Annie Aguiar / New York Times
Scarlett Johansson-Channing Tatum ikilisinin yeni filmi Fly Me to the Moon, çürütülen bir komplo teorisini, bir romantik komedi filminin sıçrama noktası olarak kullanıyor. NASA, 1960'lardaki Vietnam Savaşı sırasında daha iyi halkla ilişkilere ihtiyaç olduğunu fark eder. Bunun sonucunda başlatılan kampanya, Apollo 11 görevi devam ederken sahte bir versiyonunun videosunun çekilmesine yol açar. Maskaralıklar ve romantizm başlar.
Fly Me to the Moon, ilk kez 1970'lerde ortaya çıkan komplo teorisini (Ay'a inişin bir aldatmaca olduğunu iddia eden) konu alan ilk film değil. Sahte bir Mars görevini konu alan Capricorn One (1978) Watergate döneminin kurumsal güvensizliğinden yararlanırken, daha yakın zamanda çekilen Moonwalkers (2015) Apollo 11'in inişini taklit etmek için bir CIA ajanını bir rock grubu menajeriyle çalışmaya zorluyor.
Film gerçekler üzerinde duruyor
Fly Me to the Moon’u diğerlerinden ayıran şey, gerçekler üzerindeki ısrarı. Filmin senaristleri, Ay'a inişin gerçek hikayesini pekiştireceğini umduklarını söylüyorlar. Ancak komplo teorilerinin sosyal medyada çoğaldığı Covid-19 sonrası bir çağda bu mümkün mü? Rose Gilroy tarafından yazılan ve Keenan Flynn ile Bill Kirstein'ın öyküsüne dayanan senaryo, bazı komplocuların yönetmen Stanley Kubrick'in bu tarihi olayın uydurulmasında parmağı olduğuna dair inançlarıyla ilgili teorilerle oynuyor. (Kubrick'in parmağı yok.) Ama sonuçta film Apollo 11 inişinin gerçekten gerçekleştiğini vurguluyor.
Flynn film için ilk fikrin 2016 yılında ortaya çıktığını söyledi. Donald Trump'ın sık sık medyayı yalancı olarak suçladığı başkanlık kampanyası sırasında ulus hakikatle ilgili sorularla boğuşurken, Ay'a iniş mükemmel bir ortam yarattı. Flynn “Görev buydu. Ay'a sahte inişle eğlenirsiniz ama bu başarıyı vurgulayarak gerçeğin önemli olduğunu da ortaya koyarsınız” dedi. Gilroy, komployu daha iyi anlamak için bazı kitaplar okuduğunu ancak hiçbir şey olmadığını söyledi. Gilroy “Görevin gerçek olduğundan emin olmak için bir araya gelen bu insanların fikri etrafında bir hikaye oluşturmak istedik. Araştırmalarımın hiçbirinde bu başarının geçerliliğini sorgulamama neden olacak zerre kadar bir gerçeğe rastlamadım” dedi.
Rochester Üniversitesi'nde astronom ve fizikçi olan ve çalışmaları bilimin inkârı üzerine yoğunlaşan Adam Frank, popüler kültürün bilimden ve insan potansiyelinden şüphe duymaya yönelik nihilist eğilimle mücadele etme sorumluluğu olduğunu söyledi. Frank, “İnsanların birlikte çalışıp başardıklarını söylemek yerine hükümeti komployla suçlamak tembelliktir. 20 yıl boyunca çalıştılar ve Mars'a bir sonda gönderdiler ve tam olarak yapacaklarını söyledikleri şeyi yaptılar. Nedense bu komplo hikayesinden daha az heyecan verici” dedi.
Film ekip çalışmasına odaklanıyor
Fly Me to the Moon iniş için harcanan zahmetli ekip çabasına odaklanıyor. Ancak artık bir görüntüyü bağlamından koparıp internette yaymak her zamankinden daha kolay olduğu için filmin iyi niyeti kaybolabilir. Bu noktada filmle ilgili endişelenmek de yersiz olabilir: Yapay zeka tarafından üretilen ve sahte bir Ay'a iniş film setini gösteren görüntüler bu yılın başlarında viral olmuştu.
Dezenformasyonda kullanıldı
New Hampshire Üniversitesi'nde bilim karşıtı komplo inancı üzerine çalışan sosyoloji profesörü Lawrence Hamilton, Ay'a iniş inkarcıları tarafından kullanılan bir görüntüyü ibret verici bir hikaye olarak işaret etti. Kennedy Uzay Merkezi'ndeki bir eğitim tatbikatı sırasında astronotları kaskları olmadan gösteren fotoğraf, yıllar boyunca sosyal medyada defalarca paylaşıldı. Hamilton “Ay'a inişi taklit ettiklerini ve bunun bir kanıt olduğunu söylediler. Ve aynı şeyi bu filmdeki klipler için de yapacaklar. 'Bu bizim başından beri söylediklerimizi kanıtlıyor' demek için ne gerekiyorsa yapacaklar” dedi.
En çok inkârcı Y kuşağından
Aya inişi izlediğine dair güçlü anıları olmayan insanlar için bu etki güçlü olabilir. Hamilton, 2021 yılında yapılan ulusal bir ankette, katılımcıların yalnızca %12'sinin Ay'a inişin sahte olduğuna inandığını, ancak Y kuşağının diğer kuşaklara göre bunun gerçekleştiğini reddetme olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Z kuşağı ise bunun gerçekleşip gerçekleşmediğinden daha emin değil. Yakın zamanda TikTok'un kullanıcılardan bazı şeylere ne kadar inandıklarına göre 1'den 10'a kadar sıralamalarını isteyen filtre, Ay’a iniş yapıldığına inanların sayısının daha az olduğunu gösterdi. Ancak anketin de gösterdiği gibi, birkaç popüler video Z kuşağının kitleler halinde aya iniş komplolarına akın ettiği anlamına gelmiyor.
Filmin istemeden de olsa komplo inançlarını güçlendirmesinden endişe duymayanlardan biri de Johansson'ın karakterinin asistanı Ruby'yi canlandıran aktör Anna Garcia. Garcia filmin galasında Variety'ye verdiği demeçte, “Bence eğer birisi gerçekten aptalsa, bu mesajı kesinlikle alacaktır. Bence eğer biri aşırı aptalsa sahte olduğunu söyleyecektir” dedi.
© 2024 The New York Times Company
