Türklerin ezici bir çoğunluğu yabancılara konut satışının yasaklanmasından yana; bu görüş ülkedeki siyasi bölünmeyi aşan ve Kanada'dan Portekiz'e kadar pek çok ülkede alıcı akınına karşı oluşan tepkiyi yansıtan bir görüş.
Metropoll tarafından yapılan bir ankete göre, Türk vatandaşlarının yaklaşık %79'u yabancılara konut satışının yasaklanması gerektiğini düşünüyor. Bu görüş siyasi yelpazede geniş ölçüde paylaşılırken, 2018'de iktidardaki AK Parti'ye oy verenlerin %77'sinden fazlası desteklerini dile getirdi.
Kanada yasakladı Portekiz baskı altında
Dış talebin fiyatları yükselttiği ve yerel mülklerin vatandaşlar için karşılanmasını zorlaştırdığı dünyanın en sıcak konut piyasalarından bazılarında hayal kırıklığı yaşanıyor. Kanada 2022'de çoğu yabancının ev satın almasını iki yıl süreyle yasaklarken, Portekiz teşvikleri geri çekmesi için kamuoyu baskısı altında.
Yeni Zelanda 2017'de yabancıların mevcut evleri satın almasını yasakladı. Bu tür önlemler daha önce Hong Kong ve Avustralya gibi yerlerde fiyatları düşürmek için çok az işe yaramıştı.
Muhalefetin önergesi reddedildi
Konu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü dönem için aday olduğu seçimlere bir aydan biraz fazla bir süre kala Türkiye'de siyasi bir boyut da kazanabilir. Mart ayının başlarında, Erdoğan'ın iktidardaki AK Parti'si ve parlamentodaki müttefikleri, en büyük muhalefet gruplarından birinin yabancılara satışın etkisinin incelenmesi için verdiği önergeyi reddetti.
Konutlar döviz kaynağına dönüştü
Yabancıların gayrimenkul alımları, doğrudan yabancı yatırımların ve hisse senedi ve tahvillere yönelik akışların son yıllarda azaldığı bir dönemde, birbirini izleyen AK Parti hükümetleri için çok ihtiyaç duyulan bir döviz kaynağı oldu.
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı tarafından yapılan bir araştırmaya göre, yabancı uyruklulara net mülk satışı geçen yıl 6,3 milyar dolara ulaşarak tüm doğrudan yabancı yatırımların %78'ini oluşturdu.
Konut krizi depremler sonrası derinleşiyor
Türkler arasındaki kızgınlık, Erdoğan'ın en büyük eleştirmenleri arasında şimdiden ilgi görmeye başladı. Millet İttifakı'nın 14 Mayıs'taki seçimlerde cumhurbaşkanı adayı olan Kemal Kılıçdaroğlu, Şubat ayında yabancılara bu tür satışları beş yıl boyunca veya "fiyatlar düşene kadar" durdurma sözü verdi.
Bu görüş, Kılıçdaroğlu'nun oylama öncesindeki en önemli müttefiki olan merkez sağ İYİ Parti lideri Meral Akşener tarafından da yineleniyor ve hükümeti 6 Şubat depremlerinin yıktığı güney illerinden başlayarak yasak getirmeye çağırıyor.
Ruslar ilk sırada
2022 yılında tüm konut satışlarının yaklaşık %4,5'i yabancılara yapılırken, bu oran Antalya, Mersin ve İstanbul gibi büyük şehirlerde %27'ye kadar yükseliyor. Ruslar, geçen yıl yabancılara satılan tüm konutların yaklaşık dörtte birini satın alarak yerli olmayan alıcılar listesinin başında yer aldı.
Bloomberg'in resmi verilere dayanarak yaptığı hesaplamalara göre, enflasyon temelinde düzeltilmiş konut fiyatları Ocak ayında bir önceki yıla göre %95 arttı.
Metropoll araştırması 23 Şubat-28 Şubat tarihleri arasında Türkiye'nin 28 ilinden 2.118 katılımcıyla telefon görüşmesi yoluyla gerçekleştirildi.