15 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 15.01.2024 15:01 | Son Güncelleme: 15.01.2024 15:34

New York Times yazdı: Yunan adalarında halk inşaat dalgasını engellemek istiyor

Mart ayında Türkiye'ye kapıda vize uygulamasına yeniden başlamaya hazırlanan Yunan adalarında, inşaat krizi yaşanıyor. Yerel halk, sürekli artan konutların ve otellerin adaların doğasını ve kültürünü değiştirdiğini söyleyerek yapılaşmaya karşı çıkıyor
Yunanistan'da, Mykonos gün batımı için toplanan kalabalık, 7 Ağustos 2022 (Fotoğraf: Maria Mavropoulou/The New York Times)
Yunanistan'da, Mykonos gün batımı için toplanan kalabalık, 7 Ağustos 2022 (Fotoğraf: Maria Mavropoulou/The New York Times)

Bir zamanlar el değmemiş olan Yunan adalarında yabancı ziyaretçi akınının durmaksızın devam ettiği görülürken, yerel sakinler ve yetkililer su sıkıntısına yol açmaya başlayan ve adaların eşsiz kültürel kimliğini değiştiren inşaat dalgasını engellemek için harekete geçerek mücadele etmeye başlıyor.

Kontrolden çıktı

Turizm Yunanistan için hayati önem taşıyor, ülkenin ekonomik çıktısının beşte birini oluşturuyor ve birçok adadaki topluluklar turizme bağımlı. Ancak eleştirmenler, özellikle son yıllarda büyük ölçekli otel komplekslerinin mantar gibi çoğaldığı Mikonos ve Paros gibi adalar başta olmak üzere bazı bölgelerde yapılaşmanın kontrolden çıktığını söylüyor. 

Ege Denizi'nde popüler bir küme olan bu ve diğer Kiklad adalarındaki öğretmenler ve diğer çalışanlar, ziyaretçi ve ev yatırımcılarının akını arasında uygun fiyatlı konut bulmakta zorlanıyor ve yerel halkın yaygın turizmin yansımaları konusunda artan protestolarını körüklüyor.

Ziyaretçi sayısında rekor

Yunanistan'ın turizm patlamasının ön saflarında yer alan adalar, doğal ve kültürel miraslarını korumak için giderek daha acil çağrılarla karşı karşıya kalıyor. Yunanistan Merkez Bankası'na göre, yılın ilk 10 ayında 30,9 milyon kişi ile Yunanistan'a gelen yabancı sayısı 2023 yılında yeni bir rekor kırdı. Bir önceki yıla göre yüzde 17'lik bir artış ve pandemi öncesi turizm seviyelerini aştı.

3 yılda 461 otel

Atina merkezli Turizm Araştırma Enstitüsü tarafından derlenen Yunanistan Oteller Odası verilerine göre, bu talebi karşılamak için 2020-23 yılları arasında Yunanistan'ın güney Ege adalarında 461 yeni otel açıldı. Enstitüye göre bunlardan 126'sı geçen yıl açıldı. Yüzme havuzlarının çoğalması Sifnos ve Tinos gibi Kiklad adalarındaki su kaynaklarını ciddi şekilde zorladı ve birçok adadaki bozulmamış plajlar üzerinde deniz kenarındaki barların agresif bir şekilde genişlemesi yerel halkın tepkisine neden oldu. 

Yunanistan, Serifos'taki Livadi limanı, 4 Ekim 2023 (Fotoğraf: Maria Mavropoulou/The New York Times)

Uzmanlar ve mimarlar, tatil yerlerinin emlak odaklı homojenleşmesi nedeniyle yok olma riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledikleri Kiklad Adaları'nın karakterini korumak için de çaba sarf ediyor. Antik dönemde bu adalarda üretilen ve Batı sanatının seyrini etkileyen eşsiz mermer heykelcikleri sergileyen Atina merkezli Kiklad Sanatı Müzesi de aynı amaçla yerel yetkililer ve derneklerle birlikte çalışıyor. 

Bakan söz verdi

Yunanistan Turizm Bakanı Olga Kefalogianni, kısa bir süre önce, engellenemeyen büyümenin artık kontrolsüz olmayacağı sözünü verdi. Geçtiğimiz ay Atina'da düzenlenen bir konferansta yaptığı konuşmada "Destinasyonların ve turizm ürünümüzün sürdürülebilirliği için net bir vizyonumuz ve hedefimiz var" dedi. İleriye dönük olarak, doğal çevrenin ve her bir destinasyonun kültürel kimliğinin korunmasına daha fazla önem verileceğini ve bu çabayı destekleyecek mevzuatın hazırlanacağını söyledi.

Değişim için baskı yapanlar ikna olmuş değil. Yunanistan Denizcilik Bakanlığı'nda ada politikalarından sorumlu eski genel sekreter ve şimdi Ege Sürdürülebilir Turizm Gözlemevi'nin başkanı olan Ioannis Spilanis, "Sürdürülebilir kalkınmadan bahsetmek çok kolay ama aslında tek yaptıkları yeni yatırımları onaylamak" dedi. 

Serifos'un yerlisi olan Spilanis, turizmin Kiklad Adaları'nı nasıl kökten değiştirdiği konusunda Kasım ayında Mikonos'ta düzenlenen bir konferansta konuşan birkaç uzmandan biriydi. Etkinlik, kısa bir süre önce beş yıldızlı bir otel kompleksi ve süper yatlar için bir marina projesi için üst düzey bir Yunan mahkemesine başvuran yerel yetkililer tarafından düzenlendi. Mahkeme projeye izin verdi ancak marinanın büyüklüğünü kısıtladı. Kiklad Adaları çapında bir sürdürülebilirlik girişimi başlatan Ekolojist Yeşiller partisinin eski Avrupa Parlamentosu üyesi Nikos Chrysogelos, geliştiricilerin Kiklad Adaları'nın kendine has özelliklerini göz ardı ettiklerini ve buralara şehir banliyöleri gibi davrandıklarını söyledi.

"Artık yollar ve yüksek duvarlar görüyorsunuz"

Bir Sifnos yerlisi olan Chrysogelos, "Eskiden çiftlik binaları, kuru taş duvarlar görürdünüz, manzarada bir uyum vardı. Şimdi yollar, otel kompleksleri, yüksek duvarlar görüyorsunuz. Burası Dubai ya da Atina olabilir" ifadelerini kullandı. Bir ortaokul müdürü ve yerel çiftçi ve arıcılar kooperatifi başkanı olan Nikos Belios, Sifnos'un zengin turistlere hitap etmek için gezegenin her yerinden gelen, kale gibi devasa yapılar inşa eden, devasa duvarları olan bir yatırımcı akınına uğradığını söyledi.

"Sifnos'la ilgilenmiyorlar"

Turistler için "Geliyorlar, Cayenne'lerini ya da Jeep'lerini ya da Hummer'larını yüklüyorlar ve kendilerini kilitliyorlar. Sifnos'la hiç ilgilenmiyorlar, burası onlar için haritada bir nokta" diye konuştu. Beş yıldızlı otel bolluğunun ortasında, bazı işletmeler yavaş seyahati yerel toplulukları dışlamak yerine onları destekleyen alternatif bir model olarak tanıtmaya çalışıyor.

Bunlardan biri olan seyahat girişimi Boundless Life, yabancı ziyaretçileri çömlek atölyeleri, tekstil fabrikası ziyaretleri ve Yunanca dersleriyle yerel kültüre maruz bırakıyor. Çok sayıda yabancı aileyi üç aylık konaklamalar için Syros'a getiren seyahat girişiminin kurucularından Elodie Ferchaud, "Yeni Boundless lokasyonlarını seçerken, kültürel cevherleri belirlemeye ve onları korumaya çok hevesliyiz" dedi. Ancak Kiklad adalarının pek çok yerlisi Yunanistan'ın turizm modelinin tamamen elden geçirilmesi gerektiğini söylüyor. Spilanis, "Hayatta kalmanın bir yolunu bulmalıyız. Üzerinde oturduğunuz varlıkları yok etmek bunun yolu değil" diye konuştu.

© 2024 The New York Times Company