David Gelles / The New York Times
Birkaç hafta önce, Bill Gates ile iklim değişikliği, nedenleri ve potansiyel çözümleri hakkında geniş kapsamlı bir sohbet için küçük bir muhabir grubuna katıldım. Konu yapay zekanın ne kadar enerji kullandığı meselesine geldiğinde Gates şaşırtıcı derecede iyimserdi. Londra'da ev sahipliği yaptığı bir etkinlik çerçevesinde düzenlenen basın brifinginde "Bu konuda aşırıya kaçmayalım" dedi.
Gates, yapay zeka veri merkezlerinin şebeke üzerinde nispeten küçük bir ek yük oluşturduğunu söyledi. Dahası, yapay zekadan elde edilenlerin, bu ek talebi fazlasıyla telafi edecek verimlilik kazanımları sağlayacağını öngördü. Kısacası Gates, yapay zekanın çarpıcı yükselişinin iklim değişikliğiyle mücadeleye engel olmayacağını belirtti. Bu, konuyla yakından ilgilenen bir milyarderden gelen iyimser bir değerlendirme. Büyük bir iklim yatırımcısı olan Gates, Microsoft'un eski başkanı ve yapay zeka devriminin merkezinde yer alan şirketin en büyük hissedarlarından biri.
Emisyonlarda artışa yol açıyor
Konuyla ilgili kesin bir sonuca varmak için henüz çok erken olsa da birkaç şey şimdiden açık: YZ dünya çapında enerji talebi üzerinde derin bir etkiye sahip, genellikle gezegeni ısıtan emisyonlarda bir artışa yol açıyor ve görünürde bir sonu yok. Yapay zeka veri merkezlerinin elektriğe karşı büyük bir iştahı var. Büyük dil modellerini eğitmek ve ChatGPT sorgularına yanıt vermek için kullanılan grafik işlem birimleri (GPU), ortalama bir mikroçipten daha fazla enerjiye ihtiyaç duyuyor ve daha fazla ısı yayıyor.
Arjantin'in bir yılda kullandığı seviyeye ulaşacak
Neredeyse her hafta daha fazla veri merkezinin devreye girmesiyle, yapay zeka patlamasına güç sağlamak için ne kadar enerji gerekeceğine dair tahminler yükseliyor. Yapılan bir araştırma YZ'nin 2027 yılına kadar dünya çapında elektrik kullanımının yüzde 0,5'ini veya kabaca Arjantin'in bir yılda kullandığı kadarını oluşturabileceğini öne sürdü. Wells Fargo analistleri, ABD'nin elektrik talebinin kısmen YZ'ye bağlı olarak 2030 yılına kadar yüzde 20 artabileceğini öne sürdü. Goldman Sachs ise veri merkezlerinin bugün sadece yüzde 3 olan ABD enerji kullanımının 2030'da yüzde 8'ini oluşturacağını öngördü.
Indiana'da bulunan ve veri merkezlerinin enerji üzerindeki etkisini takip eden bir tüketici izleme grubu olan Citizens Action Coalition'ın program direktörü Ben Inskeep, "Bu gerçekten astronomik bir potansiyel yük artışı" dedi. Microsoft, Google, Amazon ve Meta kısa bir süre önce Indiana'da yeni veri merkezleri inşa etme planlarını açıkladı ve Inskeep bu gelişmelerin şebekeyi zorlayacağını söyledi.
Teknoloji devlerinin emisyonları arttı
Inskeep, "Önümüzdeki beş ila 10 yıl içinde veri merkezlerinin öngörülen ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli gücümüz yok. Ek kaynakların büyük ölçüde geliştirilmesine ihtiyacımız olacak" dedi. Teknoloji devleri enerji kullanımlarını kontrol altına almak için çabalıyor. Aynı dört şirket on yıldan bu yana sürdürülebilirliği benimsemeye yönelik kurumsal çabaların ön saflarında yer alıyor.
Ancak birkaç ay içinde, yapay zekadan kaynaklanan enerji talepleri bu anlatıyı karmaşık hale getirdi. Google'ın geçen yılki emisyonları, büyük ölçüde veri merkezleri ve yapay zekanın yükselişi nedeniyle 2019'a göre yüzde 50 daha yüksekti. Microsoft'un emisyonları da aynı nedenlerle arttı ve geçen yıl 2020'ye göre yüzde 29 arttı. Meta'nın emisyonları ise 2021'den 2023'e yüzde 66 arttı.
Google ve Microsoft yaptıkları açıklamalarda, yapay zekanın iklim krizini ele almada son derece önemli olduğunu ve karbon ayak izlerini azaltmak ve daha fazla temiz enerjiyi çevrimiçi hale getirmek için çalıştıklarını söyledi. Amazon, sürdürülebilirlik çabalarını detaylandıran bir açıklamaya işaret etti. Teknoloji şirketleri için talebi karşılamanın iki yolu var: Mevcut şebekeden faydalanmak ya da yeni enerji santralleri inşa etmek. Her birinin kendine özgü zorlukları var.
Batı Virginia'da, emekliye ayrılması planlanan kömürlü termik santraller, sınırın öte yanındaki Virginia'daki yeni veri merkezlerinin enerji ihtiyacını karşılamak için devrede tutuluyor. Ve ülke genelinde kamu hizmetleri veri merkezlerini desteklemek için yeni doğal gaz altyapısı inşa ediyor. Goldman Sachs, "ABD'deki artan veri merkezi enerji tüketiminin 2030 yılına kadar günde yaklaşık 3,3 milyar fit küp yeni doğal gaz talebine yol açacağını ve bunun da yeni boru hattı kapasitesinin inşa edilmesini gerektireceğini" öngörüyor.
Çipler daha fazla güce ihtiyaç duyuyor
Yapay zekadan kaynaklanan enerji talepleri giderek daha da yoğunlaşıyor. Raporlara göre Microsoft ve OpenAI 100 milyar dolarlık bir veri merkezi inşa etmeyi planlıyor. İlk raporlar, bunun 5 gigawatt güç ya da kabaca beş nükleer reaktöre eşdeğer bir güç gerektirebileceğini öne sürüyor. Şirketler daha fazla veri merkezi inşa ederken, YZ devriminin kalbinde yer alan çiplerin birçoğu da giderek daha fazla güce ihtiyaç duyuyor. YZ çiplerinde lider olan Nvidia, kısa süre önce şebekeden katlanarak daha fazla enerji çekecek yeni ürünlerini tanıttı.
Yapay zeka patlaması bazı şirketler için büyük karlar sağlıyor. Ve belki de emisyonların azaltılmasına yardımcı olacak atılımlar sağlayabilir. Ancak, en azından şimdilik, veri merkezleri iklim için yarardan çok zarar getiriyor. Inskeep, "Mevcut şebekemizi yenilenebilir enerjiye geçirmeye çalışırken bu kesinlikle çok endişe verici. Bunun üzerine büyük miktarda yeni yük eklemek, bu geçiş için ciddi bir tehdit oluşturuyor" dedi.
©️ 2024 The New York Times Company
