Dünyanın en büyük bankalarından bazılarının ekonomistleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeniden seçilmesinden önce uzak bir ihtimal gibi görünen Türkiye'nin bu ay faiz oranlarını nasıl artıracağı konusunda keskin bir şekilde farklı görüşler sunuyor. Kendini faiz düşmanı olarak tanımlayan Erdoğan bir enflasyon krizinin ardından Türk varlıklarının baskı altına girmesiyle ekonomi ekibini yeniden oluşturuyor.
16,5 puanlık artış tahmini
JPMorgan Chase ve Barclays, politika yapıcılar bu ay toplandığında Societe Generale SA'nın beklentisinin iki katından daha fazla olan 16,5 puanlık bir artışın masada olacağına inanıyor. Bu ölçekteki bir hamle, Merkez Bankası'nın en az 2010 yılından bu yana gerçekleştirdiği en büyük hamlelerden biri olacak.
Ağustos'ta yüzde 25'e çıkacak
Bu ayın ötesinde, uluslararası bankalar sıkılaştırma politikalarının nasıl bir şekil alabileceğine dair zıt vizyonlar da sunuyor. Societe Generale'den Marek Drimal, 22 Haziran'daki 650 baz puanlık hamleyi beşer puanlık iki artışın takip edeceğini ve gösterge faizinin Ağustos ayında mevcut yüzde 8,5 seviyesinden yüzde 25'e çıkacağını öngörüyor.
Barclays'ten Ercan Ergüzel'e göre Merkez Bankası Ekim ayında faiz oranını yüzde 35'te tutabilir. Buna karşılık JPMorgan, ilk kez Mayıs seçimlerinden aylar önce ortaya koyduğu yüzde 30'luk yıl sonu tahminini koruyor. JPMorgan'ın Türkiye ekonomisti Fatih Akçelik müşterilerine gönderdiği bir raporda, "İlk faiz artırımı politika faizi ile ortalama mevduat faizi arasındaki farkı kapatmaya yönelik olabilir" dedi. Mevcut son verilere göre, üç aya kadar vadeli mevduatların ağırlıklı ortalama faiz oranı neredeyse yüzde 34 ile 20 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Erdoğan seçimden bu yana faiz oranları konusunda henüz kamuoyu önünde konuşmamış olsa da, kabinesini yenilemekle meşgul ve eski Merrill Lynch stratejisti Mehmet Şimşek'i hazine ve maliye bakanı olarak seçti. Ortodoks ekonomi politikalarına dönülebileceğinin bir başka işareti olarak, Goldman Sachs ve First Republic Bank da dahil olmak üzere ABD'de finans alanında uzun yıllar çalıştıktan sonra Hafize Gaye Erkan, merkez bankasının en üst düzey görevi için potansiyel bir aday olarak ortaya çıktı.
Son toplantıda hiç sinyal verilmedi
Erdoğan gibi, Merkez Bankası'nın mevcut Başkanı Şahap Kavcıoğlu da düşük faiz oranlarının enflasyonu düşürebileceği inancını savunuyor. Ekonomistler arasındaki görüşler, başlangıçta Erdoğan'ın daha geleneksel bir yaklaşıma dönüşü tolere edeceği konusunda şüpheci olan piyasadaki beklentilerle uyumlu. Türkiye Merkez Bankası iki yılı aşkın bir süredir faizleri artırmadı ve Mayıs ayındaki son toplantısında politikada bir değişikliğe gidilebileceğine dair hiçbir sinyal vermedi.
