Göreve geldiğinden bu yana savaşları sonlandırmakla övünen ABD Başkanı Donald Trump, bir yandan da Venezuela'yla askeri gerilimi tırmandırıyor. 'Narko-terörle' mücadele bahanesiyle Latin Amerika ülkesine karşı peş peşe adımlar atan Trump, son olarak CIA'i de ülkede operasyonlar yapması için yetkilendirmişti.
ABD merkezli Washington Post gazetesi, "Trump, Venezuela'da savaş tamtamları çalıyor" başlığıyla verdiği haberde bölgeye çok sayıda askeri bot, helikopter ve savaş uçağı sevk edildiğini hatırlatırken, Trump yönetimi içindeki birçok kişinin nihai hedef olarak Venezuela lideri Nicolas Maduro'yu gördüğünü yazdı.
Karayip Denizi’ne yeni konuşlandırılan onlarca savaş gemisi, uçak ve binlerce Amerikan askerinin desteğiyle Trump, uluslararası terörist olarak nitelendirdiği uyuşturucu kaçakçılığı gruplarına karşı “silahlı çatışma” ilan etti. ABD hava saldırılarıyla en az yedi tekne, Trump’ın ABD’ye uyuşturucu taşıdığı iddiasıyla hedef alınarak imha edildi ve bu süreçte onlarca kaçakçı öldü.
Trump ayrıca Venezuela’da CIA’nin gizli operasyonlarını yetkilendiren bir ' yetki'(authorization) belgesini imzaladı ve ülkenin devlet başkanı Nicolas Maduro’yu, 'meşru olarak seçilmeyen' ve bir uyuşturucu kartelinin lideri olmakla suçladı.
Trump, geçen hafta yaptığı açıklamada, operasyonu iki nedenle yetkilendirdiğini söyledi:
'Venezuela, Biden yönetimi döneminde “açık sınır” politikalarını en çok ihlal eden ülke ve ABD’ye göçmen gönderdi; ayrıca ülkeden gelen uyuşturucu miktarı çok yüksek'
Trump, CIA’nin Maduro’yu “ortadan kaldırması” yetkisini verip vermediği sorulduğunda, bu soruyu “yanıtlamam için saçma” olarak nitelendirdi, ancak Venezuela’nın baskı altında olduğunu ekledi.
Beyaz Saray sözcüsü Anna Kelly, Trump’ın bölgedeki politikasının açıklığa kavuşturulması talebine yanıt olarak, “Bu kararlı saldırılar, sahillerimize ölümcül zehir getiren narkoteröristlere karşıdır ve Başkan, uyuşturucunun ülkeye akışını durdurmak ve sorumluları adalete teslim etmek için ABD’nin tüm gücünü kullanmaya devam edecektir” ifadelerini kullandı.
'Kartel liderini de hedef alabilirsiniz'
Washington Post'un haberine göre Trump, sadece tekneleri imha etmekle kalmayacağını ve “karadan da durduracaklarını” belirtti. Yönetim içinden bazı kaynaklar, ilk karasal saldırının muhtemelen hedeflenen kaçakçı kampları veya gizli havaalanlarına yönelik olacağını, Maduro’yu doğrudan devirmeyi amaçlamayacağını söyledi.
Bazıları, ABD’nin bu konuşlandırma ve tekne saldırılarının psikolojik savaş amacı taşıdığını ve Venezuela silahlı kuvvetlerinde çatlaklar yaratmayı ya da Maduro’nun istifa etmesini sağlamayı hedeflediğini belirtti. Trump, ABD’nin tam ölçekli bir askeri operasyon başlatabileceği endişelerini gidermek için herhangi bir açıklama yapmadı.
Bir yetkili, “Denizlerde kartel üyelerini hedef alma yetkiniz varsa, kartel liderini de hedef alabilirsiniz” dedi.
Uyuşturucu ve gerçek tehdit
ABD’ye giren yasadışı uyuşturucuların çoğu, özellikle fentanil, Karayipler’den gelmiyor; esas olarak Pasifik kıyıları ve Meksika üzerinden taşınıyor. Venezuela ise çoğunlukla Kolombiya gerilla grupları tarafından üretilen kokainin geçiş noktası olarak kullanılıyor.
Trump yönetimi, Maduro’nun lideri olduğu iddia edilen ve “Güneş Karteli” olarak bilinen Venezuela terör örgütünün, çoğunlukla üst düzey askeri ve rejim yetkililerinden oluştuğunu, uyuşturucu ticaretinden pay aldığını belirtiyor.
Juan Gonzalez (Biden yönetiminde Batı Yarımküre işleri ulusal güvenlik konseyi kıdemli direktörü), konuyla ilgili “Venezuela’da karasal bir askeri varlık oluşturmak için henüz erken” sözlerini kullandı.
Trump’ın CIA’ye verdiği talimatlar son derece gizli, ancak belgeye aşina iki kişi, ajansın Venezuela hükümetine ve ilgili uyuşturucu kaçakçılarına karşı agresif adımlar atmasına izin verdiğini belirtti. Belge, Maduro’nun devrilmesini açıkça emretmiyor, ancak buna yol açabilecek adımları yetkilendiriyor.
CIA, bölgedeki personelini artırdı; Pentagon ise özel operasyon güçlerini, elit helikopter birimi dahil, Karayipler’e sevk etti.
Atlantic Council Venezuela uzmanı Geoff Ramsey, “ABD bir dönüm noktasında. Başkan, 'sonsuz savaşları' sonlandırma kampanyasıyla göreve geldi, ancak şimdi Amerika’nın en uzun savaşlarından birini savunuyor: uyuşturucu savaşı” sözlerini kullandı.
Misyon genişlemesi endişesi
Gözlemciler ve bazı milletvekilleri, Trump’ın hamlelerinin uyuşturucu akışını sınırlama mı, Maduro’yu devirmeye yönelik bir plan mı yoksa Latin Amerika’ya daha geniş bir yönelimin parçası mı olduğunu hala net görmüyor.
ABD Güney Komutanlığı başkanı Amiral Alvin Holsey, üç yıllık görev süresinin bir yılından kısa süre sonra istifa etti. Bazı eleştirmenler, saldırıların hem ABD hem uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve yönetimin yeterli yasal gerekçe sunmadığını belirtiyor.
Bölgeye askeri yönelim ve diplomasi
Yönetim, ABD dış politikasını daha uzak bölgelerden Batı Yarımküre’ye kaydırmak istiyor. Ulusal Savunma Stratejisi ve Ulusal Güvenlik Stratejisi, öncelikli olarak ABD anavatanı ve yakın çevresini korumaya odaklanacak.
Trump’ın Latin Amerika politikası birçok uzman ve politikacı tarafından karışık bulunuyor; uygulamalar, çoğunlukla liderlerin Trump’a sadakati veya MAGA politikalarıyla uyumuna dayanıyor.
ABD, Arjantin seçimlerini de etkileme niyetinde; Venezuela’da Maduro yönetimi, siyasi muhaliflere karşı baskıyı sürdürüyor ve kıyı bölgelerinde askeri hazırlık yapıyor. Maduro’ya göre 8 milyon kişi sivil milis olarak kaydedildi.
Uzmanlar, Venezuela’nın askeri kapasitesinin ABD operasyonuna önemli bir engel oluşturmasının olası olmadığını belirtiyor fakat küçük çaplı bir operasyonun, hızla devletler arası bir savaşa ve rejim değişikliğine dönüşebileceği uyarısı yapılıyor.
Dahası, Trump, Venezuela’nın savunma hazırlıklarından etkilenmiş de görünmüyor. Maduro hükümetinin paylaştığı videolarda, çoğu yaşlı sivillerin işgal girişimine karşı eğitildiği görülüyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
