19 Aralık 2024, Perşembe Gazete Oksijen
Haber Giriş: 22.07.2023 09:10 | Son Güncelleme: 22.07.2023 09:27

New York Times yazdı: Avrupa'nın yaşlı nüfusu için sıcaklık yeni Covid

Avrupa'yı kavuran sıcak hava dalgası en çok yaşlıları etkiledi. Başta kıtanın en yaşlı ülkesi İtalya'da olmak üzüre yalnız yaşayan 65 yaş üstü kişiler için tıpkı pandemi döneminde olduğu gibi özel önlemler alındı
Fotoğraf: Alessandro Penso/The New York Times
Fotoğraf: Alessandro Penso/The New York Times

Gaia Pianigiani / The New York Times

Sıcaklıkların 41 dereceyi aştığı Roma'da, kalp pili ve ciddi görme sorunları olan 75 yaşındaki kanser hastası Donata Grillo'nun serinlemek için bulduğu tek çözüm nemli bir süngerle balkonda oturmak. İki yatak odalı dairesinde herhangi bir klima, vantilatör hatta çalışan bir buzdolabı bile yok. 

Sıcaklık kıtaya veba gibi çöktü

Sıcaklıklar nedeniyle dışarı çıkmayan Grillo durumunu "Bütün gün makarna süzmek gibi bir his" diye anlattı. Roma Katolik yardım kuruluşu Caritas'ta çalışan 28 yaşındaki Carlotta Antonelli, çarşamba günkü ziyaretleri sırasında onu "Hiçbir yere gitme; hava senin için çok sıcak ve tehlikeli" diye uyardı. Geçtiğimiz hafta boyunca İtalya'yı ve Güney Avrupa'nın geri kalanını kavuran peş peşe gelen sıcak hava dalgaları, gücü yetenleri klimalı ev ve ofislere ya da deniz kenarındaki inziva yerlerine sığınmaya zorladı. Ancak birçok yaşlı için sıcaklık yeni Covid haline geldi. Kavurucu sıcaklıklar kıtanın üzerine gelişigüzel yayılan bir veba gibi çöktü, birçok yaşlının izolasyonunu ve sağlıklarına yönelik tehditleri pekiştirdi, hükümetleri ve sosyal hizmetleri onları korumak için olağanüstü adımlar atmaya itti.

Yaşlı nüfusu korumaya çalışıyorlar

Antonelli, yardım kuruluşunun rutin olarak onlarca sakine yardım ettiği iki büyük, düşük gelirli banliyö bölgesinden arabasıyla geçerken "Bugünlerde daha da yalnızlar" dedi. Antonelli, Grillo'yu haftada bir kez ziyaret ederek günlük işlerinde, tıbbi randevularında ve hukuki sorunlarında yardımcı oluyor. Sıcaklıklar arttıkça, Avrupa'nın yaşlılarına yönelik tehdit de yaygınlaşıyor. Güney Avrupa ülkelerine Belçika'ya kadar kuzeydeki diğer ülkeler de katılıyor ve birçoğu yaşlı nüfusu korumayı amaçlayan ısı planlarını uygulamaya koyuyor.

Avrupa'da sıcaktan ölenlerin yüzde 30 İtalyan'dı

İtalya için aşırı sıcaklar, ülkenin en önemli demografik eğilimi olan yaşlanan nüfusla bir kıskaç oluşturarak özellikle akut bir krize yol açtı. İtalyanların yaklaşık yüzde 24'ü 65 yaşın üzerinde, bu da ülkeyi Avrupa'nın en yaşlı ülkesi yapıyor ve 4 milyondan fazlası yalnız yaşıyor. Geçtiğimiz yıl İtalya, üç büyük sıcak hava dalgasına maruz kalarak diğer Avrupa ülkelerinin çoğundan daha uzun süre aşırı sıcaklarla mücadele etti. Geçen yıl Avrupa'da aşırı sıcaklar nedeniyle öldüğü tahmin edilen 61 bin kişinin neredeyse yüzde 30'u İtalyandı ve yaş önemli bir faktördü. Şu anda 80 yaşın üzerindeki İtalyanların sayısı yaklaşık 4,5 milyon ve bu sayı 20 yıl öncesinin neredeyse iki katı.

İtalya Gerontoloji ve Geriatri Derneği Başkanı Andrea Ungar bir telefon görüşmesinde "Önceden hastalıkları olan yaşlı insanlar daha savunmasız. Ancak yoksulluk ve izolasyon da önemli bir rol oynuyor" dedi.  Avrupa'nın en sıcak yazının yaşandığı 2003 yılında bazı tahminlere göre 70 binden fazla insan hayatını kaybetti ve o zamandan bu yana İtalya daha da yaşlandı. Uyum sağlamak için mücadele etti.

"Risk altındaki insan sayısı sürekli artıyor"

"İtalya'da 2003'ten önce de hava sıcaktı ve zaten yaşlı nüfusumuz fazlaydı ama bugünkü gibi değildi" diyen halk sağlığı araştırmacısı Francesca De Donato, departmanının ülkenin dört bir yanından meteorolojik ve demografik verileri toplayarak şehirlere göre uyarlanmış günlük sıcaklıkla ilgili sağlık uyarıları bültenleri yayınladığını söyledi. De Donato, "Burada risk altındaki insan sayısı sürekli artıyor" dedi. 2003 yılından sonra İtalya, Dünya Sağlık Örgütü'nün kılavuz ilkelerine dayanarak aşırı sıcakların etkisini azaltmak için ulusal bir plan uygulamaya koyan Avrupa'daki ilk ülkelerden biri oldu.

Önlemler arasında, insanları sağlıklarını korumak için davranışlarını değiştirmeleri konusunda bilgilendiren bir uyarı sistemi de yer alıyor. Yetkililer son zamanlarda hastaneleri ve pratisyen hekimleri savunmasız insanlara özel ilgi göstermeye çağırdı ve insanların sıcakla ilgili sorunlar için tavsiye veya yardım isteyebilecekleri ücretsiz bir telefon hattı oluşturdular.

Hükümet sürekli uyarıyor

Sıcak hava dalgasının zirveye ulaştığı çarşamba günü gibi günler, İtalya Sağlık Bakanlığı'nın halkı uyarmak için yayınladığı günlük bültende kırmızı renkle işaretleniyor. Televizyon kanalları periyodik olarak bakanlığın yönergelerini yayınlayarak insanlara en sıcak saatlerde içeride kalmalarını, hafif giysiler giymelerini ve güneş kremi kullanmalarını, bol su içmelerini, taze meyve yemelerini, kahve ve alkollü içeceklerden kaçınmalarını ve dışarı çıkarken özellikle dikkatli olmalarını tavsiye ediyor.

Artan sıcaklıklar kuzeye doğru ilerlerken, Belçika sıcaklık ve ozon seviyelerinin düzenli olarak izlenmesine dayanan üç aşamalı bir ısı planı oluşturdu. Brüksel'de yaşlılar ve kendilerini yalnız ya da savunmasız hissedenler, sıcaklıklar 28 Santigrat üzerine çıktığında onları düzenli olarak kontrol edecek olan belediye yetkililerine telefonla kayıt yaptırabiliyor. Sosyal hizmet görevlileri bu kişilere sıvı dağıtıyor ve yaşam koşullarını kontrol ediyor. Yine de Belçika'da aşırı ölüm oranı geçen yaz en sıcak aylarda yüzde 5,7'ye yükselerek son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

Yunanistan'da, ülkenin arkeolojik alanları, Atina'da sıcaklıkların 43 Santigrat dereceye ulaşacağı pazar gününe kadar öğlen ile akşam 5.30 arasında kapalı olacak. Sivil Savunma Bakanlığı, tüm hükümet hizmetlerinin yüksek sıcaklıkların sonuçlarıyla başa çıkmak için artan bir hazırlık durumunda olduğunu söyledi. Başka yerlerde olduğu gibi burada da yetkililerin tavsiyesi basit bir zorunluluktan ibaret: Evde kalın. Bu durum, izolasyonun kendisinin bir tehlike haline gelmemesini sağlamak için hükümetlere ve sosyal hizmet çalışanlarına özel bir sorumluluk yükledi.

Roma'da, bölgesel sağlık uzmanlarından oluşan bir ekip, en şiddetli sıcaklar için turuncu veya kırmızı işaretli günlerde, çoğunlukla yaşlılar ve hastalığı olanlar olmak üzere en savunmasız insanları telefon görüşmeleri yoluyla kontrol ediyor. Sağlık yetkilileri, en savunmasız kişilerin yaşadığı zorluklar ve izolasyonun birçok yönden Covid ile mücadeleyi yansıttığını, ancak pandeminin insanları evlerinde ziyaret etmek ve tedavi etmek de dahil olmak üzere bazı iyi uygulamaları da yerinde bıraktığını söyledi. Eski başbakan Mario Draghi hükümeti tarafından kabul edilen 2022 tarihli bir yasa, sağlık hizmetleri ve teletıp arasında daha iyi koordinasyon sağlanması için bastırdı. İtalyan sağlık yetkilileri, ziyaretçi hemşirelerin, doktorların, acil servislerin ve hastanelerin erişebileceği güncel hasta bilgilerine sahip tek bir dijital platforma sahip olmak için çalışıyor.

© 2023 The New York Times Company