Halil Umut Meler, 1 Ağustos 1986 yılında İzmir Selçuk’ta dünyaya geldi. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Beden Eğitimi Bölümü'nden mezun oldu. Bu dönemde hakem olarak görev almaya başladı ve İzmir’e dönerek il hakemliği yaptı. Ardından 2013 senesinde Ulusal kategoriye yükseldi.
Meler, 2017'den beri FIFA kokartı takmaktadır. 18 Eylül 2015'te 2-0 biten İstanbul Başakşehir-Akhisar Belediyespor maçıyla ilk Süper Lig maçını yönetmiş oldu. 29 Haziran 2017'de Meler, UEFA Avrupa Ligi ön eleme turunda Vojvodina-MFK Ružomberok maçıyla birlikte ilk Avrupa maçını yönetti.
Halil Umut Meler, 2018'de 17 Yaş Altı Avrupa Şampiyonası finali, 2. Lig Playoff finali ve 2019'da TFF Süper Kupa maçlarında düdük çaldı.
11 Aralık 2023 tarihinde yönettiği MKE Ankaragücü-Çaykur Rizespor maçının ardından MKE Ankaragücü başkanı Faruk Koca tarafından saldırıya uğradı.