Anton Troianovski ve Anatoly Kurmanaev / The New York Times
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin için yeni bir savunma bakanı atamak uzun bir savaşa doğru yeni bir yapı taşı oluşturuyor. Putin'in Rusya'nın genişleyen savunma bakanlığını yönetmek üzere sürpriz bir şekilde seçtiği ekonomist Andrey R. Belousov, yeni görevinde ilk kez kamuoyunun karşısına çıktığında ve savaş alanından ziyade bürokrasiden bahsettiğinde pazartesi günü Moskova'da bu durum açıkça görüldü.
Bu atama, Rusya'nın savaşını besleyen ve ekonomisini ısıtan askeri üretimin, Ukrayna ile yıpratma savaşını sürdürmek için dikkatle yönetilmesi gerektiğine dair bir kabulü yansıtıyor. Belousov'un atamasına ek olarak Putin, görevden ayrılan Ticaret ve Sanayi Bakanı Denis Manturov'u da başbakan birinci yardımcılığına terfi ettirerek sanayi üretimini arttırmanın hükümetin öncelikleri arasına gireceğinin işaretini verdi. Aynı zamanda Rusya savaş alanında uzun vadeli bir oyun oynuyor. Cephe hattı boyunca, en son kuzeydoğu Ukrayna'da, Rus kuvvetleri savaşın başında yaptıkları gibi büyük şehirlere doğru büyük atılımlar yapmak yerine yavaşça ilerliyor ki bu da feci sonuçlar doğuruyor.
Cephedeki duruma değinmedi
Adaylığını onaylaması beklenen Rusya parlamentosunun üst kanadında televizyonda yaptığı konuşmada Belousov, hızla büyüyen askeri çabaların bürokratik detaylarına vurgu yaptı ve cephedeki duruma hiç değinmedi. Önceliklerini askerler, gaziler ve aileleri için bakım ve yaşam standartlarını iyileştirmek olarak tanımladı. Savaşçıların yardım alırken karşılaştıkları yoğun evrak işlerinin kurumlar arası elektronik koordinasyon çerçevesinde ele alınması gerektiğini söyledi.
Yıpratma savaşında yeni strateji
Pazar gecesi yapılan kabine değişikliğinde göreve getirilen Belousov, askerlerin izinli olduklarında aşırı kalabalık hastanelere yönlendirilmelerinin kesinlikle kabul edilemez olduğunu berlirterek, "Bu sorunun çözülmesi gerekiyor" dedi. Belousov'un bürokratik ayrıntılara odaklanması, Rus güçlerinin Ukrayna'nın kuzey sınırını başarıyla geçerek savaşta yeni bir cephe açmasından birkaç gün sonra gelmesi nedeniyle özellikle dikkat çekiciydi. Belousov'un sözleri, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük çatışmasını yürüten devasa bir askeri aygıtın başına yumuşak dilli bir ekonomi politikası uzmanının ani yükselişinin, Putin'in Ukrayna'yı yıpratma savaşı yoluyla yenme stratejisinin yeni bir bileşeni olarak nasıl ortaya çıktığının bir fotoğrafını sundu.
Belousov'un atanması, Putin'in Ukrayna'da bir savaşın ya da en azından Batı ile askeri bir açmazın Rusya'nın geleceğini yıllarca şekillendirebileceği beklentisiyle ülke ekonomisini askeri ihtiyaçlarına tabi kılmaya odaklandığını gösteriyor. Şu anda Berlin'deki Carnegie Rusya Avrasya Merkezi'nde çalışan eski bir Rus merkez bankası yetkilisi olan Alexandra Prokopenko, "Putin'in önceliği savaş ve yıpratma savaşı ekonomi ile kazanılır" diyor.
"En iyi seçim"
Putin'in ekonomi danışmanı olarak geçirdiği altı yılı aşkın sürede Belousov, devletin ekonomideki baskın rolünün ve yüksek kamu harcamalarının güçlü bir destekçisi olarak ün kazandı. Savaş, Putin'in Belousov'un yıllardır savunduğu büyük şirketlere daha yüksek vergiler ve ülkenin petrol tasarruflarının daha fazla kullanılması gibi bazı önerileri yürürlüğe koymasına neden oldu. Moskova'da parlamentonun üst kanadının başkanı Valentina Matviyenko, Belousov'un ordu için yeni, modern silahlar, yeni teknoloji ve yenilikler tedarik etmenin yollarını bulmak için en iyi seçim olduğunu söyledi.
"Savaşan sadece askerler değil ekonomiler de öyle"
Matviyenko, Belousov'un savaş alanında komuta kademesinde yer almayacağını, bu görevin Genelkurmay Başkanlığı tarafından yürütülmeye devam edeceğini de sözlerine ekledi. Aşırı milliyetçi bir milletvekili olan Sergei Mironov, Belousov'un atanmasını memnuniyetle karşıladı ve "Bugün savaşanlar sadece askerler değil, ekonomiler de öyle" diye ekledi. Bazı Rus yetkililer Belousov'un organizasyonel zekasının, Rusya'nın Batı'nın gerisinde kalmaya devam ettiği bir alan olan yüksek hassasiyetli silah üretimini geliştireceğine dair umutlarını dile getirdiler.
Yetkililer özellikle Belousov'un geçen yıl bürokrasiyi azaltarak Rusya'nın insansız hava aracı üretimini iyileştirme girişimlerine atıfta bulundular. Kremlin'e yakın bir Moskova gazetesi editörü olan Konstantin Remchukov, "Putin bu personel kararlarıyla Batı ile uzun vadeli bir yıpratma çatışmasına hazırlanıyor. Kazanan, daha fazla kaynağa sahip olan ya da bunları daha etkin kullanan taraf olacak" ifadelerini kullandı.
"Şoygu'nun günleri sayılı"
Savunma bakanlığına yakın olan ve isminin açıklanmaması kaydıyla hükümet politikasını tartışan bir kişi, Belousov'un yine de Rusya'nın savaş alanında belirleyici bir avantaj elde etmesini zorlaştıran yüksek hassasiyetli silah sıkıntısının devam etmesi gibi zorluklarla karşılaşacağını söyledi. Belousov, Putin'e son derece sadık bir bakan olan ve uzun süredir görev yapan Sergey Şorgu'nun yerini alıyor. Pek çok analist, Rus liderle yakın bağlarına rağmen, Şubat 2022'deki ilk işgalin olağanüstü başarısızlığı nedeniyle Şoygu'nun günlerinin sayılı olduğunu belirtti.
Şoygu'nun savunma bakanlığındaki konumu, geçen ay savcıların yardımcılarından General Timur İvanov'u büyük çaplı yolsuzlukla suçlamasıyla ciddi şekilde zayıfladı. Rus yorumcular bu hamleyi Putin'in Şoygu'nun yakın çevresinin savurgan yaşam tarzından duyduğu hoşnutsuzluğun bir kanıtı olarak yorumladılar. Buna karşılık Belousov, onlarca yıldır hükümette çalışmasına rağmen herhangi bir büyük yolsuzluk skandalına karışmadı. Remchukov, "Putin'in en çok para akan bölümde güvenilir bir kişiye ihtiyacı var" dedi.
Rusya Savunma Bakanlığı'na yakın bir isim, Belousov'un askeri ihalelerdeki yaygın yolsuzlukların kökünü kazıyamayacağını ama halkın hoşnutsuzluğunun patlaması tehdidini azaltabileceğini söyledi. Ancak Belousov'un atanması, felaketle sonuçlanan işgal planını hazırlayan askeri sistemden tam bir kopuşu temsil etmiyor. Askeri analistler Belousov'un etkisinin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Valery Gerasimov gibi üst düzey güvenlik yetkilileriyle ilişkilerini nasıl yöneteceğine bağlı olacağını söylüyor.
Ancak Rusya'nın savaş çabalarını denetlemek üzere metodik bir bürokratın atanması, savaş alanında daha yavaş tempolu bir Rus stratejisinin konsolidasyonuyla da örtüşüyor. Washington merkezli bir askeri analist olan Michael Kofman, "Rus liderliğinde bunun yıpratma, yeniden yapılanma ve savunma sanayii seferberliğini yönetmeyi gerektirecek uzun bir savaş olduğuna dair bir takdir var" dedi.
©️ 2024 The New York Times Company