Önde gelen yatırım bankalarının analistleri, Türkiye'nin yeni ekonomi yetkililerinin, ülkenin ekonomi politikalarının büyük ölçüde sıfırlanmasının bir parçası olarak önümüzdeki hafta faiz oranlarını artırmaya başlamasını bekliyor.
Geçtiğimiz ay yeniden seçilen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD'de eski bir bankacı olan Hafize Gaye Erkan'ı yeni merkez bankası başkanı olarak atadı. Erkan, 2019'dan bu yana atanan beşinci isim oldu. Erdoğan ayrıca uluslararası yatırımcıların saygı duyduğu eski başbakan yardımcısı Mehmet Şimşek'i de maliye bakanı olarak seçti.
Türkiye'nin uzun bir geçmişi var; her döviz piyasası krizinde faiz oranlarını sert bir şekilde düşürüp daha da hızlı bir şekilde yükseltiyor. Merkez Bankası son olarak iki yıl önce yüzde 19 olan faiz oranlarını yüzde 8,5'e kadar düşürdü. Bu ayki faiz kararı toplantısı gelecek perşembe günü yapılacak. İşte bazı büyük yatırım bankalarının beklentileri:
JPMorgan
- 22 Haziran'daki PPK toplantısında politika faizinin mevcut yüzde 8,5 seviyesinden yüzde 25'e yükseltilmesinin ve ihtiyaç duyulması halinde daha küçük faiz artışlarına işaret eden ileriye dönük yönlendirmenin masada olduğunu düşünüyoruz.
- Yılsonu politika faizi tahminimizi yüzde 30'da tutuyoruz. Kredi koşullarındaki sıkılaşmaya bağlı olarak 2023'ün ikinci yarısında bir resesyon öngörüyoruz.
- Liranın geçen hafta dolar karşısında yüzde 10,5 değer kaybetmesi politikanın ortodoksiye döndüğünün bir işareti oldu. Liradaki değer kaybı ve iç talepteki yavaşlama yılın ikinci yarısında cari işlemler dengesini iyileştirecektir. Bununla birlikte, enflasyonun yükselmesi muhtemeldir.
Deutsche Bank
- Şu anda tepkinin ne olacağını kesin olarak değerlendirmek zor ancak para biriminin son zamanlardaki hızlı değer kaybının inandırıcı bir ilk artış gerektirdiğini iddia ediyoruz.
- Şu an için mevcut lira mevduat faizlerinin (yüzde 27) biraz altındaki seviyelerin yeterli olacağını düşünüyoruz. Bu, bir defaya mahsus yüzde 25'lik bir artışla ya da Haziran ve Temmuz aylarında art arda iki artışla sağlanabilir.
- İkinci senaryoda, yüzde 18-20'ye yakın, büyük olasılıkla bunun üst sınırına yakın bir faiz artışının hemen ardından Temmuz ayında yüzde 25'e yakın bir faiz artışı bekliyoruz.
- Bu döngüde biraz daha yüksek oranlara ihtiyaç duyulabileceğini göz ardı etmiyoruz ancak yüzde 30'un üzerinde bir oran beklemiyoruz.
- Görüşümüze göre, döviz kuru için 25 civarında (lira/dolar) yakın vadeli bir takas seviyesi makuldür. USD/TL bu seviyeye ulaşırsa ve yetkililer büyük bir faiz artırımı yaparsa liranın taktiksel olarak daha iyi performans gösterme olasılığını görebiliriz.
Goldman Sachs
- Kur ayarlamasına TCMB'nin marjinal borç verme faizinde büyük bir artışın eşlik edeceğini düşünüyoruz.
- Döviz koruması olmayan mevduatlara uygulanan Türk lirası faiz oranları halihazırda yüzde 40 civarına doğru yeniden fiyatlanmış ve politika faizlerinden büyük ölçüde ayrışmıştır.
- Göreve gelen ekibin marjinal borç verme faizini ekonomideki faiz oranları olarak yeniden tesis etmek isteyeceğini ve bu nedenle mevduat faizlerini yükselteceğini düşünüyoruz.
- Döviz kuru istikrara kavuştuğunda, marjinal oranın oldukça hızlı bir şekilde düşebileceğini düşünüyoruz ve yılsonuna kadar yüzde 25'e düşmesini bekliyoruz ancak bunun için enflasyon beklentilerinin istikrara kavuşması gerekiyor.
Morgan Stanley
- Mehmet Şimşek'in Maliye Bakanı olarak atanması ve ilk açıklamalarıyla birlikte, daha hızlı kur değer kaybı ve daha yüksek politika faizleri de dahil olmak üzere daha geleneksel politikalar bekliyoruz.
- Faizlerin Haziran ayında yüzde 20'ye, Ağustos ayında ise yüzde 25'e ulaşmasını öngörüyoruz. Daha fazla politika yönlendirmesi beklenebileceğinden belirsizlik çok yüksek olmaya devam ediyor.
- Yetkililer para politikası ve ekonomik programın diğer yönlerine ilişkin planlarını uygulamaya koyana kadar para biriminde (7 Haziran'daki düşüşe kıyasla) daha küçük hareketler görebiliriz. Stratejistlerimiz yıl sonunda USD/TL'yi 28 civarında görüyor.
- Türkiye'nin faiz politikasında nispeten kısa süreli u dönüşleriyle ilgili geçmiş deneyimi göz önüne alındığında, kredibilitenin artırılması muhtemelen zaman alacaktır, ancak bu dönüş, aşırı düşük oranları sürdürmek için döviz işlemlerine ilişkin daha sıkı düzenlemeler de dahil olmak üzere daha geleneksel olmayan önlemlere güvenmeye ilişkin risk senaryolarını ortadan kaldırmalıdır.
Bank Of America
- TCMB için iki patika mümkün. İlk patika faizleri artırmak ve regülasyonları, kontrolleri yavaşça kaldırmak. Bu senaryoda faizin yüzde 25 veya daha aşağıda belirlenmesi ve daha fazla faiz artışı sinyali verilmesi mümkün.
- Diğer senaryo ise mevcut finansal koşulları gevşetmeden faizi kısıtlayıcı seviyelere yükselterek başlamak. Bu senaryo ekonomide daha hızlı bir düzeltmeye izin verecek ve kredibilite ile öngörülebilirliği güçlendirecek. Bize göre ihtimaller daha çok hızlı yerine kademeli düzeltmeden yana.
- Mevduat faizlerinin mevcut seviyelerinden gevşemesiyle birlikte döviz talep artışı eşlik edebilir. Ancak yaz turizm gelirleri para birimini destekleyecektir. Para biriminde sabitleme beklemesek de TCMB müdahalelerinin gereken süre boyunca devam etmesini bekliyoruz.
