Rusya'nın yaklaşan başkanlık seçimlerinde Vladimir Putin'e karşı yarışan adaylar tek bir şeyden eminler: Kesinlikle yenilecekler. Rusya'nın Liberal-Demokrat Partisi'nin (LDPR) lideri Leonid Slutsky, aralık ayında adaylığını kaybettikten sonra “Putin'i yenmeyi hayal etmiyorum. Amaç ne?” dedi. Rusya Özgürlük ve Adalet Partisi'nden Andrei Bogdanov’a seçimi kazanıp kazanamayacağı sorulduğunda açık sözlülükle “Elbette hayır. Aptal gibi mi görünüyorum?” diye cevap verdi.
Ukrayna’nın işgalinin ikinci yıldönümü yaklaşırken seçimler Putin'in Rusya'nın lideri olarak altı yıl daha geçirmesini sağlayacak ve böylece Stalin’den bu yana ülkeyi en uzun süre yöneten lider olacak. 2024 seçimlerinde Putin zafer kazanacağından emin. Putin’in seçim kampanyasının yer aldığı reklam panoları Rusya genelinde ve Rus güçlerinin ele geçirdiği Mariupol de dahil olmak üzere bir dizi Ukrayna şehrine asıldı.
"Sosyal destekten yararlandığını göstermesi gerekiyor"
Putin’in seçimlerdeki en güçlü rakipleri ya ülkeden kaçtı ya da hapse atıldı. Ukrayna’daki savaşı eleştirebilen kişilerin sesi çok nadir duyuluyor. Rusya’nın Batı’dan Ukrayna’ya gelen yardımların kesileceği yönündeki düşüncesi ülke ekonomisinin savaşı sürdürmek için gereken silah ve mühimmat üretimini artırmasıyla meyvesini veriyor gibi görünüyor.
Peki tüm oklar Putin’in kazanacağını gösteriyorken ülkedeki muhalifler neden aday olma ve seçim düzenleme zahmetine giriyor? Kremlin'e yakın kişilerle temaslarını sürdüren Paris'teki Rus siyasi analisti Tatyana Stanovaya, "Bu bir prensip meselesi. İnsanların kendisini desteklediğinden emin olmak istiyor ve dünyaya hala büyük bir sosyal destekten yararlandığını göstermesi gerekiyor” dedi.
Yönetilen demokrasi
Yıllar geçtikçe Putin, tehdit oluşturduğu düşünülen rakiplerini ekarte eden ancak adil bir seçim görüntüsü veren siyasi bir sistem kurdu. Putin'in 2000 yılında ilk kez iktidara gelmesinden sonra siyaset bilimi uzmanlarının dikey güç dediği faktörü şekillendirmeye başladı. Bunun yolu da “yönetilen demokrasi” denilen seçim sonuçlarını manipüle eden yönetim biçimiydi. Bunun işe yaraması için Putin'in Rusya seçimlerine katılan Kremlin onaylı partilerden oluşan bir zümrenin ‘demokrasi maskesini’ korumasını gerekiyor. Bazı siyasetçiler Putin'in iktidarını tehdit etmedikleri sürece, kendi politika fikirlerini hayata geçirmek için daha geniş bir alana sahip. Diğerleri ise tamamen devlete bağlı.
En dişli rakip kutup hapishanesinde
Putin’e karşı ciddi bir kampanya yürüten muhaliflerden olan Aleksey Navalni, protestolar düzenleyerek hükümetteki yolsuzlukları ortaya çıkarmaya çalışıyordu. Şimdi ise kendisinin tabiriyle ‘uydurma suçlamalar’ yüzünden Kuzey Kutbu’ndaki hapishanede 19 yıllık cezasını çekiyor.
Yetkili muhalefetin bile ne yapması gerektiği konusunda kafası karışık görünüyor. Kremlin'in onayladığı ana partilerin adayları, Putin'i eleştirmeyeceklerini kamuoyuna açıkladılar. Muhalefetten birisi Putin’e karşı çıkmak için aday kaydetmenin bir anlamı olmadığını söylüyor. Diğeri ise Putin'i destekleyen bir açıklama yaparak yarıştan çekildi.
Bağımsız bir aday olan eski gazeteci Yekaterina Duntsova'nın, seçim komisyonunun usul kusurları olduğunu söylemesinden sonra adaylığı feshedildi. Duntsova ardından Yabloko partisine aday olması için çağrıda bulundu. Yabloko lideri Grigory Yavlinsky bir radyo röportajında bunun hiçbir anlamı olmadığını söyleyerek onu reddetti.
İsim yapmak için seçime katılıyorlar
Analistler, sıkı bir şekilde yönetilen doğasına rağmen, seçimlerin Putin için devam eden yönetimini meşrulaştırmanın bir yolu olarak önemli olduğunu söylüyor. Elde ettiği sonucu, Rusya'da halk desteğini koruduğuna, bunu potansiyel rakiplerine karşı kullandığına ve uluslararası zirvelerde bunu öne sürdüğüne dair kanıt olarak kullanabilir. Adayların çoğu içinse seçime katılmak isim yapmanın bir yolu.
