Victoria Kim / The New York Times
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik askeri saldırısının yol açtığı sivil kayıplara yönelik artan uluslararası tepkiler, İsrail silahlı kuvvetlerine en büyük finansman ve silah tedarikçisi olan ülkelerin dikkatini çekti.
Biden'ın üzerindeki baskı artıyor
İsrail'in açık ara en büyük askeri tedarikçisi olan Amerika Birleşik Devletleri'nde Demokrat milletvekilleri, Başkan Joe Biden'a gelecekteki askeri yardımları İsrail'in Gazze'deki sivilleri korumak için daha fazlasını yapması koşuluna bağlaması için giderek artan bir baskı uyguluyor. İsrail'in en büyük ikinci silah tedarikçisi olan Almanya, bu hafta Birleşmiş Milletler'in en yüksek mahkemesinde, silah satışlarının kendisini Gazze'deki Filistinlilere yönelik soykırımın suç ortağı haline getirdiği iddialarına karşı kendini savundu.
İsrail'e yapılan yardım ve silah satışlarının çok daha küçük bir bölümünü gerçekleştiren hükümetler bile bu tedarikler konusunda hararetli iç tartışmalar ve yasal zorluklarla karşı karşıya kalıyor, bazı ülkelerde parlamento oylamaları ya da mahkeme kararları ihracatı durduruyor.
İşte İsrail ordusunun en büyük tedarikçileri
ABD
ABD'nin İsrail'e yardım gönderme geçmişi 1940'lara kadar uzanıyor. Son yıllarda bu yardımların çoğu askeri yardım şeklinde gerçekleşti. Obama yönetimi 2016 yılında İsrail'e yıllık 3.8 milyar dolar yardım yapılmasını öngören 10 yıllık bir anlaşma imzaladı ve bu yardımın büyük bir kısmı İsrail'in Amerikan silahları satın almasına olanak tanıyan dış askeri finansman hibelerinden oluşuyor.
Küresel silah ticaretini takip eden Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne göre ABD, 2019-2023 yılları arasında İsrail'in silah ithalatının yüzde 69'unu karşıladı. Biden ayrıca İsrail ve ABD'nin Orta Doğu'daki askeri operasyonları için 14 milyar dolarlık ek harcama için bastırıyor, ancak finansman için onay Kongre'de bekliyor.
İsrail'e verilen destek bir zamanlar Washington'da iki partili güvenilir bir desteğe sahipken, Gazze'deki insani kriz dengeleri değiştirdi ve Kongre'deki Demokratlardan oluşan bir grup Biden'ı İsrail'in savaştaki kararını değiştirmeye çalışmak için baskı kurdu.
Silahlı Hizmetler Komitesi'nin Salı günkü oturumunda konuşan Senatör Angus King, "Benim endişem, özellikle de bu bombalar bu ülkeden geliyorsa, bizim de sorumluluğumuz var" dedi.
Dışişleri Bakanlığı Mart ayında yaptığı açıklamada İsrail'den - ABD'nin Amerikan silahı alan tüm ülkelerden talep ettiği gibi - tedarik edilen silahların uluslararası insancıl hukuka uygun olarak kullanılacağına dair yazılı güvence aldığını söyledi.
Almanya
Ülkenin ekonomi bakanlığının verilerine göre, Almanya 2023 yılında İsrail'e yaklaşık 353 milyon dolar değerinde askeri teçhizat gönderilmesini onayladı. Bu rakam bir önceki yıl onaylanandan yaklaşık 10 kat daha fazla. Stockholm Enstitüsü'ne göre 2019'dan 2023'e kadar Almanya'nın ihracatı İsrail'in satın aldığı silahların yüzde 30'unu oluşturdu.
Geçmişte Alman liderler İsrail'e verilen desteğin Holokost'un kefaretini ödemek için tarihi bir görev olduğunu düşünmüşlerdi. Uluslararası Adalet Divanı'nda bu hafta yapılan duruşmalarda Almanya'nın avukatları, savaşın başladığı Ekim ayından bu yana Almanya'nın İsrail'e yaptığı askeri ihracatın çoğunun koruyucu teçhizat ve iletişim ekipmanı da dahil olmak üzere ölümcül olmadığını savunarak Gazze'de soykırıma yardım ettiği iddialarına karşı çıktılar.
İtalya ve diğerleri
Stockholm Enstitüsü'ne göre İtalya, İsrail'in askeri ithalatının sadece yüzde 0,9'unu oluşturmasına rağmen 2019-2023 yılları arasında İsrail'e en çok silah satan üçüncü ülke oldu.
İtalya Dışişleri Bakanı Ocak ayında gazetecilere yaptığı açıklamada İsrail'e yapılan tüm silah sevkiyatının 7 Ekim'den bu yana askıya alındığını söyledi. Ancak haberlere göre savunma bakanı ülkenin parlamentosuna ihracatın devam ettiğini, ancak sadece önceden kararlaştırılan siparişlerin gönderildiğini söyledi.
İsrail'e savunma ihracatı 2022 yılında yaklaşık 53 milyon dolar olan İngiltere, muhalefet milletvekillerinin artan baskısına rağmen bu satışları askıya almayacağını söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile birlikte Washington'da bir basın toplantısı düzenleyen Dışişleri Bakanı David Cameron Salı günü yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze'deki savaşa ilişkin İngiltere'nin askeri ihracat konusundaki tutumunun değişmediğini söyledi.
©️ 2024 The New York Times Company
