New York Times yazdı: Erdoğan İsveç'in NATO üyeliğine evet dedi ama o kadar hızlı olmayacak

Ben Hubbard ve Gülsin Harman / The New York Times

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan çarşamba günü yaptığı açıklamada, bu hafta İsveç'in NATO'ya katılmasına verdiği desteğin, onayın TBMM'den hızla geçirileceği anlamına geldiği yönündeki beklentileri karşılamadı.

NATO'nun pazartesi günü öneriyi desteklediğini açıklamasından bu yana konuyla ilgili olarak kamuoyuna yaptığı ilk yorumda Erdoğan, nihai kararın parlamentoya ait olduğunu ve İsveç'in parlamentonun desteğini kazanmak için daha fazla adım atması gerektiğini söyledi ancak konuyla ilgili ayrıntı vermedi. Erdoğan ayrıca parlamentonun 27 Temmuz'a kadar oturumda olmasına rağmen konuyu Ekim ayına kadar ele almayacağını söyledi.

Müttefikleri hayal kırıklığına uğrattı

Erdoğan'ın İsveç'in üyeliğinin tamamlanmış bir anlaşma olmayabileceğini ima eden sözleri, Erdoğan'ın geçtiğimiz yıl boyunca Türkiye'den taviz koparmak için bu konuyu kullanmasının nihayet sona erdiğini uman birçok NATO müttefikini hayal kırıklığına uğrattı. Erdoğan ayrıca İsveç'in Türkiye'nin güvenlik endişelerini gidermek için çalışmaya devam etmesi gerektiğini söyleyerek elindeki kozu bırakmaya henüz hazır olmadığını gösterdi.

Erdoğan, yıllık NATO zirvesinin bitimine yakın Litvanya'nın Vilnius kentinde gazetecilere yaptığı açıklamada "Parlamento önümüzdeki iki ay boyunca oturumda değil. Ancak hedefimiz bu konuyu mümkün olduğunca hızlı bir şekilde sonuçlandırmak" ifadelerini kullandı. İsveç ve Finlandiya, Rusya'nın geçen yıl Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından NATO'ya katılmak için başvuruda bulundu. Türkiye başlangıçta her iki ülkenin de katılmasına karşı çıktı ve bu ülkeleri terörist barındırmakla suçladı.

Erdoğan sonunda Finlandiya'nın üyeliğine karşı çıkmaktan vazgeçti ve Finlandiya Nisan ayında ittifaka katıldı. Ancak Türkiye'nin İsveç'e karşı şikayetleri çok daha büyüktü. Türk yetkililer İsveç'i PKK destekçilerine ve Türkiye'nin 2016 yılında Erdoğan'a karşı başarısız bir darbe planlamakla suçladığı dini bir grubun üyelerine serbestlik tanımakla suçladı.

İsveç, Türkiye'yi yatıştırmak için anayasasını değiştirdi, terörle mücadele yasalarını sertleştirdi, Türkiye'ye silah ihracatı ambargosunu kaldırdı ve Türkiye'nin talep ettiği az sayıda kişiyi iade etmeyi kabul etti. Ancak İsveç mahkemeleri diğer iadeleri engelledi ve İsveçli yetkililer, Kuran'ın yakılmasını da içeren halk protestolarını engellemek için ülkelerinin ifade özgürlüğü yasalarını geçersiz kılamayacaklarını söylediler. Protestolar Türkiye'yi kızdırdı.

Ardından Pazartesi günü NATO, ittifak liderlerinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e karşı daha güçlü bir birlik duygusu yansıtmalarını amaçlayan yeni bir anlaşmanın parçası olarak Türkiye'nin İsveç'in ittifaka katılmasına itirazını geri çektiğini duyurdu.