İki üst düzey ABD'li yetkiliye göre Başkan Joe Biden, Kuzey Kore'nin Moskova'nın savaşına yardımcı olmak üzere binlerce asker konuşlandırmasına karşılık olarak Rusya içinde sınırlı saldırılar için güçlü bir Amerikan uzun menzilli silahının (ATACMS) kullanılması konusunda Ukrayna'ya yetki verdi.
Kiev'in Rusya içindeki hedefleri vurmak için Ordu Taktik Füze Sistemi'ni ya da ATACMS'yi kullanmasına yönelik kısıtlamaların hafifletilmesi ABD politikasında önemli bir 'değişim' anlamına geliyor ve kararın alınması yaklaşık 10 bin Kuzey Kore askerinin Ukrayna'nın kuzey sınırındaki Kursk bölgesine gönderildiği bir döneme denk geliyor.
Biden yönetimi, daha fazla Kuzey Kore özel kuvvet biriminin gelmesinden endişe ediyor.
Karar Trump dönemine iki ay kala alındı
Washington Post'un haberine göre bu hamle, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı sona erdirme niyetinde olduğunun sinyallerini veren ancak bunu nasıl yapacağına dair ayrıntı vermeyen seçilmiş Başkan Donald Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşünden iki ay öncesine denk geliyor.
Bir ABD'li yetkili bu hamlenin kısmen Pyongyang'ı daha fazla asker göndermekten caydırmayı amaçladığını söyledi. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un ilk konuşlandırmanın “maliyetli” bir hata olduğunu anlaması gerektiğini söyleyen yetkili, bu haber için görüşülen diğerleri gibi konunun hassasiyeti nedeniyle isminin açıklanmaması koşuluyla konuştu.
Yetkiliye ve konu hakkında bilgi sahibi başka bir kişiye göre Ukrayna'nın ilk çabasının Kursk bölgesi ve çevresine odaklanması bekleniyor, ancak genişleyebilir.
Yakın zamana kadar Biden yönetimi, Ukrayna'nın Rusya topraklarına ATACMS kullanmasına kararlı bir şekilde karşı çıkıyor ve bu önlemin Kremlin tarafından savaş alanındaki faydalarıyla orantısız bir tırmanmaya yol açabileceği uyarısında bulunuyordu.
Ukrayna yıllardır istediğini sonunda aldı
ATACMS, misket bombaları ya da konvansiyonel savaş başlıkları ile donatılabilen ve maksimum menzili yaklaşık 190 mil (305 km) olan süpersonik bir güdümlü füze sistemi. Ukrayna aylardır bu güçlü füzeleri Rus topraklarına karşı kullanmak için izin istiyor.
Kuzey Korelilerin Ekim ayında, Ukrayna'nın Ağustos ayında sürpriz bir saldırı başlattığı Kursk bölgesine gelmesi, Batı tarafından büyük bir tehlike olarak görüldü ve Biden yönetimi içinde ve müttefiklerle nasıl karşılık verileceği konusunda kafa karışıklığı yarattı.
ABD'li yetkililer, Beyaz Saray'ın yeni ABD başkanının görev süresinin başlarında öncülük etmesi beklenen barış görüşmeleri öncesinde Ukrayna'yı mümkün olan en iyi konuma getirmek istediğini söyledi. Biden daha seçimlerden önce, görevden ayrılırken Ukrayna'ya yardımı arttırma taahhüdünde bulunmuştu.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken Çarşamba günü Brüksel'de gazetecilere yaptığı açıklamada, Trump'ın kazanmasının ardından Ukrayna'nın nasıl destekleneceğini görüşmek üzere Avrupalı mevkidaşlarıyla bir araya geldiğini belirterek, “Başkan Biden elimizdeki her bir doların şu andan 20 Ocak'a kadar kapıdan çıkarılacağından emin olmayı taahhüt etti” dedi.
Karar savaşın büyümesini engellemek için alındı
İkinci bir ABD'li yetkili ise Biden'ın ATACMS'ı onaylamasının savaş alanında “çok spesifik ve sınırlı bir etkiye sahip olacağını” ve tırmanma endişelerini sınırlamak için tasarlandığını söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy geçen ayın sonlarında X 'te yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in “Batı'yı, NATO'yu ve hatta Güney Kore'yi test ettiğini, Kuzey Kore güçlerinin harekâtına katılmasına verecekleri tepkiyi gözlemlediğini söyledi ve “Eğer tepki zayıf olursa, topraklarımızdaki yabancı asker sayısının artmasını beklemeliyiz” dedi.
Rusya'nın doğu Ukrayna topraklarını ele geçirmesi hızlandı ve liderleri artık çıkmaza girmiş bir savaşta avantaja sahip olduklarını düşünen Kremlin'de moralleri yükseltti.
Bu yetkilendirme, Biden yönetiminin Ukrayna'nın Rusya içindeki hedefleri vurmak için ATACMS kullanmasına izin verme konusunda aylardır süren direncinin ardından geldi. Üst düzey ABD'li yetkililer Rusya'nın Ukrayna içinde ve dünya genelinde gerilimi tırmandırarak misilleme yapabileceğine dair özel endişelerini defalarca dile getirdiler. Kiev'in ATACMS'leri Rusya içinde ateşleyebilme talebini reddeden yönetim yetkilileri, bu silahın savaş alanında marjinal bir faydası olacağını açıkça ifade ettiler.
Rusya askeri varlıklarını içlerine çekti
Yönetim içindeki en şüpheci ses olan Pentagon yetkilileri, Rusya'da saldırılara izin vermenin faydalarının sınırlı olacağını çünkü Kremlin'in bu yılın başlarında kısıtlamanın gevşeyebileceğini öngörerek savaş uçaklarının ve diğer varlıklarının çoğunu Rusya'nın derinliklerine ve menzil dışına çektiğini savundu.
Pentagon sözcüsü Sabrina Singh, Eylül ayı itibariyle Ukrayna'ya süzülerek bomba atan Rus uçaklarının yüzde 90'ının ATACMS menzili dışındaki havaalanlarından uçtuğunu söyledi.
Bu politika hamlesi, Biden'ın Trump göreve gelmeden önce Ukrayna'nın kaderini değiştirmeye çalıştığı, ve Kuzey Kore birliklerinin Rusya'nın savaş alanındaki avantajını güçlendirdiği bir dönemde geldi.
Ukrayna'nın Rusya toprakları üzerindeki kontrolü, olası görüşmeler öncesinde her iki tarafın da avantaj elde etme çabası nedeniyle yoğun bir önem kazanmış durumda. Kremlin'e yakın kişiler Putin'in Ukraynalılar Rus topraklarındayken herhangi bir müzakereye başlamak istemediğini söylüyor. Biden yönetimi ise Kiev'in pazarlık kozunu mümkün olduğunca uzun süre korumasına yardımcı olmaya odaklanmış durumda.
ABD'li ve Ukraynalı yetkililer, Kuzey Kore birliklerinin varlığının Rus güçlerinin başka yerlerde zemin kazanmaya odaklanmasını sağlayacağına ve Ukrayna'nın Ağustos ayında ele geçirdiği Kursk'ta cephe hatlarını ileriye taşıyarak yaklaşık üç yıldır süren savaşın yıprattığı Ukraynalılara moral vereceğine inanıyor. Pyongyang'ın müdahalesi, Putin'in karşılığında Kim'e sunabileceği yardım konusunda temkinli olan Washington ve müttefiklerini kara kara düşündürüyor.
