Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin üzerinden geçen bir haftada Brüksel kulisleri, AB'nin en üst pozisyonlarına kimlerin geleceğine odaklandı.
Liderlerin desteği garantilemesi gerek
AB yönetiminin en kilit koltuğu Komisyon Başkanlığı için Ursula von der Leyen'den başkasının ismi geçmese de gerek meclis aritmetiği gerek seçilme usulleri, Alman siyasetçiyi pazarlıklara mecbur bıraktı. AB Konseyi, oylanması için AP'ye önereceği ismi liderler arasında gizli oylamayla belirliyor. Bu nedenle von der Leyen'in AB liderlerinin desteğini garantilemesi gerekiyor.
Önerilen isim, AP'den güvenoyu alması halinde görevine başlayabiliyor. Bu süreç, Konseyde bu tür bir oylama için ilk defa oturacak aşırı sağcı İtalya Başbakanı Giorgi Meloni'yi en kritik isim yapıyor. Zira von der Leyen hem Meloni'nin şahsi desteğine hem de AP'de liderlik ettiği Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformistler (ECR) grubunun desteğine ihtiyaç duyuyor.
Raporun yayımlanmasını geciktiriyor
Politico haber sitesinin Komisyon yetkililerine dayandırdığı iddiasına göre von der Leyen, bu nedenle AB Komisyonu'nun üye ülkeleri "adalet, yolsuzlukla mücadele, medya özgürlüğü ve çoğulculuk, kuvvetler ayrılığı" başlıklarında değerlendirdiği yıllık Hukukun Üstünlüğü Raporu'nun yayımlanmasını geciktiriyor.
Komisyon, Meloni'nin göreve geldiği 2022'den bu yana basına yönelik kısıtlamaların altını çiziyor. 3 Temmuz'da onaylanması gereken raporun yeni Komisyon Başkanı atanana kadar erteleneceği söyleniyor. İtalya'nın devlet televizyonu RAİ'nin çalışanları, geçen ay Meloni hükümetinin üzerlerinde baskı kurmaya çalıştığı gerekçesiyle greve gitmişti.
Öncesinde de medya izleme grubu Sınır Tanımayan Gazeteciler, yıllık basın özgürlüğü endeksinde İtalya'nın notunu beş basamak düşürmüştü. 180 ülke arasında 46. sırada yer alan İtalya, diğer AB üyeleri Polonya ve Macaristan ile birlikte "sorunlu" ülkeler kategorisine girmişti.
Macaristan hatırlatması
Belçikalı liberal AP Milletvekili Guy Verhofstadt'ın Politico'nun haberinin ardından sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşım dikkati çekti. Verhofstadt, "Macaristan'da (şimdi de İtalya'da) gördüğümüz gibi, hukukun üstünlüğü von der Leyen tarafından seçici bir şekilde uygulanıyor. İtalya'da medya özgürlüğü Meloni'nin yönetimi altında sıkıştı ancak AB Komisyonu bunu gizledi" ifadelerini kullandı.
Von der Leyen, 5 yıllık görevi boyunca hukukun üstünlüğü meseleleri üzerindeki mücadeleyi önemli bir odak noktası haline getirmişti. Bu konuda yıllık raporlamayı von der Leyen başlatmıştı. Yargı bağımsızlığını sınırladığı gerekçesiyle Macaristan'a AB bütçesinden verilen pay dondurulmuştu.
AB Komisyonu iddiayı reddetti
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başsözcüsü Eric Mamer, günlük basın toplantısında, von der Leyen'in bir kez daha AB Komisyonu Başkanı seçilebilmesi için Meloni'nin desteğine ihtiyaç duyması nedeniyle, 3 Temmuz'da onaylanması beklenen ve İtalya'nın özellikle basın özgürlüğüyle ilgili eleştirildiği yıllık Hukukun Üstünlüğü Raporu'nun yayımlanmasını rafa kaldırdığı iddiasını yanıtladı.
Komisyonun raporla ilgili çalışmalarının devam ettiğini belirten Mamer, raporla ilgili dosyanın yeterince olgunlaştığında AB Komisyonu üyelerinin onayına sunulacağını belirtti.
Komisyon üyelerinin toplantısının yarın yapılacağını ve bir sonraki gündem maddesinin de bu toplantıda belirleneceğini ifade eden Mamer, bu raporla ilgili sürecin her geçen yıl daha da karmaşıklaştığını ve büyüdüğünü söyledi.
Mamer, bir gazetecinin "İtalya'daki basın özgürlüğüyle ilgili bir endişeniz var mı?" sorusu üzerine, "Bu sorunun az önce tartıştığımız konuyla bağlantısını göremiyorum. Bu konuda yorum yapmak bana düşmez. Hukukun Üstünlüğü Raporu, özellikle bahsettiğiniz konuyu farklı boyutlarıyla analiz ediyor" diye konuştu.
Başka bir gazetecinin "O halde von der Leyen'in Meloni'nin desteğini alabilmek için bu raporu ertelettiğini söyleyen herkes yalan mı söylüyor olacak?" sorusu üzerine Mamer, "Bakın, umurumda değil. İşimizi ilgilendiren her konuda dışarıdaki insanların ne dediği umurumuzda değil" ifadelerini kullandı.
Von der Leyen, 5 yıllık görevi boyunca hukukun üstünlüğü meseleleri üzerindeki mücadeleyi önemli bir odak noktası haline getirmişti. Bu konuda yıllık raporlamayı da von der Leyen başlatmıştı.
Politico'nun AB Komisyonu yetkililerine dayandırdığı haberinde, von der Leyen'in yeniden AB Komisyon Başkanı olabilmek için Meloni'nin desteğine ihtiyaç duyması nedeniyle İtalya'ya yönelik, özellikle basın özgürlüğü konusunda ağır eleştireler içermesi beklenen yıllık Hukukun Üstünlüğü Raporu'nun yayımlanmasını geciktirdiği iddia edilmişti.
Kaynak: AA
