Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne Türk milli eğitim sistemindeki önemli gelişmeler, Bakanlıkça Geçmişten Günümüze Sayılarla Eğitim 1923-2023 isimli çalışmada verilerle ortaya kondu. 1923-2023 yılları arasında eğitimde tarihsel süreç içerisinde sağlanan gelişmelerin yer aldığı çalışma, Bakanlığın https://yuzuncuyilgalerisi.eba.gov.tr adresinden yayımlandı.
Türk eğitim sistemi ve kurumsal yapısının tarihi hafızasına tanıklık eden çalışmada, Cumhuriyetin kuruluşundan bugüne kadar eğitim sisteminin verileri aktarıldı. Çalışmada, Türk eğitim sisteminin 100 yıllık gelişim süreci, bütçe, okul öncesi, ilkokul, ortaokul, ortaöğretim, yükseköğretim, özel öğretim, özel eğitim, yaygın eğitim, uluslararası sınav sonuçları konu başlıkları etrafında yıllar itibarıyla karşılaştırmalı olarak paylaşıldı.
Son 20 yılda, 80 yılda yapılan derslikten daha fazlası
Bu kapsamda 100 yıllık süreçteki resmi derslik verilerinin artışı dikkati çekti. Buna göre, 1923-2003'te 343 bin 194 olan derslik sayısı, 2023'te 613 bin 785'e yükseldi. Çalışmada yer verilen sayılar, son 20 yıl içerisinde, 80 yılda yapılmış derslik sayısından daha fazla derslik yapıldığını gösteriyor.
Cumhuriyetten günümüze okul sayılarında artış
Türkiye'de 1923-1924 eğitim öğretim yılında toplam 5 bin 133 okul bulunurken, 50 yıl sonra 1972-1973 eğitim-öğretim yılında bu sayı 43 bin 620'ye, Cumhuriyetin 100. yılında ise yaklaşık 15 kat artarak 74 bin 549'a ulaştı.
Öğrenci sayılarında artış
Geçen 100 yılda öğrenci sayılarındaki değişim de dikkati çekti. 1923-1924 eğitim öğretim yılında toplam 361 bin 514 öğrencinin bulunduğu Türkiye'de, 50 yıl sonra 1972-1973 eğitim-öğretim yılında 6 milyon 733 bin 890'a ulaştı. Cumhuriyetin 100. yılının kutlandığı 2023-2024 eğitim öğretim yılında ise öğrenci sayısı yaklaşık 53 kat artarak 19 milyon 126 bin 106 oldu.
Öğretmen sayılarında artış
Cumhuriyetin ilan edildiği 1923-1924 eğitim-öğretim yılında ülkede toplam 12 bin 266 öğretmen görev yaparken, 50 yıl sonra 1972-1973 eğitim-öğretim yılında bu sayı 209 bin 49'a, Cumhuriyetin 100. yılında ise yaklaşık 93 kat artışla 1 milyon 146 bin 177'ye yükseldi.
100 yıl sonra okul başına düşen öğrenci sayıları
1923-1924 yıllarında ilkokul başına düşen öğrenci sayısı 70'ten 220'ye, ortaokullarda 82'den 274'e, genel ortaöğretimde 54'ten 390'a, mesleki teknik ortaöğretimde 102'den 362'ye, yükseköğretimde ise 324'ten 1618'e çıktı.
Öğretmen başına düşen öğrenci sayıları
1923-1924 ve 2022-2023 yılı verilerine karşılaştırmalı olarak bakıldığında, 1923-1924'te ilkokullarda 33 olan öğretmen başına düşen öğrenci sayısının, 2022-2023 eğitim öğretim yılında 18'e düştüğü, ortaokullarda 7'den 14'e, genel ortaöğretimde 2'den 13'e çıktığı, mesleki ve teknik ortaöğretimde ise 11'de sabit kaldığı görüldü. İlköğretimde okullaşma oranı verilere göre, 1927-2023 yılları arasındaki ilköğretimde okullaşma oranı 1927'de yüzde 23 iken 2023'te yüzde 95,29'a yükseldi.
Şehir ve köy okulu sayıları
Bakanlığın çalışmasında, şehir ve köy resmi ilkokul sayıları ve oranları da verildi. Buna göre, 1931-1932 yılında yüzde 18 olan şehir ilkokul oranı 2022-2023'e gelindiğinde yüzde 75,87'ye yükseldi; yüzde 82 olan köy ilkokul oranı ise 2022-2023'te yüzde 24,12'ye düştü.
Burs miktarları artırıldı
Çalışmada, 2002-2023 yılı ile 2023-2024 eğitim öğretim yılı arasında öğrencilere verilen burs bilgileri de özetlendi. Buna göre, 2002-2003 eğitim öğretim yılında 13,06 lira olan burs miktarından 109 bin 894 öğrenci yararlandı. 2023-2024 eğitim öğretim yılında ise burs miktarı 1514,13 liraya, yararlanan öğrenci sayısı ise 365 bin 703'e yükseldi.
Kütüphane sayısı 20 yılda 3 kat arttı
2002-2003 eğitim öğretim yılında ülkede 14 bin 478 olan kütüphane sayısı 2022-2023 eğitim öğretim yılında 3,3 kat civarında artışla 46 bin 828'e; 16 Bilim Sanat Merkezi (BİLSEM) sayısı yaklaşık 24,5 kat artarak 393'e; 2 bin 791 spor salonu sayısı yaklaşık 4,3 kat artışla 12 bin 206'ya, 21 bin 849 laboratuvar sayısı yaklaşık 2,42 kat artışla 52 bin 954'ye, 1489 pansiyon sayısı yaklaşık 2 kat artışla 3 bin 43'e çıktı.
Kaynak: AA
