David Yaffe-Bellany / The New York Times
FTX kripto borsasının iflasını denetlemek üzere atanan John Ray III, aylardır şirketin kurucusu Sam Bankman-Fried'a saldırıyor ve onu zimmete para geçirmekle suçluyor. Şimdi Ray'in yeni bir hedefi var: Bankman-Fried'ın ebeveynleri. Pazartesi günü FTX, Delaware'deki federal mahkemede, uzun süredir Stanford hukuk profesörleri olan Joe Bankman ve Barbara Fried'ı "FTX girişimindeki erişim ve nüfuzlarını kendilerini zenginleştirmek için" kullanmakla suçlayan bir dava açtı. Dava, çiftin oğullarından aldıkları milyonlarca doları geri almayı amaçlıyor.
Ya haberleri vardı ya da görmezden geldiler
FTX'in avukatları şikayet dilekçesinde Bankman ve Fried'in Bankman-Fried'dan 10 milyon dolar nakit hediye ve FTX'in merkezi olan Bahamalar'da borsa tarafından satın alınan 16.4 milyon dolarlık bir ev aldıklarını söyledi. Davada ayrıca Bankman'ın oğlunun işiyle ilgili eski bir avukatın şikayetlerinin örtbas edilmesine yardımcı olduğu ve Fried'in Bankman-Fried ve başka bir FTX yöneticisine siyasi bağışlarla ilgili açıklama gerekliliklerinden kaçmaları için koçluk yaptığı iddia ediliyor.
Davada, çiftin oğulları Bankman-Fried ve diğer FTX'tekilerin büyük bir dolandırıcılık planı düzenlediklerini ya bildikleri ya da ortaya çıkan parlak kırmızı bayrakları görmezden geldikleri belirtildi. Bankman ve Fried'in bir sözcüsü yorum talebine hemen yanıt vermedi.
FTX Kasım ayında, mevduatlardaki bir akışın borsanın hesaplarında 8 milyar dolarlık bir boşluk açmasının ardından iflas koruma başvurusunda bulundu. Bir sonraki ay, New York'taki federal savcılar Bankman-Fried'i müşteri mevduatlarını milyarlarca dolarlık risk sermayesi yatırımlarını, siyasi bağışları ve lüks gayrimenkul alımlarını finanse etmek için kullanmak üzere bir plan düzenlemekle suçladı. Suçsuz olduğunu savunan Bankman-Fried'in 3 Ekim'de mahkemeye çıkarılması planlanıyor.
200 bin dolar maaştan şikayet ediyordu
FTX'in çöküşü Bankman ve Fried hakkındaki incelemeleri hızlandırdı. Saygın bir vergi profesörü olan Bankman, şirketin hayırseverlik çalışmalarına yoğun bir şekilde katılan bir FTX çalışanıyken, yine saygın bir akademisyen olan Fried, oğlunun finanse etmesine yardımcı olduğu bir siyasi bağış ağını yönetiyordu. Davaya göre Bankman, üst düzey çalışanlara yüz milyonlarca dolarlık kredi ayarlanmasına yardımcı olmuş ve şirket içi bir belgede firmanın yönetim ekibinin bir üyesi olarak gösterildi. Davada alıntılanan mesajlarda Bankman, alacağını düşündüğü 1 milyon doların aksine yılda sadece 200 bin dolar maaş aldığından şikayet ediyordu. Davada alıntılanan bir e-postada "Tanrım, Sam burada ne söyleyeceğimi bilemiyorum. Yıllık 200 bin maaşı ilk defa duyuyorum!" ifadelerini kullanıyordu.
Davada, kısa bir süre sonra Bankman-Fried'ın kendisine 10 milyon dolarlık bir hediye gönderdiği belirtildi. Davaya göre Bankman ayrıca özel jetlerle uçtu ve FTX'e gecelik bin 200 dolarlık otel konaklamaları harcadı ve 2022 Super Bowl sırasında bir FTX reklamında komedyen Larry David ile birlikte yer aldı. Bankman'ın reklamdaki rolü için baskı yaptığı belirtilen davada, Bankman'ın ünlülere takıntılı olmadığını ve örneğin Tom Brady ile tanışmayı gerçekten önemsemediğini" söylediği aktarıldı.
Bağış sahtekarlığı suçlaması
Davada ayrıca Bankman'ın eski bir FTX avukatının Bankman-Fried'in bazı şirketlerinin kara para aklama ve fiyat manipülasyonu yaptığı yönündeki iddialarının örtbas edilmesine yardımcı olduğu iddia ediliyor. Davada, Bankman'ın bu iddiaları araştırmak yerine avukatı soruşturmayı önerdiği belirtiliyor. Davaya göre Fried hiçbir zaman FTX için çalışmadı ama oğlunun işleriyle de yakından ilgiliydi. Şikayete göre, siyasi bağışlar konusunda ona tavsiyelerde bulunmuş, onu ve diğer yöneticileri paranın FTX'ten geldiğini gizleyen bağışlar yapmaya teşvik etmiş, bu da federal kampanya finansmanı ifşa kurallarından kaçınmak (hatta ihlal etmek) için tasarlanmış bir strateji.
Bankman-Fried'a Ağustos 2022'de gönderdiği ve davada alıntılanan bir e-postada, açıklanmayan bir biçimde bağışta bulunan başka bir bağışçıdan bahsediyor ve "Aynısını yapmanızı veya başka birinin adını değiştirmenizi şiddetle tavsiye ederim" diyor. Federal savcılar Bankman-Fried'i sahte bağış şeması düzenlemekle suçladı ve iki üst düzey danışmanı Nishad Singh ve Ryan Salame, buna katılmaktan suçlu olduklarını kabul ettiler.
Bankman ve Fried Bahamalar'ı sık sık ziyaret ediyor ve okyanus manzaralı 30 bin metrekarelik bir mülkte kalıyorlardı. FTX'in çöküşünden bu yana çift, evin kendilerine ait olduğuna asla inanmadıklarını iddia etti. Ancak davaya göre, FTX'in bir yan kuruluşu evin parasını ödemiş; Bankman Mayıs 2022'de üst düzey bir FTX yöneticisine e-posta göndererek onu ve diğerlerini "satın almamıza/taşınmamıza yardımcı olduğunuz evi kutlamaya" davet etmiş. Davada, Bankman ve Fried'a geçtiğimiz Ekim ayında Bahamalar'da daimi ikamet izni verildiği ve FTX'in başvurularla ilgili 30 bin dolarlık ücreti karşıladığı belirtildi.
Davaya göre Bankman ayrıca FTX çalışanlarına ev için peyzaj hizmetleri sağlayan şirketin FTX'e doğrudan fatura kesip kesemeyeceğini sordu. Şikayete göre, satın alma işleminin tamamlanmasından bir ay sonra Fried, FTX çalışanlarına bir kanepe, en az sekiz vazo ve 2 bin 500 dolardan daha pahalı bir İran el dokuması halı için online sipariş vermeleri talimatını verdi.
© 2023 The New York Times Company
