The New York Times
Filistinli grup Hamas'ın İsrail'e düzenlediği ve bin 400 kişinin ölümüne neden olan terör saldırısından bir hafta sonra salı günü Gazze Şeridi'ndeki bir hastanede meydana gelen patlamada yüzlerce kişinin öldü. Gazze'yi kontrol eden Hamas, patlamadan İsrail'in hava saldırısını sorumlu tuttu. İsrail ise patlamaya başka bir silahlı grup olan Filistin İslami Cihat'ın attığı bir roketin neden olduğunu söyledi ve suçlamaları reddetti.
Çarşamba günü Başkan Joe Biden, Savunma Bakanlığım tarafından kendisine gösterilen verilere atıfta bulunarak İsrail'i destekledi. İki tarafın iddiaları da bağımsız bir şekilde doğrulanamadı. New York Times, fotoğraflar, video görüntüleri ve diğer kanıtların yanı sıra sahada yapılan röportajları analiz ederek çeşitli açıklamaları değerlendirmeye çalışıyor. İşte Gazze Şehrindeki El-Ehli Baptist Hastanesi'nde meydana gelen patlamayla ilgili şu ana kadar bilinenler.
Kaç kişi hayatını kaybetti?
Patlama gecesi Gazze Sağlık Bakanlığı sözcüsü ölü sayısını 500 ya da daha fazla olarak açıklarken, bakanlık daha sonra bu sayıyı yüzlerce olarak değiştirdi. Henüz resmi bir rakam teyit edilemedi ancak hastaneden gelen görüntüler ve görgü tanıklarının ifadeleri sayının yüksek olduğunu açıkça ortaya koydu. Yakınlardaki Şifa Hastanesi'nin müdürü Muhammed Ebu Selim patlamadan saatler sonra verdiği bir röportajda patlamada ölen 150 ila 200 kişinin yanı sıra yaklaşık 300 kişinin de yaralı olarak hastanelerine getirildiğini söyledi. Cesetlerin birçoğunun korkunç durumda olması nedeniyle ellerinde resmi bir ölü sayısı olmadığını söyledi.
İsrail ordusu çarşamba sabahı yaptığı açıklamada kayıp sayısının şişirildiğini söyledi. Hamas tarafından yönetilen Gazze Sağlık Bakanlığı çarşamba günü daha sonra yaptığı açıklamada 471 kişinin öldüğünü ve yüzlerce kişinin de yaralandığını söyledi. The New York Times tarafından doğrulanan video görüntülerinde hastanenin avlusuna yayılmış çok sayıda ceset görülmesine rağmen rakamlar teyit edilemedi.
Anglikan Kilisesi tarafından işletilen ve Başpiskopos Hosam Naoum tarafından denetlenen hastane, son günlerde çok sayıda insanın İsrail hava saldırılarından kaçmak için buraya sığındığını açıkladı. Piskoposluğun internet sitesine göre hastanede genellikle 80 yatak bulunduğu belirtiliyor.
Amerika Birleşik Devletleri hükümeti ne dedi?
Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Adrienne Watson çarşamba günü yaptığı açıklamada ABD hükümetinin dün Gazze Şeridi'ndeki El-Ehli Hastanesi'nde yüzlerce sivilin ölümüne neden olan patlamadan İsrail'in sorumlu olmadığını değerlendirdiğini söyledi. "Değerlendirmemiz istihbarat, füze hareketliliği ve olayla ilgili açık kaynaklı video ve görüntüler de dâhil olmak üzere mevcut raporlara dayanmaktadır" diyen yetkili, ABD'nin bilgi toplamaya devam ettiğini de sözlerine ekledi.
Watson, istihbaratın Gazze Şeridi'ndeki bazı Filistinli savaşçıların patlamanın muhtemelen Filistin İslami Cihat tarafından gerçekleştirilen hatalı bir roket ya da füze atışından kaynaklandığına inandıklarını gösterdiğini söyledi. Watson, "Militanlar hala ne olduğunu araştırıyorlardı. Patlamanın başarısız bir PIJ roketinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını doğrulamak için çalışmaya devam ediyoruz" dedi.
Hassas bilgileri tartışmak üzere adlarının açıklanmaması koşuluyla konuşan ABD'li yetkililer, kızılötesi uydu verileri de dahil olmak üzere ilk istihbaratların Gazze'deki Filistinli savaşçı mevzilerinden bir roket ya da füze fırlatıldığını gösterdiğini söyledi. Analizin ön hazırlık niteliğinde olduğu konusunda uyarıda bulundular. Üst düzey bir Savunma Bakanlığı yetkilisi, kızılötesi sensörler tarafından toplanan verilere dayanarak, ABD'nin fırlatmanın İsrail güçlerinden gelmediğinden oldukça emin olduğunu söyledi.
Filistin İslami Cihat ne dedi?
Üyeleri 7 Ekim'de Hamas öncülüğünde İsrail'e düzenlenen saldırılara katılan Filistin İslami Cihat, patlamaya kendi cephaneliğinden serseri bir roketin neden olduğunu reddetti. Grup sözcüsü Musab El Breim çarşamba günü Times'a verdiği bir telefon mülakatında silah tedarik kapasitelerinin ilkel olduğunu söyledi.
Grup salı günü yaptığı açıklamada, video görüntülerinin ve yıkımın boyutunun patlamanın İsrail'in hava bombardımanından kaynaklandığını gösterdiğini söyledi. Grubun askeri kanadı patlama gecesi saat 19:09'da Telegram'da bir mesaj yayınlayarak patlamadan sadece birkaç dakika sonra İsrail'e roket yağdırdığını duyurdu. Ancak Al-Breim mesajların zamanlamasının her zaman fırlatmaların zamanlamasını göstermediğini söyledi. Al-Breim, askeri kanattan atılan hatalı roketlerin geçmişte Filistinlileri öldürdüğünü kabul ederek, "Hatalar yaptık, bunu inkar edecek değilim. Ancak bu boyutta hatalar değil" ifadelerini kullandı.
İsrail ordusu ne dedi?
Havadan çekilen görüntülere, patlama sonrasında çekilen fotoğraflara ve Hamas üyelerine ait olduğunu söylediği ses kayıtlarına atıfta bulunan İsrail ordusu çarşamba günü yaptığı açıklamada patlamaya Filistin İslami Cihat tarafından fırlatıldıktan sonra yanlış ateşlenen bir roketin neden olduğunu söyledi. İsrail ordusunun baş sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, Filistinli grubun patlama gecesi saat 6:59'da 10 roket ateşlediğini ve bunlardan birinin zamanından önce yere düşerek hastanenin dışındaki bir otoparka isabet ettiğini söyledi. İsrail'in o sırada hastane bölgesinde herhangi bir mühimmat ateşlediğini reddetti.
İsrail ordusu çarşamba sabahı sosyal medyada yayınlanan ve bir İsrail füzesinin neden olabileceği türden bir etkiyi göstermediğini söylediği bir park yeri fotoğrafını gösterdi. Fotoğrafta, roket yakıtından kaynaklandığını söylediği yanmış arabalar ve kavrulmuş zemin gibi bir yangının etkileri görülüyor. Ayrıca gece boyunca askeri bir insansız hava aracından çekildiğini söylediği bir hava görüntüsü gösterdi. Görüntüde, bir İsrail füzesinin neden olabileceği bir krater izine rastlanmadığını vurguladı. Hagari saldırının hatalı bir İsrail hava savunma füzesinden kaynaklandığı yönündeki iddiaları reddetti, İsrail'in Gazze hava sahasına hava savunma füzesi atmadığını söyledi.
Amiral, iki Hamas üyesi arasında geçtiğini söylediği ve konuşmacılardan birinin hasara hastane yakınındaki bir mezarlıktan Filistin İslami Cihat tarafından atılan bir roketin neden olduğunu söylediği bir konuşma kaydı dinletti. The Times elindeki materyali değerlendiriyor ancak şimdilik bu konuşma kaydı doğrulanamadı.
Hamas ne dedi?
Hamas yaptığı açıklamada patlamanın korkunç bir katliam ve İsrail hava saldırısının neden olduğu bir soykırım suçu olduğunu söyledi. Gazze Sağlık Bakanlığı'na ve Times tarafından doğrulanan video görüntülerine göre El-Ehli Hastanesi daha önce de cumartesi günü roket ateşiyle vurulmuştu. Anglikan Kilisesi yaptığı açıklamada o patlamada dört personelin yaralandığını söyledi.
Gazze Sağlık Bakanlığı'nın üst düzey yetkilisi Yusuf Ebu el-Riş salı gecesi düzenlediği basın toplantısında İsrail ordusunun hastane müdürünü aradığını ve daha önceki patlamanın hastaneyi boşaltması için bir uyarı olduğunu söylediğini belirtti. Çarşamba günü Naoum, İsrail ordusunun son günlerde hastane yöneticilerini en az üç kez arayarak ve mesaj atarak hastalarından ve personelinden hastane yerleşkesini terk etmelerini istediğini söyledi. Uyarıların hastaneye özel olduğunu ve İsrail'in sivilleri Gazze'nin kuzeyinden güneyine gitmeye teşvik etmeye yönelik daha geniş çaplı çabalarının bir parçası olmadığını söyledi.
Başpiskopos, "Binadan çıkılması için özel uyarılar vardı" dedi. İsrail askeri sözcüsü Yarbay Amnon Shefler, hastaneye yapılan aramaların, beklenen İsrail işgali öncesinde sivilleri kuzey Gazze'yi terk etmeye teşvik eden uyarılarının parçası olduğunu söyledi. Shefler hastanenin ordu için bir hedef olmadığını belirtti.
© 2023 The New York Times Company
