'de planlanan bir röportaj verecek ve Las Vegas'ta bir kampanya etkinliğiyle devam edecek. Politico'ya konuşan bir kampanya yetkilisi, Biden ve Demokratik Ulusal Komite'nin geleceğe yönelik olumlu vizyonu ile Trump ve Cumhuriyetçilerin geriye dönük gündemi arasındaki zıtlığı hafta boyunca düzenlemeye devam edeceğini söyledi.
