Rus milyarder Roman Abramovich’in İngiltere’deki varlıkları, Vladimir Putin’in Ukrayna’ya saldırmasından bu yana ya satıldı ya da donduruldu. Roman Abramovich’in bir düzineden fazla yatak odası bulunan krem rengi Kensington malikanesinin bulunduğu caddenin her iki ucuna da polis arabaları yerleştirildi. Abramovich’in komşuları arasında İngiliz kraliyetleri, Londra’nın en zengin milyarderi Lakshmi Mittal ve Warner Music Group sahibi Len Blavatnik yer alıyor.
Bu malikane, Rus milyarderin son yıllarda edindiği ve şehri servetinin bir merkezi haline getirmesine yardımcı olan Londra varlıklarından biri. Ancak savaş nedeniyle ünlü milyarderin Chealsea Futbol Kulübü’nden, lüks evler, çelik üretim ve madencilik şirketi Evraz Plc’deki hisselerine kadar birçok yatırımının dondurulması veya satılması nedeniyle buradaki dayanakları artık çok da sağlam değil.
Servetinin üçte biri Londrada'ydı
İngiltere ve Avrupa Birliği tarafından Mart ayında yaptırım uygulanan Abramovich'e en son darbe, geçen ay aile ofisinin bir parçası olarak faaliyet gösteren MHC (Services) Ltd.'nin tasfiye başvurusunda bulunmasıyla geldi. Bloomberg Milyarderler Endeksi'ne göre, Abramovich’in Londra'daki varlıkları işgalden önce yaklaşık 4,8 milyar dolar değerindeydi ve bu o zamanki toplam servetinin neredeyse üçte biriydi.
Rusya ile Ukrayna arasında barışı sağlamaya çalışan ve AB'nin yaptırımlarıyla mücadele eden 55 yaşındaki Abramovich, Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından Londra ekonomisine milyarlarca dolar yatıran en yüksek profilli Rus oligarkları arasındaydı. 2003 yılında Chelsea Futbol Kulübü'nü 140 milyon sterlin karşılığında satın aldı ve Mayıs ayında İngiltere hükümeti tarafından onaylanan bir anlaşmayla satmadan önce 1 milyar sterlinden fazla finansman sağladı.
Malikanelerini boşaltmaya çalıştı
Todd Boehly liderliğinde kulübü satın alan yeni grup, 2,5 milyar sterlin ödemeyi kabul etti ve kulüp yatırımı için 1,75 milyar sterlin daha taahhüt etti. İngiliz Milletvekili Chris Bryant Parlamento'da yaptığı açıklamada, İngiltere'nin yaptırım listesine girmeden kısa bir süre önce Abramovich'in Londra'daki iki mülkü boşaltmaya çalıştığını söyledi. Bir kaynağa göre bunlardan biri Kensington malikanesi diğer de Chelsea Waterfront’taki çatı katıydı. Ülkedeki tüm nakit hesapları dondurulan Abramovich, yaptırımlar nedeniyle İngiltere’deki mülklerini de satamıyor.
Satamadığı hisseleri yüzde 87 değer kaybetti
Oligark ayrıca, en büyük varlıklarından biri olan Evraz'daki hisselerini de satamıyor. Mayıs ayında İngiltere tarafından yaptırım uygulanan şirketin hisseleri, bu yıl yüzde 87 oranında değer kaybetti ve hükümet listesine girmesinin hemen ardından donduruldu. Bloomberg'in servet endeksine göre Abramovich'in net serveti bu yıl yüzde 40,5 düşüşle 10.7 milyar dolar civarında.
Abramovich, Avrupa'da olası mal varlıklarına el konulmasını önlemek için işgalden sonra iki yatını Türk sularına taşıdı. Yakın kaynaklara göre bu yıl Dubai'nin özel Palm Jumeirah'ında ev arıyordu, özel jetleri ise Mart ayından beri Dubai veya Moskova'da kaldı.
Bazı kaynaklar savaşın başlarında Abramoviç'in Putin ile bir araya geldiğini ve barış görüşmelerini sürdürmek için başkanın onayını aldığını söyledi. Abramoviç'in, Mart ayı başlarında Kiev'de yapılan müzakerelerin ardından şüpheli bir zehirlenme saldırısına maruz kalmasına rağmen, anlaşma umutları konusunda başlangıçta iyimser olduğu söyleniyordu. Müzakereler daha sonra dursa da ülkeler geçen ay küresel gıda arzını desteklemeye yardımcı olmak için bir anlaşmaya vardılar.
İsrail ve Portekiz vatandaşlığı
2018'de İngiltere vizesini yenilemede gecikmelerle karşılaştıktan sonra bu sorunların bir kısmını çözmeye başladı. Abramovich o yıl İsrail vatandaşlığı aldı ve yeni bir Chelsea stadyumu için planlarını rafa kaldırdı. 2021'de, İber Yarımadası'ndan sürülen Sefarad Yahudilerinin torunlarının vatandaşlığa kabul edilmesini sağlayan bir yasa uyarınca Portekiz vatandaşı oldu. Portekiz, kararla ilgili soruşturma başlattı.
Londra'ya döndükten sonra 2018-2021 yılları arasında Chelsea maçlarında daha az görülmeye başladı. Abramovich, Cambridge Dükü ve Düşesi'nin resmi konutunun yakınındaki Kensington malikanesini 2009 yılında yaklaşık 90 milyon sterline satın aldı.
İngiltere dışında Abramovich’in Fransa ve Rusya’daki evlerinin yanı sıra ABD’de yaptırım ihlalleri nedeniyle yasal bir mücadeleye konu olan süper yatları ve özel jetleri yer alıyor. Buna ek olarak 100’den fazla hedge fonuna ve özel yatırım şirketine eskiden yatırım yaptığı Concord Management’a 6 milyar dolar sermaye sağladı. New York Times Salı günü, firmaya yakın kişilere atıfta bulunarak, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu ve Federal Soruşturma Bürosu, kısmen Abramovich'in ortaklarının bu yatırımları yapmak için denizaşırı paravan şirketleri nasıl kullandıklarına odaklanarak Concord'u araştırıyor. Gazete, ayrı soruşturmaların erken aşamada olduğunu ve herhangi bir suçlama yapılmayacağını söyledi.
