NYT Trump'ın savunmasını yazdı: Söylediklerinin ne kadarı doğru?

Linda Qiu / The New York Times

Donald Trump geçen haftanın büyük bir bölümünü Manhattan'daki bir mahkeme salonunda, cezai kovuşturmaya uğrayan ilk Amerikan başkanı olarak yargılanarak geçirdi. Trump, 2016 seçimlerinden önce bir yetişkin film aktrisiyle yaşadığı ilişkiyi örtbas etmek için iş kayıtlarında tahrifat yapmakla suçlanıyor. Açılış konuşmaları başlarken kürsüye çıkmamış olsa da mahkemenin devam ettiği her gün davasını savunmak için kameraların karşısına geçti.

Neler söylendi?

Trump: Pazartesi günü duruşmadan sonra yaptığı açıklamada, “Bir fatura ya da her neyse, bir fatura koyuyor. Onlar da bunu ödüyor ve buna yasal masraf diyorlar. Bunun için suçlandım. Başka ne diyebilirsiniz ki? Aslında kimse buna ne denmesi gerektiğini söyleyemedi" dedi.

Doğru mu?: Hayır. Trump davanın merkezinde yer alan 11 aylık faturadan bahsediyor. Trump ya da jüri savcıların değerlendirmesine katılsın ya da katılmasın, savcılar bu faturaların niteliğini ortaya koydu. Savcılara göre Trump'ın eski iş bitiricisi Michael Cohen, Trump'la ilişki hikâyesi anlatan yetişkin film yıldızı Stormy Daniels'a 130 bin dolar ödedi. Cohen, 2016 seçimlerinden hemen önce yapılan ödemenin Trump'ın talimatıyla yapıldığını söyledi. Cohen daha sonra 2017'den itibaren Trump Organization'a yasal hizmetler için 11 aylık fatura gönderdi. Savcılar Cohen'in ödemesini yasadışı kampanya katkısı, faturaları ise iş kayıtlarını tahrif etmeye yönelik geri ödeme olarak nitelendirdi.

Trump: Ayrıca, başını belaya soktuğu şeyler benimle hiçbir ilgisi olmayan şeylerdi. Başı belaya girdi. Hapse girdi. Bunun benimle hiçbir ilgisi yoktu. Bunun taksi şirketiyle bir ilgisi vardı.

Doğru mu?: Hayır. Cohen 2018 yılında beş kişisel vergi kaçakçılığı, bir banka dolandırıcılığı ve iki kampanya finansmanı ihlali suçunu kabul etti. Vergi kaçırma suçları Cohen'in sahip olduğu ve kiraya verdiği taksi ehliyetlerinden elde ettiği geliri gizlemesiyle ilgiliydi. Kampanya finansmanı ihlalleri ise Trump'ın emriyle kadınlara yaptığı sus payı ödemeleriyle ilgiliydi. Cohen en fazla 65 yıl hapis cezasıyla karşı karşıya kalırken, Trump'la ilgili iki suçlamanın her biri en fazla beş yıl hapis cezası gerektiriyordu. Nihayetinde üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Trump: Federal Seçim Komisyonu, bu olayı tamamen görmezden geldi. Esasen yanlış bir şey yapılmadığını söylediler, yoksa bu konuda bir şeyler yaparlardı.

Doğru mu?: Yalan. Üç Cumhuriyetçi ve üç Demokrat komisyon üyesinden oluşan Federal Seçim Komisyonu, Trump'ın sus payı ödemelerini incelediği soruşturmayı, oylamanın bitmesinin ardından düşürdü. Ancak bu durum Trump'ı suç işlemekten aklamadı. Aslında komisyon, Aralık 2020'de Baş Hukuk Müşavirliği Ofisi'nden bir iç rapor yayınladı. Raporda Trump, Cohen, Trump kampanyası ve Trump Organization'un federal seçim yasasını “bilerek ve isteyerek” ihlal ettiği belirtildi.

Ancak Şubat 2021'de, iki Cumhuriyetçi komisyon üyesi davanın reddedilmesi yönünde oy kullanırken, iki Demokrat komisyon üyesi devam edilmesi yönünde oy kullandı. Cumhuriyetçi komisyon üyeleri, Cohen'in cezalandırıldığı ve yüzlerce başka davanın biriktiği göz önüne alındığında, davayı sürdürmenin kurum kaynaklarının en iyi kullanımı olmadığını yazdılar.

Trump: Salı günkü duruşmadan sonra yaptığı açıklamada, "Kendimi savunmama izin verilmiyor ama diğer insanların benim hakkımda istediklerini söylemelerine izin veriliyor" dedi.

Doğru mu?: Bu biraz abartılı. Davaya bakan yargıç Juan Manuel Merchan, Trump'a yayın yasağı getirdi, ancak Trump bu yasağın neleri söylemesini yasakladığını abartıyor. Karara göre Trump, soruşturma ve mahkeme sürecine katılımlarıyla ilgili olarak tanıklar hakkında; davayı etkilemeye yönelik olması halinde savcılar, mahkeme personeli ya da aileleri hakkında; ya da jüri üyeleri hakkında herhangi bir açıklama yapamayacak. Merchan, yayın yasağını onaylayan kararında, Trump'ın açıklamalarının saldırılara karşı “kendini savunmanın çok ötesine geçtiğini” ve daha ziyade “tehdit edici, kışkırtıcı, aşağılayıcı” olduğunu ve kamuya mal olmuş kişilerin yanı sıra özel kişileri de hedef aldığını yazdı.

Soros, ilerici savcıları destekleyen ve ceza adaleti sistemini elden geçirme çabalarını destekleyen liberal bir gruba bağışta bulundu - yıllardır kamuoyuna açık bir şekilde desteklediği amaçlar doğrultusunda. Bu grup paranın önemli bir kısmını 2021 kampanyasında Bragg'i desteklemek için kullandı. Soros'un bir sözcüsü daha önce The New York Times'a yaptığı açıklamada iki adamın hiç tanışmadığını ve Soros'un Bragg'in kampanyasına doğrudan para vermediğini söylemişti.

Trump: Perşembe günü Newsmax ile yaptığı bir röportajda, "Alvin Bragg, Soros tarafından destekleniyor" dedi.

Doğru mu?: Bunun bir bağlama ihtiyacı var. Manhattan bölge savcısı Alvin Bragg ile kendisine karşı dava açan milyarder ve Demokratların mega bağışçısı George Soros arasında mali bir bağlantı var. Ancak Soros'un desteği açıkça Bragg için tahsis edilmedi. Soros, ilerici savcıları ve ceza adaleti sistemini elden geçirme çabalarını destekleyen liberal bir gruba bağışta bulundu. Bu grup paranın önemli bir kısmını 2021 kampanyasında Bragg'i desteklemek için kullandı. Soros'un bir sözcüsü daha önce The New York Times'a yaptığı açıklamada, iki adamın hiç tanışmadığını ve Soros'un Bragg'in kampanyasına doğrudan para vermediğini söylemişti.

Trump: İşlediğimiz onca suça bakın. Yine de ofislerinin büyük bir bölümünü hiçbir şey yapmadan orada oturuyorlar.

Doğru mu?: Bu biraz abartılı. Web sitesine göre Manhattan bölge savcılığı yaklaşık 550 savcı yardımcısı ve 1.000 personel daha istihdam ediyor. Newsmax röportajında Trump, Bragg'in sus payı davasında ofisinde 12, 14, 18, 20 kişi” olduğu tahmininde bulundu. Bragg savcılık ekibi için altı avukat görevlendirmiştir.

Trump: Eski başkan cuma günkü duruşmadan sonra yaptığı açıklamada, “Bunların hepsi seçimi kazanmaya çalışmak için bir Biden iddianamesi" dedi.

Doğru mu?: Bu kanıttan yoksun. Trump yine Başkan Joe Biden'ı karşı karşıya olduğu yasal sorunları düzenlemekle suçladı ve bu iddiasını destekleyecek hiçbir kanıt sunmadı. Bragg'in selefi, Biden'ın 2021'de göreve gelmesinden yıllar önce, 2018'de sus payı ödemelerini soruşturmaya başladı. Başkan olarak Biden, Adalet Bakanlığı'nın bağımsızlığını açıkça vurguladı. Dahası, Times da dahil olmak üzere haber kaynakları Biden'ın kampanya stratejisinin Trump'ın yasal sıkıntıları hakkında hiçbir şey söylememek olduğunu bildirdi. New York'ta Adalet Bakanlığı için çalışan federal savcılar da Trump'a karşı suç duyurusunda bulunmayı reddetti.