Almanya'nın ulusal bir atıştırmalığı varsa, o da döner kebap. Almanların yaklaşık üçte biri, sadece ülke çapında 15.000'den fazla olan kebap büfesinden aldıkları dönerlerden ayda en az bir tane tüketiyor. Döner ülkede o kadar popüler ki fiyatının artması üzerine Federal Meclis'te yaşanan tartışmalara Olaf Scholz da katıldı. Son zamanlarda ise Türkiye'den Almanya'ya bir döner hamlesi geldi.
İstanbul'daki federasyon Türk usulü kebabın tıpkı mozarella ve Napoliten pizzada yapıldığı gibi Avrupa Birliği tarafından korunması için başvuruda bulundu. Bazı eleştirmenler bu talebi küresel bir gıda savaşının ilk hamlesi ve Almanya'nın kültürel kimliğine saldırı olarak niteledi.
Ya tarif değişecek ya da isim
Düzenleme Brüksel tarafından kabul edilirse, Alman döner büfeleri para cezası ya da en azından teoride hapis cezasına çarptırılmak pahasına tariflerini tamamen değiştirmeye ya da yemeğe başka bir isim vermeye zorlanacak. Türkiye'nin talebine itiraz süresinin dolmasına az bir süre kala Berlin merkezli Alman kebapçılarının çatı grubu, gıda bakanlığından kendileri adına arabuluculuk yapmasını istedi.
Steinmeier'ın ziyaretiyle başlayan kebap savaşları
Söz konusu olan sadece Avrupa çapında yılda 7 milyar euro değerinde bir pazar değil, aynı zamanda iki ülke arasındaki garip ikili ilişkiler. Kebap savaşı nisan ayında Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier'in yanında 60 kg'lık dondurulmuş Alman usulü döner etiyle İstanbul'u ziyaret etmesiyle başladı. Bunun iki ülke arasındaki kültürel bağlara hafif mizahi bir övgü olması gerekiyordu: Döner ilk olarak birkaç yüzyıl önce Osmanlı İmparatorluğu'nda yaratılmıştı, ancak yemek 1970'lerde Batı Berlin'deki Türk göçmenler tarafından modern Alman formuna uyarlandı.
Döner Federasyonu AB'ye başvurdu
Steinmeier'in ziyaretiyle aynı hafta içinde, merkezi İstanbul'da bulunan Uluslararası Döner Federasyonu, Türk hükümeti aracılığıyla AB Komisyonu'na başvurarak ayrıntılı bir düzenleme standartları listesi hazırlamasını istedi. Bu standartlara göre et, Almanya'da olduğu gibi dana eti değil, sığır ya da kuzu eti olmalı. Etler 3 mm ila 5 mm kalınlığında dilimler halinde kesilmeli, belirli miktarlarda tuz, karabiber, kekik, doğranmış soğan ve yoğurt ya da süt ile en az on saat süreyle marine edilmeli.
Bild tarif yayınladı
Alman döner endüstrisi ise söz konusu standartları tahammül edilemez bir dayatma olarak görüyor. Onlara göre yemeğin Alman versiyonu, İngiliz tavuk tikka masala'sının Güney Asya tavuk tikka'sından farklı olması gibi, kendi başına ayrı bir kültürel gelenek. Türkiye'nin hamlesi Almanya'da endişeye yol açtı. Bild gazetesi "ucuz döneri yasaklayacak AB yasasından" yakındı ve "AB usulü döner şiş" için titiz bir tarif hazırladı. Steinmeier'in İstanbul'a götürdüğü döneri hazırlayan Berlin'deki Hisar Fresh Food kebap büfesinin sahibi Arif Keleş, Stern dergisine verdiği demeçte "Türkiye'de bizim burada yaptığımız gibi yapılan bir döner yok" dedi.
