02 Mayıs 2024, Perşembe Gazete Oksijen
Haber Giriş: 19.04.2024 00:00 | Son Güncelleme: 19.04.2024 00:12

El Nino kapıyı çaldı: Milyonlarca insan kuraklığın pençesine düştü

Küresel ısınma dünyanın dört bir yanını farklı şekillerde olumsuz etkilerken Güney Afrika, aşırı sıcaklarla boğuşuyor ve El Nino'nun kendini göstermesiyle tarım arazileri yok olurken açlık kriziyle baş etmeye çalışıyor
El Nino kapıyı çaldı: Milyonlarca insan kuraklığın pençesine düştü

Somini Sengupta - Manuela Andreoni / The New York Times

Afrika'nın güneyinde tahminen 20 milyon insan, kırk yılı aşkın bir süredir yaşanan en kötü kuraklıklardan birinin ekinleri kurutması, çiftlik hayvanlarını telef etmesi, pandemi ve savaş nedeniyle artan gıda fiyatlarının bölgenin temel ürünü olan mısırın fiyatını yükseltmesi nedeniyle Birleşmiş Milletler'in "akut açlık" olarak adlandırdığı krizle karşı karşıya.

Kuraklık hayati riskleri ortaya çıkardığından Malavi, Zambiya ve Zimbabve ulusal acil durum ilan etti.

Bilim insanları Perşembe günü mevcut kuraklığın küresel ısınmadan ziyade El Niño olarak bilinen doğal hava döngüsünden kaynaklandığını söylese de, bu durum iklim değişikliğin bölgeye neler getireceğinin acı bir habercisi.

Geçtiğimiz birkaç yıl içinde bölge; kasırgalar, olağandışı şiddetli yağmurlar ve hızla yayılan kolera salgınıyla sarsıldığı için etkileri daha da ağır oldu.

Acil yardım gerekiyor

Bu yıl bölgede yağmurlar geç başladı ve ortalamanın altında kaldı. Yetiştirilen ürünlerin en çok ihtiyaç duyduğu Şubat ayında Zimbabve, Zambiya, Malavi, Angola, Mozambik ve Botsvana'nın bazı bölgeleri normal yağışın beşte birini aldı. Bu durum, çiftçilerin tamamen yağmurlara bel bağladığı tarımsal ülkeler için yıkıcı oldu.

Malawi'nin güneyinde Chikwawa adlı bir bölgede, bazı bölge sakinleri açlıklarını bastırmak için nyika olarak bilinen yabani otları toplamak üzere timsahlarla dolu bir nehre giriyorlar. Kendisini Şef Chimombo olarak tanıtan yerel lider, "Bölgemin acil yardıma ihtiyacı var" dedi.

Uluslararası yardım kuruluşu CARE'in Malavi merkezli yardım görevlisi Chikondi Chabvuta, başka yerlerde su arayan büyükbaş hayvanların geçen yılki şiddetli yağışlar nedeniyle hala çamurlu olan tarlalara girdiklerini ve burada sıkışıp kaldıklarını söyledi. Gruba göre bölgede binlerce büyükbaş hayvan ölümü rapor edildi.

Gıda krizi had safhada

Bu yıl hasadın önemli ölçüde düşük olacağı tahmin edilirken Chabvuta, "Gıda güvenliği durumu çok kötü ve daha da kötüye gitmesi bekleniyor" dedi.

Yerel mısır fiyatları hızla yükseldi. BM Gıda ve Tarım Örgütü'ne göre Zambiya'da fiyatlar Ocak 2022 ile bu yılın Ocak ayı arasında iki kattan fazla arttı. Malavi'de ise dört kat arttı.

Ukrayna savaşı tuz biber ekti

Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), verimin düşük olmasına ek olarak, dünyanın en büyük tahıl ihracatçılarından biri olan Ukrayna'daki savaş ve bazı Güney Afrika ülkelerinin zayıf ekonomisi nedeniyle tahıl fiyatlarının anormal derecede yüksek olduğuna ve bunun da ithal gıda, yakıt ve gübre alımını pahalı hale getirdiğine dikkat çekti.

Felaketin adı El Nino

Aşırı hava olaylarını yakından takip eden World Weather Attribution tarafından Perşembe günü yayınlanan bir analize göre, mevcut kuraklığın arkasındaki itici güç, birkaç yılda bir Pasifik Okyanusu'nun bazı kısımlarını ısıtan ve dünyanın farklı bölgelerinde hava durumunu farklı şekillerde değiştiren doğal bir hava olayı olan El Niño. Güney Afrika'da El Niño'lar ortalamanın altında yağış getirme eğiliminde.

Çalışma, El Niño'nun bu kuraklığı iki kat daha olası hale getirdiği sonucuna vardı. El Nino şimdilik zayıflıyor, ancak yakında tekrarlanması bekleniyor.

Ormanların yok olması da etkiliyor

Araştırmaya göre kuraklık, yerel yağış düzenini bozan ve toprakları bozan ormanların azalması nedeniyle de daha da kötüleşmiş olabilir.

Kuraklıkların küresel ısınmayla ilişkilendirilmesi oldukça zor. Bu durum özellikle Güney Afrika gibi bölgelerde geçerli, çünkü bu bölgede detaylı tarihsel veriler sunan yoğun bir meteoroloji istasyonu ağı bulunmuyor.

Bilim insanları iklim değişikliğinin bu kuraklıkta bir rol oynayıp oynamadığından emin değil. Ancak, iklim değişikliğinin dünyanın bu bölgesindeki uzun vadeli etkileri olduğunu düşünüyor.

Sıcak geçen günlerin sayısı arttı

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'ne göre, Güney Afrika'da ortalama sıcaklık son 50 yılda 1,04 ila 1,8 santigrat derece arttı ve sıcak günlerin sayısı arttı. Bu da kurak bir yılı daha da kötüleştiriyor. Bitkiler ve hayvanlar daha çok susuyor. Topraklar kuruyor. Bilimsel modeller Güney Afrika'nın genel olarak daha kuru hale geldiğini gösteriyor.

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, Güney Afrika'yı iklim değişikliğinin hem aşırı sıcaklar hem de kuraklık açısından zirve noktası olarak adlandırıyor.

Aşırı doğa olaylarıyla yaşamanın maliyeti

Bu kuraklıkla baş etmeye çalışan milyonlarca insan için yağışların azalmasının iklim değişikliğinin mi yoksa başka bir şeyin mi sorumlu olduğu pek de önemli değil. Önemli olan, bu toplulukların şoklara karşı yeterince hızlı adapte olup olamadıkları.

Çalışmanın yazarlarından ve Imperial College London'da bir iklim ve çevre merkezi olan Grantham Enstitüsü'nde araştırmacı olan Joyce Kimutai, "Özellikle kıtanın bu bölgelerinde kuraklığa karşı direncin artırılması gerçekten çok önemli" dedi.

Uygulanması için paraya ihtiyaç duyan mevcut çözümler var: İnsanları ne beklemeleri gerektiği konusunda bilgilendiren erken uyarı sistemleri, hazırlanmalarına yardımcı olacak sigorta ve diğer sosyal güvenlik programları ve çiftçilerin ektiklerini çeşitlendirmek. Mısır sıcağa ve düzensiz yağışlara karşı son derece savunmasız ve bölgenin temel gıda ürünü olması gıda felaketine kapı açıyor.

©️ 2024 The New York Times Company