Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki El-Ehli Baptist Hastanesi'nde yaşanan trajedi, Orta Doğu ve ötesinde yankı uyandıran acı suçlamalara neden oldu. Filistinli yetkililer, Gazze'deki Sağlık Bakanlığı'nın çarşamba günü 471 Filistinlinin öldüğünü ve 314 kişinin de yaralandığını açıkladığı patlamadan İsrail'in hava saldırısını sorumlu tuttu.
Görüntüler incelendi
İsrail, patlamaya Filistinli İslami Cihat'ın başarısız bir roket fırlatmasının neden olduğunu söyledi. Açık kaynak videoları ve haber yayınları üzerinde yapılan adli incelemeler salı gecesi neler olduğuna dair daha net bir resim ortaya koydu. Görüntüler hastaneye çarpmanın yerel saatle akşam 6.59'da gerçekleştiğini ve karanlık ufukta devasa turuncu bir bulutun binayı sardığını gösteriyor.
Al Jazeera tarafından yayınlanan ve The Guardian tarafından doğrulanan bir videoda, havadan atılan bir silahın Gazze üzerinde yükselen bir yörünge izlediği ve havada alevler içinde patladığı görülüyor. Dakikalar sonra hastanede bir patlama yaşanıyor.
Patlamaya ilişkin ilk yerel haberler akşam 7 ile 7.20 arasında gelmeye başladı. Gün boyunca Hamas'ın silahlı kanadı El Kassam Tugayları'nın Telegram kanalları İsrail'e yönelik saldırı girişimleriyle ilgili güncellemeler yayınlıyordu. Akşam 7'deki güncellemeler Aşdod'a yönelik roket bombardımanını tarif ediyordu. Üç dakika sonraki bir başka güncellemede ise Tel Aviv'e yönelik bir saldırıdan bahsediliyordu.
Saat 8.14'te Hamas bir güncelleme daha yaparak El Kassam Tugaylarının İsrail'in kuzeyindeki Hayfa kentini bir R160 füzesiyle hedef aldığını açıkladı. Bu açıklamanın hemen ardından, korkunç bir katliam olarak niteledikleri hastanedeki patlamadan İsrail'i sorumlu tutan bir basın açıklaması geldi. Patlamanın meydana geldiği yerdeki darbenin tam konumu, hastane yerleşkesinde uzmanların oldukça sığ olarak tanımladığı bir krateri gösteriyor.
"Hasar JDAM hava bombasıyla uyumlu değil"
2003'teki Irak savaşı sırasında Pentagon'un eski yüksek dereceli şeflerden olan Marc Garlasco Guardian'a yaptığı açıklamada, "Kayıpların sayısı astronomik derecede yüksek, eğer doğruysa tüm zamanların en yüksek aralığı. Krater bir hava saldırısıyla uyumlu değil, başarısız olan ve yükünü geniş bir alana bırakan bir silah olması daha muhtemel. Krater ve çevresindeki hasar da bir JDAM hava bombasıyla uyumlu değil. Yerdeki delik kinetik enerjiden meydana gelmiş" değerlendirmesini yaptı. JDAM ya da müşterek doğrudan saldırı mühimmatı, ABD tarafından sağlanan İsrail cephaneliğinin bir parçası olan hassas güdümlü bir havadan karaya silah sistemi.
"Daha az olası görünüyor"
İsrail, çatışmanın ilk altı gününde 6 bin bomba kullandığını, bunun ABD'nin Afganistan'daki operasyonları sırasında bir yılda kullandığından daha fazla olduğunu ve ABD liderliğindeki koalisyonun Irak ve Suriye'de İslam Devleti'ne karşı bir ayda kullandığının iki katı olduğunu söyledi. Londra'daki RUSI'de hava gücü ve askeri teknoloji alanında kıdemli araştırma görevlisi olan Justin Bronk, sonuçlar kesin olmamakla birlikte, olay sonrası görüntülerde standart JDAM bombalarıyla uyumlu bir krater ya da belirgin bir şarapnel izine rastlanmadığını söyledi. Bronk, "Eğer hasarın boyutu buysa, bir hava saldırısının patlama ve yakıt yangınına neden olan bir roket arızasından daha az olası göründüğünü söyleyebilirim" diye ekledi.
İsrail ordusu düzenlediği basın toplantısında İslami Cihat'ın hastane yakınlarına roket yağdırdığını ve birden fazla kaynaktan gelen istihbaratın bu grubun sorumlu olduğunu gösterdiğini söyledi. İsrail ordusu baş sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, patlama sırasında bölgede herhangi bir hava, kara ya da deniz saldırısı olmadığını tespit ettiklerini söyledi.
Hagari, radarın aynı anda roket ateşi tespit ettiğini ve savaşçılar arasında saldırının konuşulduğu iletişimin yakalandığını, bunun da roketleri İslami Cihat'ın ateşlediğini gösterdiğini söyledi. Hamas, İsrail'in zaten abluka altında olan bir bölgede üst üste on birinci gündür gerçekleştirdiği soykırımdan sorumlu tutulması çağrısında bulundu. Patlama, İsrail'in ağır bombardımanı sırasında hastanenin siviller için güvenli bir sığınak olarak kullanıldığı sırada meydana geldi. Patlama öncesine ait görüntülerde yüzlerce araç ve yüzlerce insanın hastane yerleşkesinde toplandığı ya da tedavi gördüğü görülüyor.
Kudüs'ün Anglikan piskoposu Hosam Naoum, "Hastanenin en az yedi büyük binası var ve ortasında bir avlu var, kilise de yerleşkenin ortasında. Kütüphane, yönetim ve kilise arasında, füze hastanenin içindeki otoparka isabet etti" dedi. Patlamadan sonraki saatlerde doktorlar, yerde yığınlar halinde yatan cesetlerle çevrili kasvetli bir basın toplantısı düzenledi. İngiliz-Filistinli doktor Ghassan Abu Sitta The Guardian'a yaptığı açıklamada, "Sabah hastaneye geldiğimde hastane avlusunun, güvenli bir sığınak olacağını düşünerek hastaneye yerleşkeye sığınan ailelerle dolu olduğunu fark ettim" dedi.
Hastane geçen hafta da hedef alınmış, yeni teşhis merkezinin en üst katında ve ikinci kattaki mamografi odasındaki ultrasonda hasar meydana gelmişti. Hastane yöneticileri İsrail'in bölgeyi boşaltma emri konusunda halkı uyarmıştı. Naoum, "Ahlaki bir yükümlülüğümüz vardı. Onlara neler olup bittiğini bilmenizin önemli olduğunu söyledik ama gidecek hiçbir yerleri yok" ifadelerini kullandı.
Naoum, ilk uyarıdan sonra yaklaşık 5 bin kişinin bölgeyi terk ettiğini söyledi. Ancak hava saldırıları mahalleyi bombaladığında, İsrail'in tüm şehri etkili bir şekilde hedef haline getiren genel tahliye emrinin ortasında hastane yerleşkesinin göreceli bir sığınak olabileceğini umarak birçoğu geri döndü. Patlamanın olduğu anda hastanede binlerce insan olduğunu bildiklerini söyleyen Naoum, "Bir uyarı aldılar, hastane çevresinde bazı bombalama ve hava saldırıları vardı ve içeri kaçtılar ve bu her zaman oluyor, ileri geri, insanlar girip çıkıyor" diye konuştu.
İsrail ordusu yaptığı açıklamada savaşçılar tarafından İsrail'e atılan yaklaşık 450 roketin Gazze'ye düştüğünü söyledi. İslami Cihat ise bu iddiaları reddederek İsrail'i işlediği acımasız katliamın sorumluluğundan kaçmaya çalışmakla suçladı. Uluslararası hukuk uyarınca, herhangi bir savaş tarafı tıbbi tesislere ya da personele zarar verme riski taşıyan eylemlerden kaçınmak için mümkün olan tüm önlemleri almakla yükümlü.
