Birdenbire, Yevgeni Prigojin bir hayalet oldu. Belarus'ta mı yoksa St Petersburg'da mı? Kendisini bir Bond kötü adamına benzeten ve doğrulanmayan birçok görüntüde, kaslı bir korumanın gölgesinde bir çatıdan geçiyor, bir helikoptere biniyor ve St Petersburg semalarında kayboluyor.
Prigojin yaklaşık on yıldır Rusya'da bir skandal yarattı. Bir trol imparatorluğu kurdu, Rusya'nın yabancı seçimlere müdahalesine öncülük etti ve Ukrayna'da savaşan ve Afrika'daki diktatörleri destekleyen Wagner paralı asker grubunu finanse etti. Geçtiğimiz hafta sonu yaşanan isyanda da ayaklanma çağrısında bulunarak, Moskova'nın zengin Rublyovka semtindeki lüks evler de dahil olmak üzere, pek çok kişinin şehirde hesaplaşmaya ve hatta yağmaya dönüşebileceğinden korktuğu silahlı bir isyana öncülük etti.
"Prigojin'den gerçekten korkuyorlar"
Vladimir Putin'le geçen hafta üst düzey editörlerin katıldığı kapalı bir toplantıda görüşen Nezavisimaya Gazeta'nın genel yayın yönetmeni Konstantin Remchukov, "Rublyovka'daki hırsızları yakalamak için yapılan bu çağrı devrim niteliğindeydi. Seçkinler Putin'e olası bir alternatif olarak Prigojin'den gerçekten korkuyorlar" dedi.
Bunun yerine, Prigojin'in imparatorluğu çökecek ve Kremlin'in en kirli işlerinden bazılarını yapan on yıllık planları ve hileleri sona erecek. Cuma günü Rusya, Prigojin'in gündemini desteklemek üzere sahte haberler yayınlayan Ria Fan, Politics Today, Economy Today, Neva News ve People's News çevrimiçi medya kuruluşlarının web sitelerini engelledi. St Petersburg merkezli yayın organı Rotunda da Prigojin'in düşük ücretli stajyerlerin haber ve sosyal medya paylaşımlarının altına saldırgan yorumlar yazarak öfke ve güvensizlik tohumları ekmeye çalıştığı bir trol fabrikası olan İnternet Araştırma Ajansı'nın da kapatıldığını yazdı.
Prigojin bu yılın başlarına kadar örgütün kurucusu olduğunu yıllarca inkar ederek, "Ben hiçbir zaman İnternet Araştırma Ajansı'nın finansörü olmadım. Onu ben icat ettim, ben yarattım, uzun süre ben yönettim. Batıdan gelen Rusya karşıtı kaba ve saldırgan propagandadan korumak için kuruldu" diyordu. Patriot medya grubundan bir editör, trol fabrikasını 2009'daki kuruluşundan itibaren savundu ve "Ülkemizi yok etmeye çalışan muhalif gazetecilerin çalışmalarını itibarsızlaştırmanın stratejik olarak önemli olduğunu" dile getirdi.
Prigojin'in hem sinir bozucu hem de zorlayıcı medya ilişkisi, savunma bakanlığı ile çatışması kızışırken onu bir gecede yıldız yaptı. Uzun zamandır görmezden gelinebilir gibi duran Prigojin, Rus hükümeti denizaşırı paralı asker imparatorluğunu ve Afrika'daki etkisini sürdürmeye çalışırken liderin kişisel rolünü ortadan kaldırdığı için artık görmezden gelinecek.
"Prigojin asla tartışılmayacak"
Bir Rus devlet haber ajansının eski bir editörü, meslektaşlarına dayanarak, "Savaş ve Bakhmut'a kadar Prigojin hakkında nadiren yazardık belirsiz bir karakter olarak görülürdü, hükümet karşıtı değildi ama dokunmamak en iyisiydi. Şimdi ise sanki hiç var olmamış gibi. Editörler, 'Tamam, isyanı ele aldık ama şimdi normale döneceğiz ve Prigojin asla tartışılmayacak, kesinlikle televizyonda olmayacak' diyorlar" ifadelerini kullandı.
"Putin istese bunu uzun zaman önce halledebilirdi"
Rusya'daki siyasi çevreler, Putin'in Prigozjin'in Rusya için savaştaki rolünü kabul ederek ve endişelerini gidermeye çalışarak daha erken müdahale etmesi halinde çatışmanın önlenebileceğini söylüyor. Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan bir siyasetçi, "Putin bu işi uzun zaman önce halledebilirdi ama bu konularda hassas değil" dedi.
"Muhtemelen önce bize gelirdi"
Bazı zengin Ruslar için Prigojin artık Rusya'daki potansiyel iktidar savaşının kaosuyla eşanlamlı hale geldi. Kremlin ve destekçileri, isyanın aslında Putin'in gücünü pekiştirdiğini çünkü onsuz bir iç savaş çıkabileceğini gösterdiğini iddia ediyor. Zengin bir Rublyovka sakini Observer'a yaptığı açıklamada "Cumartesi günü haberleri gördüğümüzde korumalarımıza gerekirse burayı savunmaya hazır olmalarını söyledik. Prigojin delidir ve her şeyi yapabilir. Her zaman Rublyovka'dan ve ondan ne kadar nefret ettiğinden bahseder. Muhtemelen önce bize gelirdi" ifadelerini kullandı.
Ne kadar yaşayabilir?
Prigojin'in Belarus'ta olduğu tahmin ediliyor ancak son zamanlarda oradan hiç görüntüsü yayınlanmadı. Ancak pek çok kişi şu soruyu soruyor: Daha ne kadar hayatta kalabilir? Bir ölüm haberi hazırlayıp hazırlamadıkları sorulan eski devlet haber editörü, "Ölürse ne yazacağımı birkaç kez düşündüm. Uzun süre hayatta kalacağını hayal bile edemiyorum" dedi.
